جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، و شی جین‌پینگ، همتای چینی او، این هفته نخستین بار در بیش از یک سال گذشته در سان‌فرانسیسکو با هم دیدار می‌کنند.

پیش‌بینی می‌شود رهبران دو اقتصاد بزرگ جهان با هدف تثبیت [سطح] روابط دیپلماتیک که به دلیل موضوع‌هایی چون تایوان، حقوق بشر و بالون‌های اطلاعاتی، کاهش یافته، روز چهارشنبه در حاشیه اجلاس همکاری‌های اقتصادی آسیا و اقیانوسیه (اپک) گفت‌وگو کنند.

به گفته تحلیلگران، موضع تهاجمی چین در قبال تایوان و دریای جنوب چین و همین‌طور بحث‌ در مورد چگونگی تقویت تجارت دوجانبه سودمند، با وجود تفاوت‌های ژئوپلتیکی آن‌ها، احتمالا از موضوع‌های اصلی این گفت‌وگو خواهند بود.

همچنین انتظار می‌رود دیدگاه‌های این رهبران در مورد آخرین تحولات جنگ حماس و اسرائیل و حمله روسیه به اوکراین نیز مطرح شود.

با اینکه بعید به نظر می‌رسد این مذاکرات بتواند اختلاف‌های اساسی میان این دو کشور را برطرف کند، مقام‌های واشنگتن معتقدند برای بحث‌های سازنده زمینه‌ای وجود دارد که به بیانیه‌هایی میانه‌رو ختم شود.

بعد از آنکه پکن اوایل هفته گذشته از طرحش برای مقابله با انتشار گاز متان رونمایی کرد و در این جهت گامی برداشت، اکنون جای امیدواری است که این دو رهبر به نوعی توافق جدید مشترک آب‌و‌هوایی آمریکا و چین متعهد شوند.

دقیقا معلوم نیست که بایدن و شی چه زمان و کجا گفت‌وگو می‌کنند و هر دو دولت به دلایل امنیتی، از انتشار جزئیات مهم این نشست خودداری می‌کنند.  

کارین ژان پی‌یر، سخنگوی کاخ سفید، گفت این دو رهبر «در مورد اهمیت تداوم حفظ خطوط ارتباطی باز» و اینکه چگونه «می‌توانند به شیوه‌ای مسئولانه به مدیریت رقابت و همکاری با یکدیگر در جایی که منافع همسو هستند ادامه بدهند، به‌ویژه در مواجهه با مشکلات فراملی که بر جامعه بین‌المللی تاثیر می‌گذارد» گفت‌وگو خواهند کرد.

اسوار پراساد، استاد ارشد سیاست تجاری در دانشگان کرنل، به آسوشیتدپرس گفت: «در چنین لحظات پرتنشی، اختلاف این دو اقتصاد بزرگ جهان تاثیر منفی شوک‌های ژئوپلتیکی مختلف را تشدید کرده و به اقتصاد جهانی ضربه زده است.»

او گفت: «اجتناب از هرگونه وخامت بیشتر در روابط اقتصادی دوجانبه خود برای هر دو طرف یک پیروزی محسوب می‌شود.»‌

ماه‌ها طول کشید تا این نشست برگزار شود و کارشناسان آن را یک «کابوس تدارکاتی» نامیدند. از زمان به قدرت رسیدن بایدن این دومین دیدار حضوری این دو رهبر جهانی است و اجلاس سان‌فرانسیسکو نخستین سفر شی به ایالات متحده آمریکا طی شش سال اخیر خواهد بود.

آن‌ها آخرین بار بیش از یک سال پیش در حاشیه اجلاس سران گروه ۲۰ در بالی دیداری مفصل داشتند که نزدیک به سه ساعت طول کشید.

از آن زمان به بعد، رابطه بین این دو اقتصاد بزرگ به دلیل حمایت سرسختانه واشنگتن از تایوان‌ــ موضوع اختلاف نظر چین، تیره شده است.

پکن مدعی است که تایپه باید در صورت لزوم به‌زور، به سرزمین اصلی [چین] ملحق شود و حق برقراری روابط خارجی ندارد. با اینکه ایالات متحده آمریکا به طور رسمی به سیاست «چین متحد» پایبند است، بیش از هر کشور دیگری در دنیا به تایوان تسلیحات ارسال می‌کند.

پکن از واشنگتن انتظار دارد پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری تایوان اطمینان بدهد که از حاکمیت این جزیره حمایت نمی‌کند.

سال گذشته بعد از سفر نانسی پلوسی، رئیس وقت مجلس نمایندگان آمریکا، به تایوان، پکن به طور ناگهانی ارتباطش را با ارتش آمریکا قطع کرد.  

توقف کوتاه تسای اینگ ون، رئیس‌جمهوری تایوان، در ایالات متحده آمریکا در سال جاری لطمه دیگری به این روابط وارد کرد.

از آن زمان، مقام‌های متعدد دولت بایدن در تلاش برای بازگرداندن راه‌های ارتباطی نظامی به پکن رفته‌اند.

پکن ماه گذشته لی شانگفو، وزیر دفاع این کشور، را که ایالات متحده آمریکا تحریم کرده بود، برکنار کرد. این امر اجازه می‌دهد مذاکرات نظامی در سطح بالا با ایالات متحده آمریکا از سر گرفته شود.

در پی ابراز ناخرسندی پکن به دلیل کنترل‌های جدید ایالات متحده آمریکا برای صادرات فناوری پیشرفته و دستور رئیس‌جمهوری بایدن به ساقط کردن بالون اطلاعاتی چین پس از عبور از سرزمین ایالات متحده آمریکا، این رابطه به تیرگی گرایید.

همچنین احتمال دارد که بایدن شی جین‌پینگ را تحت فشار قرار دهد تا از نفوذ چین بر کره شمالی استفاده کند. چون افزایش سرعت آزمایش‌ موشک‌های بالیستیک کره شمالی و نیز ارائه مهمات پیونگ‌یانگ به روسیه برای جنگ در اوکراین نگرانی‌هایی ایجاد کرده است.  

انتظار می‌رود بایدن به شی بگوید مایل است چین از نفوذ روزافزونش بر ایران هم استفاده کند و به‌صراحت اعلام کند تهران یا نیروهای نیابتی‌اش نباید اقدامی انجام دهند که به گسترش جنگ اسرائیل و حماس بینجامد.

دولت او بر این باور است که چینی‌ها، خریدار بزرگ نفت ایران، بر ایران، حامی اصلی حماس، نفوذ زیادی دارند.

ساوت چاینا مورنینگ پست به نقل از دو منبع آگاه از این موضوع گزارش داد که انتظار می‌رود این رهبران متعهد شوند از «کاربری هوش مصنوعی در تسلیحات خودمختار مانند پهپاد و کنترل و استقرار کلاهک‌های هسته‌ای» خودداری می‌کنند.

پیش‌بینی می‌شود هزاران تن از معترضان به بحران تغییرات اقلیمی، شیوه‌های تجارت، جنگ اسرائیل و حماس و سایر مسائل در طول این نشست به سان‌فرانسیسکو بیایند.

بیل اسکات، رئیس اداره پلیس سان‌فرانسیسکو، گفت که اداره او پیش‌بینی می‌کند در یک روز چندین اعتراض برگزار شود اما نمی‌داند کدام اعتراض کجا و کی انجام می‌شود.