منافذ باز صورت برای بسیاری از افراد یکی از آزاردهنده‌ترین مشکلات پوستی است. هرچند که این روزنه‌های بسیار ریز هیچ خطری برای سلامت پوست ندارند، اما از بین بردن آن‌ها یکی از دغدغه‌های افرادی است که با آن‌ها سروکله می‌زنند.

اندازه و ظاهر منافذ پوست به عوامل زیادی بستگی دارد، مواردی مانند ژنتیک، نوع پوست، نور خورشید و سن، همه بخشی از معادله‌اند. صرف‌نظر از اندازه منافذ، آن‌ها هدف مهمی را دنبال می‌کنند. پل جارود فرانک، متخصص پوست، به وب‌سایت «تین ووگ» (teen vogue) می‌گوید: «منافذ به پوست اجازه تنفس می‌دهند و پلی بین داخل و خارج بدن‌اند.»

با توجه به گفته‌های دکتر فرانک، منافذ کاملا برای پوست ما ضروری‌اند، اما ما می‌توانیم کاری کنیم که آن‌ها کمتر به چشم بیایند، و کوچک کردن ظاهر آن‌ها آن‌قدرها هم که فکر می‌کنید سخت نیست.

منظور از منافذ مسدود‌ شده چیست؟

قبل از پرداختن به برخی از روش‌های تخصصی که از بوته آزمایش موفق بیرون آمده‌اند، ببینیم که در وهله اول چگونه منافذ بزرگ‌تر به نظر می‌رسند. پاسخ ساده است: آن‌ها مسدود شده‌اند.

منظور از منافذ مسدود‌شده این است که این روزنه‌های کوچک، با محرک‌هایی مانند ذرات آلودگی، چربی، سلول‌های مرده پوست، دود و مواردی شبیه آن‌ها پر شده‌اند. به گفته کلینیک مایو، اگر سطح منفذ باز باشد، جوش سرسیاه و اگر با حجم آلودگی بسته شود جوش سرسفید ظاهر می‌شود. مورد اول همان چیزی است که اغلب به ایجاد ظاهر منافذ بزرگ و تیره روی صورت کمک می‌کند.

اندازه منافذ را می‌توان فوری کوچک کرد؟

اگر منظور از فوری در عرض چند ثانیه یا دقیقه است، خیر. هیچ محصولی وجود ندارد که فورا منافذ را کوچک کند، اما با تمیز کردن آن‌ها می‌توانید آلودگی‌هایی را که باعث می‌شوند بیشتر به چشم بیایند، پاک کنید.

ممکن است کرم‌پودر راهی برای پوشاندن آن‌ها به نظر برسد، اما تاثیری موقت خواهد داشت، و اغلب اوقات این کار فقط باعث بسته‌تر شدن آن‌ها می‌شود. همان‌طور که در بالاتر ذکر کردیم، اندازه منافذ اغلب ژنتیکی است و نمی‌توان به‌طور کامل از شر آن‌ها خلاص شد.

 با یک برنامه مراقبت از پوست که روی پاک‌سازی (در پاک‌سازی هم نباید زیاده‌روی کرد) متمرکز است، می‌توان ظاهر منافذ را بهبود بخشید.

در ادامه مواردی را که به بهبود ظاهر منافذ کمک می‌کند می‌خوانید.

۱- آینه‌های بزرگ‌نما را کنار بگذارید

قبل از هر چیزی باید این نکته را به خاطر داشت که هیچ‌کس به‌اندازه خود ما، منافذ صورتمان را نمی‌بیند. آنچه در نظر ما منفذهای بزرگی است که کل صورتمان را پوشانده، در چشم دیگران یک پوست نرمال است. بنابراین اولین قدم در برخورد با منافذ پوستی، تربیت ذهن است.

