در ادامه واکنشهای حکومتی به پیوستن گسترده دانشآموزان ایران در جریان خیزش سراسری علیه نظام جمهوری اسلامی، یکی از نمایندگان مجلس اعلام کرد که صرفا در طول پنج ماه از آغاز به کار رضامراد صحرایی در مسند وزیر آموزشوپرورش، بین ۱۵ تا ۲۰ هزار نفر از «مدیران مدارس» به دلایل «عقیدتی و سیاسی» «اخراج، تعلیق و برکنار» شدهاند.
جلال محمودزاده، نماینده مهاباد در مجلس یازدهم، یکشنبه، ۷ آبان (۲۹ اکتبر)، از «اخراج، تعلیق و برکناری گسترده مدیران مدارس» خبر داد و در مصاحبهای با سایت دیدهبان ایران گفت: «از دانشگاهها گرفته تا آموزشوپرورش و دستگاههای اجرایی، خالصسازی بهشدت در حال انجام است.»
محمودزاده در ادامه گفت: «بر اساس آماری که به دستمان رسیده است، از زمان روی کار آمدن رضامراد صحرایی، وزیر آموزش پرورش، حدود ۱۵ تا ۲۰هزار نفر از مدیران مدارس به دلایل سیاسی و اعتقادی برکنار شدهاند.»
اشاره این نماینده مجلس به زمان «روی کار آمدن رضامراد صحرایی»، حاکی از آن است که «اخراج، تعلیق و برکناری» ۲۰ هزار مدیر، صرفا در پنج ماه گذشته، از ۹ خرداد (روز آغاز به کار رضامراد صحرایی در مسند وزیر آموزشوپرورش) تا آبان سال جاری، انجام شده است.
به گفته محمودزاده، بخشی از این مدیران مدارس در شهرهای مختلف، «اخراج و تعلیق»، و «اکثر آنها نیز در پست شغلی خود جابهجا شدهاند».
محمودزاده دلایل برکناری این مدیران مدارس را «سیاسی و عقیدتی» دانست و گفت که افزون بر آموزشوپرورش، این روند در سایر دستگاههای اجرایی نیز در حال انجام است و «در دستگاههای اجرایی هم اگر بو ببرند مدیری به لحاظ اعتقادی و یا سیاسی با جریان حاکم یا دولت همسو نیست، فورا او را عزل میکنند».
نماینده مهاباد در مجلس شورای اسلامی، اخراج گسترده استادان دانشگاه را نیز اقدامی مشابه اخراج و برکناری مدیران مدارس دانست و افزود که «تعدادی از معلمان و مدیران مدارس کنار گذاشته و برخی اساتید اخراج شدهاند و همچنان این روند» که جناح حاکم آن را «خالصسازی» مینامند، در سطح دانشگاهها و مدارس کشور ادامه دارد.
پیشتر، سیام شهریور، رضامراد صحرایی، وزیر آموزشوپرورش، نیز اعلام کرده بود که «امسال نزدیک به ۲۰ هزار مدیر مدرسه تغییر کردند»، و هدف این تغییرات را «ایجاد تحول» در مدارس دانسته بود.
صحرایی همان روز گفت که افزون بر «تغییر ۲۰ هزار مدیر مدرسه»، نزدیک به «هفت هزار مدرسه در مسیر تحول» نیز شناسایی شدند که «امسال در پنج هزار مدرسه فعالیتهای خود را آغاز خواهیم کرد».
او همچنین گفت که «توقع اصلی از دانشآموزان هسته سخت انقلابی، این است که همواره باهم کار تشکیلاتی انجام دهند»، چون «جنگ امروز دیگر در مرزها نیست، بلکه در مغزها است و چنین جنگی به مراتب سختتر خواهد بود چرا که به گفته او، «میدان نامرئی است» و فقط با «کار تشکیلاتی» میتوان با آن مقابله کرد.
بخش عمدهای از اقدامات آموزشوپرورش، از جمله برکناری گسترده مدیران مدارس، اخراج، تعلیق و بازداشت دهها معلم و استخدام طلاب، واکنشی به حضور گسترده دانشآموزان در جریان خیزش سراسری است.
صدها مدرسه در شهرهای مختلف ایران و هزاران دانشآموز، به ویژه دانشآموزان دختر، در جریان اعتراضات سراسری در سال تحصیلی گذشته، به اعتراضات مردمی پیوستند و بسیاری از مدارس را به کانونهای اعتراض تبدیل کردند.
گزارشها، تصاویر و ویدیوهای منتشرشده از مدارس در جریان خیزش سراسری، نشان داد که هزاران دختر دانشآموز با برداشتن «حجاب اجباری»، به شعارنویسی و سردادن شعار علیه نظام جمهوری اسلامی ایران، به ویژه روحالله خمینی، بنیانگذار، و علی خامنهای، رهبر فعلی این نظام، پرداختند.
ابعاد اعتراضات دانشآموزان چنان گسترده بود که نیروهای امنیتی و سرکوبگر جمهوری اسلامی به دهها مدرسه یورش بردند و بسیاری از دانشآموزان را بازداشت کردند و در جریان این حملهها، بسیاری از دانشآموزان مصدوم شدند و چند دانشآموز نیز در انتقال به بیمارستان در شهرهای مختلف جان خود را از دست دادند.
علی خامنهای دوشنبه، ۱۱ مهر ۱۴۰۱، (سوم اکتبر ۲۰۲۲)، به موضوع اعتراضات دانشآموزان و نوجوانان اشاره کرد و گفت: «برخی جوانان و نوجوانانیاند که بر اثر هیجان ناشی از ملاحظه یک برنامه اینترنتی به خیابان میآیند و چنین افرادی را میتوان با یک تنبیه متوجه کرد که اشتباه میکنند.»
در یک سال گذشته افزون بر برکناری هزاران مدیر مدرسه و بازداشت، اخراج و تعلیق صدها معلم، فشار بر دانشآموزان نیز به شدت افزایش یافته است. این فشارها از بازداشت دهها دانشآموز در جریان خیزش سراسری آغاز شد و به اشکال مختلف تاکنون ادامه داشته است.
همچنین، موج «مسمومسازی مشکوک دانشآموزان مدارس، به ویژه مدارس دخترانه قم، از آذر ۱۴۰۱ آغاز شد و در ادامه به شهرهای بروجرد و تهران و پس از آن به سراسر کشور گسترش یافت و در جریان آن، صدها دانشآموز دختر دچار مسمومیت شدند و آسیب دیدند.
مقامهای حکومتی همزمان با ارعاب دانشآموزان، بر دامنه تبلیغات ایدئولوژیک و مذهبی در مدارس افزودهاند که از جمله این اقدامات، «ابلاغ بخشنامه تقویت و توسعه فرهنگ اقامه نماز» در مهر سال جاری به تمام مدارس است.
بر اساس این بخشنامه، مدیران مدارس موظف شدهاند که برگزاری «زنگ نماز» را «در متن برنامه رسمی روزانه مدارس در تمامی دورهها و پایههای تحصیلی به مدت ۳۰ دقیقه» اجباری کنند.
افزایش حضور طلاب در مدارس، بهویژه طلاب زن در مدارس دختران، و اجرای انواع برنامههای مذهبی برای دانشآموزان، بخش دیگری از تبلیغات ایدئولوژیک حکومت در مدارس است و در کنار آن، به منظور مقابله با اعتراضات احتمالی دانشآموزان، اقداماتی مانند نصب دوربینهای امنیتی و برخوردهای انضباطی را نیز تشدید کردهاند.