بانک مرکزی افغانستان، پنجشنبه ۹ آذر (۳۰ نوامبر)، اعلام کرد که میزان برداشت پول از سپردههای بانکی را افزایش داده است.
در بیانیه این بانک آمده است که دارندگان حسابهای دلاری انفرادی میتوانند هفتهای ۱۰۰ دلار و ماهانه سه هزار دلار آمریکایی و دارندگان حسابهای افغانستان، هفتهای ۷۰ هزار افغانی و ماهوار ۲۵۰ هزار افغانی برداشت کنند.
در بیانیه این بانک ذکر شده است: «پرداخت ۵ درصد سپردههای مشتریان شرکتهای دولتی و غیردولتی توسط بانکهای تجارتی مشروط بر اینکه برداشت ماهانه شرکتهای متذکره از مبلغ ۱۰۰ هزار دلار آمریکایی یا معادل آن به سایر ارزها بیشتر نشود.»
— Da Afghanistan Bank- Afghanistan (@AFGCentralbank) November 30, 2023
بانک مرکزی افغانستان (تحت کنترل طالبان) گفته است که تلاش میکند برای مشتریان بانکهای دولتی و خصوصی تسهیلات بیشتری فراهم کند و فعالیت نظام بانکی را به شکل عادی بازگرداند.
طالبان در فروردین سالجاری هم سقف برداشت از حسابهای بانکی انفرادی را از هفتهای ۶۰۰ دلار به ۲۰۰۰ دلار آمریکایی در ماه و از حسابهای شرکتی حداکثر۴۰۰ دلار آمریکایی در ماه افزایش داده بودند.
با سرنگونی نظام جمهوری مورد حمایت کشورهای غربی، حکومت طالبان بهدلیل اختلال در فعالیت بانکها و هجوم گسترده مردم برای برداشت پول از حسابهایشان، سقف برداشت پول از سپردههای بانکی را محدود کرد. در ماههای نخست حکومت طالبان، سقف برداشت پول از بانک حداکثر ۲۰۰ دلار در هفته بود و سپس به ۳۰ هزار افغانی یا ۴۰۰ دلار افزایش یافت.
محدودیت دسترسی به حسابهای بانکی سپردهگذاران در افغانستان، باعث شده است که اعتماد مردم به نظام بانکی به پایینترین سطح کاهش یابد. بسیاری از شهروندان در دوران حکومت طالبان، از پسانداز یا نقلوانتقال پول در بانکها خودداری میکنند و صرافیها را به بانکها ترجیح میدهند.
ادریس، یکی از ساکنان استان هرات در غرب افغانستان، به ایندیپندنت فارسی گفت پس از سرنگونی حکومت پیشین، هر هفته برای برداشت پول از حساب بانکیاش مراجعه میکند و امیدوار است که هر چه زودتر محدودیت برداشت پول لغو شود.
محمد ادریس درخواست پناهندگی از آلمان دارد و میخواهد که تمام سپردههای بانکیاش را جمعآوری و افغانستان را ترک کند.
او گفت: «من و خانوادهام خیلی وقت است که درخواست پناهندگی از آلمان داریم و من میخواهم که خیلی زود پولهایم را از حسابهای بانکی بردارم. خیلی از مردم میخواهند که تمام پولهایشان را از بانکها بردارند.»
نظام بانکداری افغانستان با بیاعتمادی شدید شهروندان مواجه شده است. شهروندان به رژیم طالبان که مشروعیت جهانی ندارد، اعتمادی ندارند و به همین دلیل سپردههایشان را از بانکها برمیدارند.
کارشناسان اقتصادی معتقدند که با کاهش سپردهگذاری شهروندان در بانکهای خصوصی، قدرت قرضهدهی این بانکها کاهش پیدا میکند.