۲- شست‌وشوی روزانه

دکتر فرانک می‌گوید: «پاک‌سازی روزانه و لایه‌برداری منظم، بهترین راه برای تمیز نگه‌داشتن منافذ است.» طبق گفته دکتر فرانک، تشخیص منفذ عاری از آلودگی سخت‌تر خواهد بود، اما ابتدا بهتر است کاری کنید تا سطح مسدود‌شده آن‌ها باز شود تا بهتر تمیز شوند. برای این کار دکتر فرانک گرما یا بخور را پیشنهاد می‌کند و برای این کار توصیه می‌کند که قبل از شست‌وشوی صورت یک پارچه گرم را روی صورت خود بمالید.

به‌صورت کلی می‌توان دو بار در روز یا یک‌ بار در روز پوست صورت را با شوینده شست. اما اگر پوست چندان چربی ندارید و فقط یک‌ بار در روز صورتتان را با شوینده می‌شویید، حتما شب این کار را انجام دهید. به‌این‌ترتیب قبل از خواب، آلودگی‌هایی را که در طول روز روی پوستتان انباشته شده‌اند، تمیز می‌کنید، که بسیار مهم است.

۳- لایه‌برداری فیزیکی را به برنامه هفتگی مراقبت از پوست خود اضافه کنید

به گفته دکتر فرانک، استفاده از اسکراب (شوینده‌هایی با دانه‌های زبر که برای پاک‌سازی عمیق‌تر پوست استفاده می‌شوند) در برنامه مراقبت از پوست مفید است، فقط باید مراقب بود که پوست را بیش‌ازحد لایه‌برداری نکرد. دکتر فرانک هفته‌ای یک‌ بار استفاده از اسکراب را توصیه می‌کند.

علاوه بر این مهم است که یک اسکراب ملایم را برای این کار انتخاب کنید. دکتر نیل شولتز توضیح می‌دهد که اگرچه لایه‌برداری برای از بین بردن سلول‌های مرده پوست مهم است، اما اگر از یک لایه‌بردار خشن استفاده کنید، می‌تواند به تحریک پوست و ورم کردن آن منجر شود که حتی باعث می‌شود منافذ بزرگ‌تر دیده شوند. دکتر شولتز به‌جای اسکراب که لایه‌بردار فیزیکی است، لایه‌بردارهای شیمیایی مثل ترکیبات حاوی سالیسیلیک اسید را پیشنهاد می‌کند.

۴- به صورتتان دست نزنید

سعی کنید عادت دست زدن به‌صورت را ترک کنید. با لمس زیاد پوستتان، باکتری‌های روی انگشتان به‌صورت منتقل می‌شوند و می‌توانند راه خود را به منافذ پوست باز کنند. دست‌کاری جوش‌های سرسیاه اگرچه وسوسه‌انگیز است، اما ممکن است به جوش‌های چرکی، لک‌های ماندگار و زخم منجر شود.

۵- یک پرایمر حاوی SPF بزنید

قانون اول مراقبت از پوست، استفاده از ضدآفتاب برای محافظت از پوست در برابر پرتوهای مضر فرابنفش است. به گفته دکتر سیپورا شینهاوس، متخصص پوست، «اشعه UV و آلودگی باعث ایجاد رادیکال‌های آزاد می‌شوند که کلاژن و الاستین را در پوست تجزیه می‌کنند، درنتیجه سفتی پوست کم و منافذ بزرگ‌تر دیده می‌شوند.»

بااین‌حال، بسیاری از ضدآفتاب‌های روی پوست براق‌اند و این باعث می‌شود که منافذ پوست واضح‌تر دیده شوند.

وظیفه پرایمر، زیرسازی آرایش است و کمک می‌کند که پوستی با سطح صاف‌تر و یکدست‌تر داشته باشیم. پرایمرهایی که حاوی ضدآفتاب‌اند، علاوه بر اینکه سطح پوست را صاف می‌کنند، محافظت در مقابل نور آفتاب را نیز افزایش می‌دهند.

۶- از لایه‌بردار شیمیایی غافل نشوید

یکی دیگر از راه‌هایی که باعث جمع‌تر شدن منافذ باز می‌شود، استفاده از لایه‌بردارهای شیمیایی (مثل اسیدهای میوه AHA و BHA) است. نسل جدید لایه‌بردارها در زیر سطح پوست کار می‌کنند و بدون اینکه ظاهر پوست را بدتر نشان بدهند، باعث درخشش فوری پوست می‌شوند.

