وزیر کشور دولت ابراهیم رئیسی با بازدارنده ندانستن جرائم فعلی رانندگی، خواستار افزایش مبالغ جرائم شد.

احمد وحیدی، روز شنبه ۴ آذرماه ۱۴۰۲، با اشاره به درخواست نیروی فراجا برای افزایش مبلغ جرائم رانندگی در‌خصوص نظر دولت درمورد این درخواست گفت: «در واقع بحثی مطرح است که بخشی از این جرائم اکنون بازدارندگی کافی ندارد؛ فلذا باید در راستای بازدارندگی جرائم این تغییر مبالغ انجام شود.»

وزیر کشور همچنین اعلام کرد درصورتی‌که بنا بر تغییر و افزایش جرائم باشد، از هم اکنون نمی‌توان زمان آن را اعلام کرد، چرا که باید این موضوع مصوب شود.

احمدرضا رادان، رئیس نیروی فراجا جمهوری اسلامی، روز چهارشنبه اول آذرماه، در مراسم رونمایی از خودروهای جدید پلیس راهور گفته بود طبق آمارها ارتکاب تخلف رانندگی، به وقوع ۸۰ درصد تصادفات در کشور منجر می‌شود.

رادان راهکار مقابله با تخلفات رانندگی را افزایش جرائم دانسته و گفته بود: «جرائم رانندگی باید بازدارندگی داشته باشد، یعنی طوری باشد که فرد متخلف اصلا مرتکب آن نشود. اما در حال حاضر مبلغ جرائم تخلفات رانندگی بازدارنده نیست و باید افزایش پیدا کند.»

رادان همچنین مدعی شد بخش زیادی از تصادفات مربوط به تخلف رانندگی را تنها ۶ تا ۷ درصد از رانندگان مرتکب می‌شوند. او تاکید کرد از ابتدای سال ۱۴۰۲ آمار تصادفات کاهش ۷.۵ درصدی داشته و بر اساس برنامه‌ریزی پلیس راهور، آمار جان‌باختگان تصادفات رانندگی از ۲۸ هزار کشته در دهه ۸۰، به ۱۷ هزار کشته در سال‌های اخیر رسیده است.

این در حالی است که بر اساس آمارهای سازمان پزشکی قانونی و دیگر فرماندهان پلیس راهور، دست‌کم در شش ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۲ آمار تصادفات بر خلاف ادعای رادان افزایش داشته است.

محمدحسین حمیدی، رئیس پلیس راهور تهران بزرگ، مردادماه سال جاری، اعلام کرد در شهر تهران روزانه ۲۱۰۰ تصادف اتفاق می‌افتد و به گفته کارشناسان پلیس راهور، بیشتر تصادفات ناشی از استفاده از تلفن همراه حین رانندگی و بی‌توجهی رانندگان به اطراف است.

هرچند بالاترین میزان کشته‌شدگان تصادفات رانندگی در ایران مربوط به سفرهای بیرون شهری است و به گفته سازمان پزشکی قانونی، تنها در شش ماه نخست سال ۱۴۰۲ تعداد ۱۰ هزار و ۷۲۰ نفر در حوادث رانندگی جان خود را ازدست‌ داده‌اند که این آمار در قیاس با مدت مشابه در سال ۱۴۰۱ رشد ۸.۲ درصدی داشته است.

بر اساس آمارهای رسمی این سازمان، از تعداد هفت هزار و ۳۳۸ نفر کشته در تصادفات برون شهری، دو هزار و ۵۸۸ نفر در حوادث رانندگی درون شهری و ۶۵۴ نفر نیز در مسیرهای روستایی جان خود را از دست داده‌اند.

اگرچه کارشناسان نیز معتقدند بخشی از تخلفاتی که به تصادفات و کشته و مجروح شدن افراد منجر می‌شوند، به دلیل بازدارنده نبودن قوانین و جرائم رانندگی است، اما باید در نظر گرفت بر اساس آمارهای رسمی، بخش مهمی از تصادفات ناشی از غیراستاندارد بودن جاده‌های کشور و همچنین‌ رعایت نکردن استاندارد ایمنی در خودروهای تولید داخل است.

تیمور حسینی، جانشین رئیس پلیس راهور فراجا، اردیبهشت سال جاری، اعلام کرد سهم خودرو به‌ویژه خودروهای ایرانی مانند پراید و پژو در تصادفات جاده‌ای نوروز سال ۱۴۰۲ به میزان ۵۱ درصد بوده و پس از آن سهم خطای انسانی ۲۹ درصد و خرابی جاده‌ها و راه‌های کشور ۲۰ درصد بوده است که نشان می‌دهد سهم خودرو و جاده‌های غیر استاندارد در مجموع ۷۱ درصد از علت تصادفات بوده است و صرف افزایش مبلغ جرائم نمی‌تواند به کاهش تصادفات کمک شایانی کند.

از سوی دیگر، باید در نظر گرفت برخلاف دیگر کشورها، در ایران بیشتر تخلفات با پرداخت جریمه رفع می‌شود که نمی‌توان امید داشت به صرف تهدید و جریمه اقتصادی، رانندگان متخلف شیوه رانندگی پرخطر خود را اصلاح کنند.

این در حالی است که در کشورهای مختلف، توقیف خودرو، توقیف گواهینامه و اجبار رانندگان به حضور در کلاس‌های آموزشی و دریافت مشاوره‌های روان‌شناسی سبب می‌شود افراد با عوامل متعدد بازدارنده برابر تخلفات رانندگی مواجه شوند و به‌صرف توان مالی برای پرداخت جرائم، به تکرار تخلفات پر خطر اقدام نکنند.