در پی واکنش‌ها به «نصب دوربین و نمایشگر چهره و اطلاعات» شهروندان در مترو مشهد، مدیرعامل قطار شهری مشهد نصب این دوربین‌ها و نمایشگرها را ناشی از دستور و «الزام سازمان پدافند غیرعامل» خواند.

کیانوش کیامرز، مدیرعامل شرکت قطار شهری مشهد، در نشست رسانه‌ای روز چهارشنبه ۲۲ آذر در رابطه با این نمایشگرها گفت: «دوربین‌های نصب شده در مترو که طی روزهای اخیر بسیار خبرساز شد، هویتی نیست و آن چیزی که ما نصب کرده‌ایم الزام پدافند غیرعامل است.»

مدیرعامل شرکت قطار شهری مشهد مدعی شد که «تمام دوربین‌های متصل به هوش مصنوعی، قابلیت شناسایی چهره دارد اما بستگی به سیستم پشتیبان دارد که چه استفاده‌ای از آن شود.»

به گفته کیامرز خطوط ۱ و ۲ مترو مشهد روزانه بین ۱۳۰ تا ۱۵۰ هزار نفر و در مجموع نزدیک به ۳۰۰ هزار نفر را جا به جا می‌کنند.

این مقام شهرداری مشهد در حالی از نصب تجهیزات شناسایی شهروندان دفاع کرد که همزمان به کمبود بودجه پنج هزار و ۸۰۰ میلیارد تومانی برای تکمیل خطوط مترو مشهد تاکید کرد.

 ماجرای نمایشگر عکس و اطلاعات مسافران مترو مشهد از ۱۳ آذر ماه و پس از آن مورد توجه قرار گرفت که همزمان با استقرار گسترده نیروهای حجاب‌بان در متروی تهران، وحید تفریحی، دبیر گروه جامعه روزنامه خراسان، با انتشار پیامی در روایتگر اینستاگرام خود از «ثبت و نمایش چهره و مشخصات همه شهروندان در مترو مشهد» خبر داد.

او ضمن انتشار تصویری از نمایشگر چهره و مشخصات افراد در مترو مشهد، نوشت: «اینجا ایستگاه شریعتی خط یک متروی مشهد است و هر کسی از جلوی دوربین رد می‌شود عکسش به تفکیک و با مشخصاتی شامل سن و جنسیت روی مانیتور نمایش داده می‌شود.»

این خبرنگار خواهان توضیح شهرداری و مترو مشهد شد و نوشت که مقام‌های شهری مشهد باید توضیح دهند که «نمایش چهره و مشخصات شهروندان» در این نمایشگرها با چه هدفی انجام می‌شود.

روزنامه اعتماد در واکنش به این اقدام شهرداری و مترو مشهد همزمان با استقرار نیروهای حجاب‌بان در مترو تهران، آن را به کار گرفتن «حجاب‌بان الکترونیک در مترو مشهد» توصیف کرد.

یک روز بعد نیز روزنامه فرهیختگان گزارش داد که علاوه بر مترو مشهد، «دوربین‌های مشابه تشخیص چهره در راه‌آهن مشهد هم نصب شده‌اند» و در راه‌آهن مشهد نیز چون مترو «تصویر چهره عابران را روی مانیتور» نمایش می‌دهند.

روزنامه شهرآرا وابسته به شهرداری مشهد هدف از نصب این دوربین‌ها را « بازدارندگی امنیتی در مشهد» عنوان کرد و افزود که «این دوربین‌ها ظاهرا شش ماه است که در راه‌آهن مشهد و یک ماه است که در فرودگا» مشهد نیز نصب شده است.»

این روزنامه البته نوشت که «این دوربین‌ها صرفا تصویر افراد را نشان می‌داد و قابلیت شناسایی مشخصات افراد را ندارد.» 

نصب این دوربین‌ها و نمایشگرها با واکنش‌های گسترده به ویژه اعتراضات کاربران در رسانه‌های اجتماعی مواجه شد و در پی این واکنش‌ها، سکینه سادات پاد، دستیار ابراهیم رئیسی در «پیگیری حقوق و آزادی‌های اجتماعی» نیز آن را نقض حقوق شهروندان خواند.

سکینه سادات پاد افزود: «نمایش چهره شهروندان در انظار عمومی، مصداق نقض حقوق شهروندی است؛ هیچ فرد و مقامی حق ندارد باهر بهانه‌ای به حقوق مردم تعرض کرده، اقدام و رفتار فراقانونی داشته باشد.»

پس از آن برای چند روز گزارش‌هایی از توقف نمایش چهره و مشخصات افراد در مترو مشهد منتشر شد اما روز چهارشنبه ۲۲ آذر ماه، مدیرعامل مترو مشهد نصب و به کارگیری این دوربین‌ها و نمایشگرها را «الزام سازمان پدافند غیرعامل» اعلام کرد.

مقام‌های سازمان پدافند غیرعامل تاکنون توضیحی درباره ابلاغ دستورالعمل نصب دوربین‌ها و نمایشگرهای برای شناسایی و پخش اطلاعات شهروندان از جمله در مترو مشهد منتشر نکرده‌اند.

دستگاه‌های حکومتی در ایران پس از موج فزاینده سر باز زدن زنان از حجاب اجباری پس از آغاز خیزش سراسری مردم ایران علیه جمهوری اسلامی از روش‌های مختلف برای برخورد با زنان و ارعاب برای تحمیل دوباره حجاب اجباری استفاده کرده‌اند.