رای دیوان بین‌المللی دادگستری: اسرائیل باید از نسل‌کشی در غزه جلوگیری کند

بنا بر رای دادگاه لاهه، اسرائیل برای «تسهیل کمک‌رسانی» به غزه و فلسطینانی که در وضعی نامطلوب قرار دارند باید ‏‏«تدابیر فوری و موثری» به کار بندد

نمایی از  فلسطینیان حاضر در تالار شهرداری رام‌الله در کرانه باختری که در حال پیگیری رای دیوان بین‌المللی دادگستری هستند-Zain JAAFAR / AFP

در جریان رسیدگی به پرونده شکایت آفریقای جنوبی در دیوان بین‌المللی دادگستری، این دیوان اسرائیل را ملزم کرد که برای «جلوگیری از نسل‌کشی» در جنگ با حماس در غزه تمام کوشش خود را به کار بگیرد.

به گزارش رویترز، دادگاه بین‌المللی لاهه در جلسه روز جمعه ۲۶ ژانویه (۶ بهمن) همچنین اعلام کرد که اسرائیل برای «تسهیل کمک‌رسانی» به غزه و فراهم ساختن «خدمات ضروری و کمک‌های بشردوستانه فوری» به فلسطینانی که در وضع نامطلوبی قرار دارند باید «تدابیر فوری و موثری» به کار بندد.

دولت آفریقای جنوبی، اواخر ماه گذشته میلادی در شکایتی که به دیوان بین‌المللی لاهه در هلند تسلیم کرد، با متهم کردن اسرائیل به نسل‌کشی، خواهان رسیدگی فوری به این پرونده شد و از دادگاه خواست که با انجام اقدام‌های اضطراری، اسرائیل را به متوقف کردن حمله‌ها در غزه موظف کند.

رای دادگاه لاهه خشم اسرائیل را برانگیخت. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، حکم دیوان بین‌المللی دادگستری را رد کرد و آن را «ظالمانه» خواند.

این در حالی است که سیریل رامافوسا، رئیس‌جمهوری آفریقای جنوبی، و نیز رئیس شورای حزب حاکم آن کشور از حکم دادگاه لاهه استقبال کردند. وزارت امور خارجه آفریقای جنوبی نیز این رای را «پیروزی قاطع» توصیف کرد و گفت: «کشورهای ثالث اکنون متوجه وجود خطر جدی نسل‌کشی علیه مردم فلسطین در غزه‌ شده‌اند.»

بنا بر اعلام وزارت خارجه آفریقای جنوبی، این حکم از این لحاظ اهمیت دارد که همه کشورها را ملزم می‌کند کمک مالی به اسرائیل و تسهیل فعالیت‌های نظامی آن کشور در مسیر «نسل‌کشی» را متوقف کنند.

گروه فلسطینی حماس، که مورد حمایت جمهوری اسلامی است، در بیانیه‌ای تصمیم دیوان بین‌المللی دادگستری را تحولی مهم در «منزوی کردن اسرائیل» و کمک به «افشای جنایت‌های آن در غزه» توصیف کرد.

از سوی دیگر، تشکیلات خودگردان فلسطین رای دیوان لاهه را «زنگ خطری برای اسرائیل و بازیگرانی» خواند که «دارای مصونیت»‌اند. به گفته ریاض مالکی، وزیر امور خارجه تشکیلات خود‌گردان فلسطین، حکم دادگاه‌ بین‌المللی کیفری «یادآوری مهمی است که هیچ دولتی فراتر از قانون نیست.»

اتحادیه اروپا در واکنش به رای دیوان بین‌المللی دادگستری خواستار اجرای «فوری» حکمی شد که اسرائیل را ملزم به انجام اقداماتی برای جلوگیری از نسل‌کشی در غزه می‌کند.

بروکسل در بیانیه‌ای اعلام کرد: «احکام دیوان بین‌المللی دادگستری برای طرفین الزام‌آور است و آن‌ها باید از آن تبعیت کنند. اتحادیه اروپا انتظار اجرای کامل، فوری و موثر آن‌ها را دارد.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امو خارجه جمهوری اسلامی ایران، نیز با استقبال از رای دیوان بین‌المللی دادگستری، آن را «موفقیت آفریقای جنوبی» در این پرونده خواند

با این حال، دیوان بین‌المللی دادگستری رای به توقف فوری جنگی نداده است که نزدیک به چهار ماه از شروع آن می‌گذرد.

پیش‌تر نیز اسرائیل، در واکنش به این شکایت، آفریقای جنوبی را «بازوی حقوقی حماس» خوانده بود. آفریقای جنوبی ضمن حمایت از آرمان فلسطین مبنی بر تشکیل کشور مستقل، اتهام‌های اسرائیل را رد کرده است.

دادگاه مزبور هنوز در مورد اینکه آیا اسرائیل واقعا مرتکب نسل‌کشی است یا خیر حکمی صادر نکرده است. رسیدگی به اتهام‌های اسرائیل در این ارتباط احتمالا سال‌ها به درازا خواهد کشید.

عربستان سعودی با استقبال از رای دادگاه بین‌المللی لاهه در بیانیه‌ای از جامعه بین‌المللی خواست تا اسرائیل را به خاطر «نقض» قوانین بین‌المللی «پاسخگو» بداند.

وزارت خارجه پادشاهی سعودی همچنین خواستار «اقدامات بیشتر» برای دستیابی به آتش‌بس در غزه و حمایت از مردم فلسطین شد.

قطر هم حکم دیوان بین‌المللی دادگستری را «پیروزی بشریت و دادرسی بین‌المللی» توصیف کرد.

حکم دادگاه لاهه لازم‌الاجرا و غیرقابل فرجام‌خواهی است. اما این دادگاه سازوکاری برای اجرای احکامش ندارد. پیش‌تر، فقط یک ماه پس از حمله روسیه به خاک اوکراین، این دادگاه به پایان درگیری رای داده بود. از آن زمان نزدیک به دو سال می‌گذرد و جنگ در اوکراین همچنان ادامه دارد.

بیشتر از جهان