احمد وحیدی، وزیر کشور جمهوری اسلامی، به‌تازگی در یک کنفرانس خبری گفت که طالبان از دولت جمهوری اسلامی خواسته‌اند در اخراج مهاجران افغان اندکی تعلل کند تا آن‌ها زمینه را برای بازگشت مهاجران به کشورشان فراهم کنند.

وحیدی گفت که طرح ساماندهی مهاجران در ایران در دو بخش اجرا می‌شود: «آن دسته از مهاجران که دارای مجوز حضور در کشورمان (ایران) نیستند، باید بازگردانده شوند اما آن‌هایی هم که دارای مجوزند و می‌توانند کار کنند یا فعالیت اقتصادی و سرمایه‌گذاری انجام دهند، باید بر اساس چارچوب‌های ساماندهی‌شده که در دست اجرا است، اقدام‌های لازم را صورت دهند.»

وزیر کشور جمهوری اسلامی خطاب به طالبان گفت: «هیئت حاکمه افغانستان باید شرایط را فراهم کند و محیط داخلی افغانستان را به گونه‌ای در آورد که مهاجران بتوانند به خانه و کاشانه‌شان بازگردند.»

او تایید کرد که طالبان از دولت جمهوری اسلامی خواسته‌اند برای اخراج گروهی مهاجران افغان از این کشور اندکی درنگ کند تا طالبان فرصت یابند زمینه بازگشت مهاجران را فراهم کنند.

این در حالی است که پاکستان از اول نوامبر ۲۰۲۳ روند اخراج اجباری مهاجران افغان را آغاز کرده است و بر اساس آمارهای سازمان ملل متحد، تاکنون بیش از ۴۰۰ هزار مهاجر افغان از طریق گذرگاه‌های تورخم و اسپین بولدک به افغانستان بازگشته‌اند. بازگشت این مهاجران به افغانستان در حالی صورت می‌گیرد که این کشور با بحران اقتصادی، فقر و گرسنگی فراگیر و عوارض بلایای طبیعی مانند زلزله و سیل دست‌وپنجه نرم می‌کند.

وزیر کشور جمهوری اسلامی توضیح داد که حدود پنج میلیون مهاجر افغان در ایران به سر می‌برند که شمار زیادی از آنان مجوز اقامت قانونی در این کشور را ندارند و جمهوری اسلامی در تلاش برای ساماندهی این مهاجران است. برای مهاجرانی که مجوز دارند، شناسه یکتا صادر می‌شود تا بر اساس آن شناسایی شوند.

او گفت که در طرح ساماندهی مهاجران، «برابر نیازهایی که وجود دارد، اقدام خواهیم کرد؛ به عنوان مثال در جایی که تقاضا برای نیروی کار وجود دارد، به مهاجرانی که می‌توانند این نقش را ایفا کنند، اجازه فعالیت داده می‌شود».

این در حالی است که در ماه‌های اخیر موج مهاجرستیزی و برخورد با مهاجران افغان در ایران شدیدا تقویت شده است. بسیاری از استانداری‌ها و اتحادیه‌های صنفی به کارگیری اتباع افغانستان را ممنوع کرده‌اند و در برخی شهرستان‌ها، حتی اجاره دادن خانه به مهاجران افغان و استخدام آنان نیز ممنوع شده است.

وزارت مهاجران و عودت‌کنندگان رژیم طالبان در ماه‌های اخیر همه‌روزه از بازگشت اجباری و داوطلبانه مهاجران افغان از ایران خبر داده است. این وزارتخانه روز چهارشنبه هشتم آذر گزارش داد که بیش از دو هزار مهاجر افغان، برخی داوطلبانه و برخی به‌اجبار، از ایران به افغانستان بازگشته‌اند.