آخرین تحولات غزه در کنار حضور از پیش اعلام نشده وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در نشست سازمان ملل، نهتنها از بار التهاب حاکم بر بازارهای مالی ایران در هفتههای اخیر نکاسته است، بلکه سخنان تهدیدآمیز امیر عبداللهیان علیه آمریکا موجب شد افزایش نرخ ارز در دومین هفته آبانماه سال ۱۴۰۲ پیشبینی شود.
دراینبین، روند رشد قیمت هر دلار آمریکا از روز چهارشنبه ۳ آبانماه، آغاز شد و طی روزهای چهارشنبه و پنجشنبه ضمن تثبیت در کانال ۵۰ هزار تومان، در آخرین معاملات صورتگرفته روز پنجشنبه از ۵۱ هزار تومان نیز عبور کرد.
تشدید تحرک نیروهای شبهنظامی تحت حمایت جمهوری اسلامی علیه ایالات متحده آمریکا در آخرین ساعات روز پنجشنبه ۴ آبانماه، موجب شد که فعالان بازار ارز در رسانههای اجتماعی و کانالهای تلگرامی افزایش قیمت دلار در روز شنبه را پیشبینی کنند.
کارشناسان بر این باورند که با ورود به نیمه دوم سال، برآوردها حاکی از ورود تدریجی دلار به کانال ۵۰ هزار تومان بود که تنشهای منطقهای نیز روند افزایش قیمت را سرعت بخشید. اکنون مطابق الگوی هفته اول آبانماه، به نظر میرسد بازگشت دلار به کانال ۴۰ هزار تومان جز بهصورت مقطعی ممکن نیست و ازاینپس قیمت هر دلار آمریکا را باید در محدوده ۵۰ تا حداقل ۵۵ هزار تومان دانست.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
برزو حقشناس، کارشناس اقتصادی، درخصوص شرایط فعلی بازار معتقد است باتوجهبه اصلاح قیمت دلار در هفته گذشته، پیشبینی میشد که قیمت این ارز به کف کانال ۵۰ هزارتومانی بازگردد.
حقشناس تحولات منطقهای را تنها دلیل افزایش نرخ ارز نمیداند و تصریح کرده: «درست است که اجزاء آمار نقدینگی توسط بانک مرکزی بهدرستی منتشر نمیشود، اما با محاسبات و اعدادی که اعلام شده است، رشد نقدینگی از ابتدای سال ۱۲ درصد بوده، یعنی هفت هزار و ۱۰۰ میلیون میلیارد باید حجم نقدینگی کشور باشد؛ بنابراین با نزدیکشدن به پایان سال این موضوع در قیمت دلار تاثیر خواهد گذاشت.»
از سوی دیگر، اگرچه سخنان علی خامنهای پس از حمله شبهنظامیان حماس به خاک اسرائیل که بهطور تلویحی تلاش داشت با عقب نشستن از مواضع پیشین، جمهوری اسلامی را از ورود مستقیم به درگیریها دورنگه دارد، برای فعالان اقتصادی کورسوی امیدی بود، اما تغییر لحن رئیسجمهوری آمریکا و خطاب قراردادن مستقیم رهبر حکومت ایران و تهدید به پاسخگویی ارتش این کشور به حملات پراکنده نیروهای تحت حمایت جمهوری اسلامی، سطح تنشها را به حدی رسانده است که حتی خوشبینترین تحلیلگران سیاسی نیز از تقویت احتمال تقابل مستقیم در منطقه سخن میگویند.
این موضوع نهتنها امید به بهبود وضعیت مذاکرات میان جمهوری اسلامی و آمریکا را به پایینترین سطح ممکن رسانده است، بلکه به نظر میرسد نگرانی از هرگونه تنش نظامی سبب شده است سرمایههای خانگی برای حفظ ارزش خود به سمت بازارهای طلا و ارز حرکت کنند که این موضوع علاوه بر جهش نرخ طلا و ارز، مقدمات سقوط بازار بورس را نیز در هفته پیش رو محتمل کرده است.
نشانههای خروج سرمایه از بورس را میتوان در روند نزولی ارزش معاملات آن طی روزهای سهشنبه و چهارشنبه گذشته مشاهده کرد که نگرانی کارشناسان اقتصادی را نیز درپی داشت.
هومن عمیدی، کارشناس بورس، نبود مدیریت صحیح مدیران سازمان بورس را عامل نوسان این بازار دانسته و معتقد است مدیران بورس «بیشتر به حرف درمانی و برگزاری سمینارها و همایشهای بیفایده برای بازار سرمایه میپردازند.»
عمیدی عملکرد رئیس سازمان بورس را «بسیار ضعیف» دانسته و هشدار داده است: «تا زمانی که اعتماد سرمایهگذاران در بازار بورس را برنگردانند، مشکلات حل نمیشود.»
اگرچه آبانماه در سالهای اخیر ماه اعتراض بوده و به دلیل فرارسیدن سالگرد کشتار آبان ۹۸ و سالگرد کشته شدن برخی از معترضان اعتراضات ۱۴۰۱، حاکمیت خود را مهیای اعتراض احتمالی کرده است، اما به نظر میرسد التهاب حاکم بر بازارهای مالی در کنار سخنان تنشآفرین مقامات جمهوری اسلامی میتواند آبان سال ۱۴۰۲ را به ماه بحران بازارهای مالی در سالی بدل کند که مدیران اقتصادی دولت ابراهیم رئیسی مدعی بودند تا پایان آن نهتنها آرامش به بازارها بازخواهد گشت، بلکه شاخصهای تورم و رکود نیز در وضعیت مناسب کنترل میشوند.
اما رویای بهبود اوضاع اقتصاد ایران دستکم با پیشبینی هیچکدام از فعالان اقتصادی از روزهای پیش رو همخوانی ندارد و آنچه بر بازارهای اقتصادی حاکم است، حس ناامنی شدید درباره شرایط پیش رو است.