یک ماه پس از آغاز روند اخراج اجباری مهاجران افغان از پاکستان، دیده‌بان حقوق بشر از نقض گسترده حقوق انسانی مهاجران افغان از سوی دولت پاکستان خبر داد. این سازمان روز سه‌شنبه هفتم آذر (۲۸ نوامبر) در گزارشی، نوشت که مقام‌های پاکستانی علیه افغان‌های مقیم این کشور تخلفات گسترده‌ای مرتکب شده‌اند تا آنان را به خروج از پاکستان وادار کنند.
دیده‌بان حقوق بشر گزارش داد که پلیس و دیگر نیروهای دولتی پاکستان در یک ماه گذشته با بازداشت گروهی مهاجران افغان، اموال و داراییهای آنان را ضبط کرده و حتی اسناد هویتی هزاران پناهجو را از بین برده‌اند. در این گزارش، زنان مهاجر افغان هم از بدرفتاری پلیس پاکستان و آزار و اذیت جنسی سخن به میان آورده و مدعی شده‌اند که پلیس پاکستان آن‌ها را به تجاوز جنسی تهدید کرده است.
دولت پاکستان از زمان اعلام تصمیم اخراج مهاجران افغان در سوم اکتبر ۲۰۲۳ تاکنون، دست‌کم ۳۷۵ هزار مهاجر افغان را به بهانه نداشتن مدارک اقامت قانونی از این کشور اخراج کرده است؛ اما بسیاری از مهاجران افغان به دیده‌بان حقوق بشر گفته‌اند که پلیس پاکستان با حملات شبانه به خانه‌های آنان، حتی کارت ثبت‌نام مهاجران (PoR) را که تا پایان دسامبر اعتبار داشتند، از آنان گرفتند و از بین بردند تا این افراد را به ترک پاکستان مجبور کنند.
الین پیرسون، مدیر آسیایی دیده‌بان حقوق بشر، در این گزارش گفت: «مقام‌های پاکستانی عرصه را چنان بر افغان‌ها تنگ کرده‌اند تا آن‌ها با وجود شرایط خطرناک در افغانستان به بازگشت وادار شوند.» او افزود: «مقام‌ها باید به سوءاستفاده‌ها فورا پایان دهند و به افغان‌هایی که در معرض اخراج‌اند، فرصت دهند در پاکستان محافظت شوند.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
به گزارش این سازمان، در میان کسانی که اخراج می‌شوند، افغان‌هایی هستند که در پاکستان متولد شده‌اند و هرگز در افغانستان زندگی نکرده‌اند. برخی هم در افغانستان در معرض آزار و اذیت قرار دارند؛ از جمله زنان و دختران، مدافعان حقوق بشر، روزنامه‌نگاران و کارمندان دولت سابق که پس از سلطه طالبان در اوت ۲۰۲۱ فرار کرده‌اند.
سازمان ملل متحد و سازمان بین‌المللی مهاجرت (IOM) گزارش دادند که ۹۲ درصد افغان‌هایی که از پاکستان خارج می‌شوند، گفته‌اند که از بازداشت به دست مقام‌های پاکستانی بیم دارند.
کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان (UNHCR) ۱۷ نوامبر گفت که ورود صدها هزار افغان به افغانستان «نمی‌توانست در زمان بدتری رخ دهد»، زیرا زمستان در راه است و این کشور با بحران اقتصادی طولانی مواجه است؛ بحرانی که دوسوم جمعیت این کشور را نیازمند کمک‌های بشردوستانه کرده است.
این در حالی است که مقام‌های پاکستان به هر مهاجر افغان اجازه داده‌اند که هنگام حین خروج از این کشور، فقط ۵۰ هزار روپیه پاکستان معادل ۱۷۵ دلار آمریکا با خود ببرد. تصمیمی که سبب شده است مهاجران از پاکستان با دست خالی و شکم گرسنه به افغانستان برسند؛ در حالی که برخی از آنان داراییهای قابل‌ملاحظه‌ای در پاکستان دارند.
بر اساس گزارش‌ها، مقام‌های پاکستانی حتی افغان‌هایی را که در انتظار اسکان مجدد در ایالات متحده، بریتانیا و سایر کشورها هستند و هنوز نتوانسته‌اند ویزا بگیرند یا ویزایشان را تمدید کنند، ملزم کرده‌اند برای خروج از پاکستان ۸۳۰ دلار آمریکا بپردازند. این هزینه فقط از کسانی گرفته می‌شود که به افغانستان نمی‌روند.
دیده‌بان حقوق بشر از ایالات متحده، بریتانیا، آلمان و کانادا خواست برای اسکان مجدد افغان‌های در معرض خطر از جمله زنان، فعالان حقوق بشر، روزنامه‌نگاران، دگرباشان جنسی و برخی از دیگر گروه‌ها اقدام کنند. پیرسون گفت: «دولت‌هایی که قول داده‌اند افغان‌های در معرض خطر را اسکان دهند، باید این فرایند را تسریع کنند و در عین حال پاکستان را تحت فشار بگذارند تا به تعهدات حقوق بشری‌اش عمل کند.»
او تاکید کرد که این کشورها باید واکنششان به بحران انسانی در افغانستان را که اکنون با هجوم صدها هزار انسان نیازمند در آغاز زمستان تشدید شده است، افزایش دهند.
در گزارش دیده‌بان حقوق بشر آمده است: «این اخراج‌ها تعهدات پاکستان به‌عنوان یکی از طرف‌های کنوانسیون سازمان ملل متحد علیه شکنجه و اصل حقوق بین‌الملل عرفی مبنی بر بازنگرداندن را نقض می‌کند.»
دیده‌بان حقوق بشر از دولت پاکستان خواست به سوءاستفاده پلیس و تهدیدهای اخراج پایان دهد و با کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل برای از سرگیری ثبت‌نام پناهجویان افغان همکاری کند.
