روزنامه پاکستانی دان در گزارشی که روز سهشنبه ۵ دی منتشر شد، به شرح نارضایتیهای دانشجویان افغان در پاکستان از «برخوردهای نژادپرستانه، تهدیدها و ارعاب» آنها در این کشور پرداخت. این دانشجویان میگویند نهتنها به دلیل مهاجر بودن در معرض خطر اخراج قرار دارند که در محل تحصیل نیز با رفتارهای تبعیضآمیز استادان، دانشجویان و پرسنل دانشگاه مواجهاند.
یکی از دانشجویان افغان به روزنامه دان گفت: «این جمله را که از زمانی که شما [افغانها] به اینجا آمدید، حوادث تروریستی به طور قابلتوجهی افزایش یافت، روزی ۱۰ بار میشنوم؛ این یک نمونه بارز از نژادپرستی است.»
دانشجویان افغان در این گزارش گفتند که برای اکثر قریب به اتفاق شهروندان و پناهندگان افغان در پاکستان برخوردهای توهینآمیز و اظهارنظرهای تبعیضآمیز تجربهای پرتکرار و مشابه است.
این دانشجویان در حالی از وضعیت بد زندگی در پاکستان شاکیاند که امکان بازگشت به افغانستان و ادامه تحصیل در کشورشان را ندارند. دانشجویان دختر که از یک سال پیش به دستور طالبان از تحصیل محروم شدهاند و دانشجویان پسر نیز برای تحصیل انتخاب زیادی ندارند و نمیتوانند در همه رشتههای تحصیلی از جمله رشتههای مرتبط به حقوق بشر، مذاهب، هنر و برخی رشتههای مدرن تحصیل کنند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
یکی از این دانشجویان میگوید با وجود اینکه اجازه اقامت قانونی دارد، با او مثل یک مهاجر غیرقانونی برخورد میشود. او تصریح میکند: «علیرغم تلاشهایم، همیشه به چشم یک پناهنده دیده میشوم. من بابت همه چیزهایی که در این شهر اشتباه است، سرزنش میشوم. مردم منتظر فرصتاند که اگر بتوانند من و خانوادهام را اخراج میکنند؛ در حالی ما فقط خواستهایم در صلح و آرامش زندگی کنیم.»
از زمان اولین فراخوان برای اخراج پناهجویان غیرقانونی در پاکستان، سازمانهای مجری قانون آزارواذیت و یورش به منازل خانوادههای افغان را آغاز کردهاند. دانشجویان افغان میگویند از ترس اینکه بدون هیچ پرسش و پاسخی بازداشت شوند و در معرض اخراج قرار بگیرند، تمام مدارک هویتیشان را در دسترس نگه میدارند و هر آن منتظر یورش پلیساند.
یک دختر دانشجو به این روزنامه گفت با وجودی که یکی از ۱۰ دانش آموز برتر کلاس با نمرات عالی بود، به دلیل وضعیت پناهندگی از دریافت بورسیه محروم شد. او تصریح کرد: «در طول فرایند پذیرش، تایید مدارک خود مشکلی جداگانه است. این روال روان شما را بیمار میکند زیرا باید تایید آنها را از چندین مکان بگیرید و در هر مکان باید ثابت کنید که یک پناهنده مستند هستید. سپس باید برای آزمون ورودی ثبتنام کنید که خود یک فرسایش روانی دیگر است. برای افرادی مثل من، بهتر است که اصلا درس نخوانیم؛ چون [سیستم پاکستان] فقط ما را سرکوب میکند.»
این دختر دانشجوی افغان که اکنون در یک دانشکده پزشکی در خیبرپختونخوا تحصیل میکند، به حملات نژادپرستانهای را که پناهجویان افغان روزانه با آنها مواجهاند، یادآور شد و گفت: «وقتی [پاکستانیها] به صورت ما نگاه میکنند، فکر میکنند که ما یا برای پختن نان آنها به دنیا آمدهایم یا باید خیابانهایشان را تمیز کنیم. از نظر آنها، ما لیاقت تحصیل در دانشگاههای آنها نداریم و حتی نباید این جسارت را داشته باشیم که داشتن زندگی مشابه آنان را تصور کنیم.»
یک دانشجوی دیگر که در رشته موسیقی در پاکستان تحصیل میکند، نیز ترسهایش از اخراج به افغانستان را شرح داد و گفت حتی دوستان و همکلاسیهایش هم او را به معرفی به پلیس و اخراج از کشور تهدید میکنند. او گفت: «لحظهای که به خاک افغانستان قدم بگذارم، جایی که آنها فکر میکنند خانه من است، طالبان مرا با گیتارم یکجا دفن خواهند کرد.»
پاکستان بیش از ۴۰ سال است که میزبان میلیونها پناهجوی افغان است که به دلیل جنگهای داخلی و نابسامانیهای سیاسی و اقتصادی، از کشورشان آواره شدهاند. پس از به قدرت رسیدن طالبان در اوت ۲۰۲۱ و تشدید حملات تروریستی در خاک پاکستان طی دو سال گذشته، دولت موقت پاکستان در اکتبر ۲۰۲۳ تصمیم گرفت همه مهاجران غیرقانونی را از این کشور اخراج کند. مقامهای پاکستانی گفتهاند که اخراج مهاجران از این کشور را از کسانی که فاقد مدارک قانونیاند آغاز میکنند و سپس سراغ مهاجران دارای کارت ثبتنام (PoR) خواهند رفت.
از آن زمان تاکنون بیش از ۵۰۰ هزار مهاجر افغان از پاکستان به افغانستان بازگشتهاند که بسیاری از آنها در شرایط معیشتی و بهداشتی نامساعدی در نزدیکی مرز افغانستان اسکان داده شدهاند.