دکتر شولتز در بین اسیدهای AHA به اسید لاکتیک و اسید گلایکولیک اشاره می‌کند. به گفته او، اسید گلایکولیک برای درمان منافذ بزرگ‌شده، عالی است، چون می‌تواند سلول‌های مرده و چربی اضافه پوست را جذب کند. اسید لاکتیک هم که از گلایکولیک ضعیف‌تر است، می‌تواند به همان اندازه موثر باشد.

۷- به سراغ رتینویید بروید

ترکیبات رتینویید (مشتق ویتامین A که نقش مهمی در بازسازی پوست دارد)، چه آن دسته‌ای که در قفسه فروشگاه‌ها موجود است (رتینول) و چه آن‌هایی که به نسخه پزشک نیاز دارند، به تقویت چرخه تعویض سلول‌های پوست کمک می‌کند که باعث شادابی منافذ می‌شود. در عرض چند هفته استفاده از این محصولات، منافذ به‌طور قابل‌توجهی کوچک‌تر خواهند شد.

۸- ماسک‌ خاک رس برای باز کردن منافذ مسدود موثر است

ماسک خاک رس یکی دیگر از محصولاتی است که می‌تواند ظاهر منافذ را کوچک‌تر کند، زیرا با جذب تمام چربی پوست، به‌سرعت منافذ را باز می‌کند. به گفته دکتر شولتز، تجمع چربی می‌تواند منافذ را تا پنج برابر بزرگ‌تر نشان دهد.

۹- از کرم‌های چرب استفاده نکنید

کرم‌هایی که حاوی روغن‌های طبیعی مانند روغن نارگیل یا زیتون‌اند، نقش موثری در مسدود شدن منافذ پوست دارند، حتی اگر پوست خشکی دارید. به گفته دکتر شولتز، این روغن‌ها با سلول‌های مرده پوست مخلوط می‌شوند و منافذ را مسدود می‌کنند. بهتر است از محصولات بدون چربی که بیشتر فرم آب‌رسان دارند به‌جای آن‌ها استفاده کنید.

۱۰- از پاک‌کننده‌های روغنی نترسید

اگرچه درباره کرم‌های چرب گفتیم که می‌توانند باعث مسدود شدن منافذ شوند، اما در مورد پاک‌کننده‌های چرب چنین نگرانی‌ وجود ندارد. این محصولات طوری طراحی شده‌اند که چربی را در خود حل می‌کنند. از آنجایی که بعد از استفاده از آن‌ها با یک شوینده، مرحله تمیز کردن پوست را به پایان می‌رسانیم، بنابراین بهترین گزینه برای تمیز کردن آرایش و آلودگی روز از روی پوست‌اند.

۱۱- از محصولات غیرجوش‌زا استفاده کنید

انجمن آکادمی پوست آمریکا توصیه می‌کند که فقط از محصولاتی که عبارت «غیرجوش‌زا» (غیرکومدوژنیک) روی آن‌ها نوشته شده است استفاده کنید. این عبارت به این معنی است که این محصول منافذ پوست شما را مسدود نمی‌کند.

افزایش سن چه تاثیری بر اندازه منافذ دارد؟

همان‌طور که افزایش سن بر پوست ما به‌صورت کلی تاثیر می‌گذارد، روی منافذ پوست نیز موثر است. با افزایش سن و کاهش تولید کلاژن، میزان کلاژن اطراف منفذ‌ها کمتر و بافت پوست شل‌تر می‌شود، درنتیجه منافذ ظاهر بزرگ‌تری خواهند داشت. با این اوصاف، ترکیباتی مثل رتینویید، گلایکولیک و لاکتیک اسید، و هر محصولی که تولید کلاژن را تقویت می‌کند و به بهبود خاصیت ارتجاعی پوست کمک می‌کند، به کوچک‌تر دیده شدن منافذ نیز کمک می‌کند.