رسانههای پاکستان از قول مقامهای امارت اسلامی طالبان در افغانستان گزارش دادهاند که این گروه در طی یک سال گذشته «۴۰ عضو تحریک طالبان پاکستان را بازداشت کردهاند». مقامهای امارت اسلامی طالبان نیز ادعا کردهاند که تمام تلاش خود را برای جلوگیری از استفاده از خاک افغانستان علیه کشورهای دیگر به خرج دادهاند.
رسانههای افغانستان نیز میگویند که بازداشت اعضای تحریک طالبان پاکستان (تیتیپی) با اتکا به گزارشهای استخباراتی دولت پاکستان میسر شده است. رسانههای پاکستان بازداشت این تعداد از اعضای تیتیپی را اقدام مثبتی برای گرم شدن روابط میان طالبان افغان و اسلامآباد میدانند، اما میافزایند که بازداشت این تعداد از اعضای تیتیپی، در قیاس با شمار نیروهای این گروه که در افغانستان حضور دارند، اهمیت چندانی ندارد و آن را بیشتر میتوان حرکتی نمادین برای اقناع دولت پاکستان دانست.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
در واقع، به نظر میرسد که طالبان افغان قاطعیتی برای مهار فعالیتهای تیتیپی در افغانستان ندارند. امیدواری پاکستان این بود که در ازای حمایتش از طالبان افغان در ۲۰ سال گذشته، آنان نیز پس از تسلط بر افغانستان، تیتیپیرا مهار کنند و حتی رهبران این گروه را در اختیار دولت پاکستان بگذارند. اما این امید دولت پاکستان کاملا بیهوده بود. طالبان نهتنها اعضای تیتیپی را محدود و مقید، و رهبران آن را بازداشت نکردند، بلکه پایگاه نظامی در داخل خاک افغانستان در اختیار آنان گذاشتند.
طالبان تمام اعضای تیتیپی را که حکومت پیشین افغانستان به زندان انداخته بود، رها کردند و آنان دوباره به آغوش تیتیپی برگشتند. با این حال، امارت اسلامی طالبان که خود را مدیون دولت پاکستان میداند و هنوز روابط بسیار پیچیده و راهبردی با استخبارات این کشور دارد، باید کاری برای اقناع افکارعمومی پاکستان و خشنودی دولت این کشور صورت میداد. به همین دلیل، تعدادی از اعضای تیتیپی را که دولت پاکستان فهرست آنان را در اختیار طالبان گذاشته بود، بازداشت کرد. اما این افراد هیچ تاثیری بر روند مبارزاتی تیتیپی علیه دولت پاکستان نداشتهاند.
همین هفته گذشته، تیتیپی خونینترین حمله تروریستی را علیه نیروهای ارتش پاکستان در خیبرپختونخوا سازماندهی کرد که در اثر آن ۲۴ نیروی ارتش این کشور کشته شدند. تیتیپی در ۱۵ دسامبر، همزمان دو حمله انتحاری در خیبرپختونخوا انجام داد.
افزایش حملههای تیتیپی علیه دولت پاکستان، فقط به لطف حمایت امارت اسلامی میسر است. از زمان تسلط طالبان بر افغانستان، تیتیپی تاکید کرده است که مبارزه طالبان افغانستان نهتنها نمونهای رهاییبخش است، بلکه آن را در اصل میتوان مادر جنبش تیتیپی نیز دانست. نورولی محسود، رهبرتحریک طالبان پاکستان، علنا بیعت خود را با مولوی هیبتالله آخوندزاده، رهبر کنونی طالبان افغانستان، تکرار کرد و تیتیپی را شاخه گروه طالبان در پاکستان دانست.
طالبان افغان نیز از اظهارنظر درباره شرایط کنونی و آینده تحریک طالبان پاکستان در افغانستان طفره میروند و بهرغم خشونتهای این گروه علیه پاکستان و درخواستهای مکرر دولت این کشور، به سرکوب آنها متعهد نیستند. البته این فقط یک طرف قضیه است؛ طالبان افغان مدام در حال مسلح کردن تیتیپیاند. فرماندهان قدرتمند طالب حتی بر خلاف اظهارات رهبر خود که جنگجویان طالب را از جنگیدن در پاکستان منع کرد، به پاکستان نیرو میفرستند. برخی گزارشها حاکی از آن است که حملهکننده انتحاری که ۱۲ دسامبر در خیبرپختونخوا یک خودرو مملو از مواد منفجره را به پایگاه ارتش پاکستان کوبید، ساکن افغانستان بوده است.
برای پاکستان هیچ راه دیگری وجود ندارد جز اینکه مستقیم به پایگاههای تیتیپی در افغانستان حمله کند. اما هزینه چنین حملههایی زیاد است. نخست، به این علت که رابطه شکننده فعلی میان طالبان افغان و دولت پاکستان کاملا تیره خواهد شد، و مشکل دیگر هم این است که طالبان نیروهای تیتیپی را از مرز پاکستان به نقاط دیگر انتقال داده و آنان را در نواحی گستردهتری پراکنده کردهاند. حمله به این نیروها هزینه بسیار سنگینی برای دولت پاکستان خواهد داشت؛ بهویژه در شرایط کنونی که با رکود اقتصادی شدیدی دستبهگریبان است. به همین دلیل، دولت پاکستان خواستار کمک آمریکا برای مبارزه با تروریسم در منطقه شده است.
عاصم منیر، رئیس ستاد ارتش پاکستان، در سفر هفته گذشته خود به آمریکا کوشید مقامهای این کشور را قانع کند که تیتیپی و داعش میتوانند نهتنها برای پاکستان، بلکه برای منافع آمریکا نیز خطرناک باشند. جزئیات زیادی از دیدارهای عاصم منیر منتشر نشده است، اما کارشناسان میگویند که پاکستان به شدت نگران افزایش حملههای تیتیپی و ناامن شدن کشور است.
سرانجام، میتوان این نکته را مطرح کرد که بهرغم ادعاهای طالبان افغان درباره استفادهنشدن از خاک افغانستان علیه کشورهای همسایه و نقاط دیگر دنیا، این کشور بار دیگر به لانه امنی برای تروریسم جهادگر تبدیل شده است. حمله خونین جیشالعدل به یک پاسگاه پلیس در ایران و حملههای انتحاری پیدرپی در پاکستان، نشاندهنده گسترش بیحد فعالیت سازمانهای تروریستی در داخل خاک افغانستان است. حتی روسها نیز نگران نفوذ سازمانهای افراطی به خاک کشورهای آسیای مرکزیاند. و این، شمشیر دولبهای است که پاکستان خود تیز کرده بود.