با وجود ادعای سخنگوی فراجا مبنی بر افزایش ۲۴ درصدی موارد کشف انواع سرقت‌های انجام‌شده طی یک سال گذشته، آمار جرائم خرد مانند سرقت تجهیزات خودرو، کیف‌قاپی و موبایل‌قاپی کاهش نیافته است

سرقت‌های خرد در ایران به مواردی همچون کابل‌ تلفن منازل، دستگیره‌های برنجی و فلزی در ساختمان‌ها، رگلاتورهای گاز، دریچه‌های فاضلاب شهری و نیمکت‌های کنار خیابان رسیده است. در این میان، مشهودترین موارد کماکان موبایل‌قاپی و کیف‌قاپی‌اند که به احساس ناامنی در مردم دامن زده است.

با وجود تعدد اخبار سرقت‌ها، سعید منتظرالمهدی، سخنگوی فراجا، ۱۲ مهر در نشست خبری ادعا کرد: «با اقدام‌های ماموران و کارآگاهان پلیس آگاهی از ابتدای سال جاری تا ابتدای مهرماه نسبت به مدت مشابه در سال گذشته، افزایش ۲۴ درصدی کشف انواع سرقت‌ها را شاهد بودیم.»

منتظرالمهدی سهم سرقت‌های خرد از مجموع آمار سرقت‌ها در ایران را ۵۸ درصد اعلام و تاکید کرد که ۷۲ درصد این سرقت‌ها پیگیری و کشف شده‌اند.

با این حال اصرار فراجا بر کاهش موارد سرقت به دلیل افزایش موارد کشف، با اخبار منتشرشده در مورد انواع سرقت‌های خرد مطابقت ندارد؛ سرقت‌هایی که با توجه‌ به اعمال خشونت در برخی از آن‌ها، گاه دیگر سرقت خرد محسوب نمی‌شوند و باید آن‌ها را در دسته سرقت‌ و خفت‌گیری با انواع سلاح سرد و گرم قرار داد.

روزنامه هم‌میهن روز یکشنبه ۳۰ مهر در گزارشی میدانی، به افزایش موارد سرقت موبایل در تهران پرداخت. بر اساس این گزارش، تجربه مردم و‌ فعالان بازار موبایل نشان می‌دهد حاد بودن این مسئله به جایی رسیده است که گاه عمر در اختیار داشتن یک گوشی موبایل برای یک فرد به حدفاصل خرید آن از فروشگاه تا در مراکز تجاری می‌رسد.

با وجود قوانین مرتبط با رجیستری، به نظر می‌آید سارقان تنها با جدا کردن قطعات می‌توانند اموال مسروقه را به وجه نقد تبدیل کنند. هرچند به گفته فعالان بازار، دستکاری شناسه گوشی و انتقال آن به خارج از ایران هم راه‌ دیگری برای بهره‌‌برداری از اموال سرقتی است.

از نکات مهم و قابل‌توجه در این مورد تشکیل باندهای بزرگ سرقت است که هرکدام به‌صورت هدفمند و در حوزه‌ای مشخص فعالیت می‌کنند. رئیس پلیس آگاهی تهران در روزهای اخیر از انهدام باند سارقانی خبر داد که به‌صورت زنجیره‌ای برای سرقت از فروشگاه‌های موبایل و‌ تجهیزات الکترونیکی اقدام می‌کردند.

این جدا از موارد متعددی است که پلیس مدعی انهدام باندهای سرقت تجهیزات خودرو، سرقت در پوشش ماموران آب، گاز و برق از منازل شده است.

در همین حال آنچه بر نگرانی مردم افزوده، رشد موارد سرقت مسلحانه از منازل یا معابر شهری است که گاه در ملاعام و وسط ترافیک رخ‌ می‌دهد. در یکی از آخرین موارد، علیرضا بیرانوند، دروازبان تیم ملی فوتبال ایران، نیز قربانی این نوع سرقت شد.

نیروی انتظامی بارها مدعی شده است که در خصوص برخورد با سارقانی که با توسل به شیوه‌های خشونت‌آمیز سرقت می‌کنند هیچ مماشاتی نخواهد کرد اما در عمل، توصیه پلیس به شهروندان رعایت موارد ایمنی است.

سخنان فرمانده انتظامی شهرستان اسلام‌شهر در ۲۲ مهر به مناسبت هفته پلیس که راهکار کاهش موارد سرقت موبایل در سطح شهر را استفاده از «هندزفری» و پرهیز از تردد در معابر خلوت اعلام کرده بود، واکنش کاربران را در پی داشت؛ زیرا پلیس را ناتوان از ایجاد فضای ایمن برای شهروندان نشان می‌داد.

کاهش شدت احکام برای جرائم سرقت، وضعیت اقتصادی نامناسب و افزایش تردد معتادان در سطح شهرها به‌عنوان عوامل افزایش سرقت در ایران معرفی شده‌اند.

بر اساس آمارهای منتشرشده در خردادماه، میزان سرقت در ایران طی پنج سال گذشته چهار برابر افزایش داشته است که نشان می‌دهد نمودار افزایش موارد سرقت با تنزل سطح رفاه اقتصادی در ایران ارتباط مستقیم دارد و پس از اعتیاد، سرقت دومین جرم پرتکرار در ایران محسوب می‌شود.

رئیس پلیس تهران در آبان‌ ۱۴۰۱ نیز در آماری نگران‌کننده اعلام کرد بیش از ۵۵ درصد سارقان دستگیرشده هیچ سابقه سرقتی ندارند و «سرقت اولی» محسوب می‌شوند؛ آماری که نشان می‌دهد بحران اقتصادی و ناتوانی افراد در تامین حداقل‌ هزینه‌های زندگی آن‌ها را به سمت جرائمی مانند سرقت سوق داده است. این شرایط موجب شده‌اند مردم ایرانی همواره احساس ناامنی داشته باشند و حتی در خانه‌ها و خودروهایشان هم احساس امنیت نکنند.