موسسه علوم و امنیت بین‌الملل در شهر واشنگتن، که از دهه ۱۹۹۰ مطالعه برنامه اتمی جمهوری اسلامی ایران را آغاز کرده است، برای نخستین بار زنگ خطر را در مورد نزدیک شدن جمهوری اسلامی ایران به سلاح هسته‌ای به صدا درآورد.
در گزارش این موسسه آمده است که از سال ۲۰۲۲ تا کنون مدت مورد نیاز جمهوری اسلامی برای ساختن بمب اتم صفر بوده است، به این معنی که ایران برای انجام مستقیم انفجار اتمی «اورانیوم بسیار غنی‌شده کافی در اختیار داشته است.»
اورانیم تنها ماده لازم برای ساختن سلاح هسته‌ای نیست، هرچند تهیه آن سخت‌ترین فرایند است. در این گزارش نوشته شده است که «اگر ایران بخواهد غلظت اورانیوم ۶۰ درصدی‌اش را به ۹۰ درصد برساند که خلوص لازم برای ساختن سلاح است، به‌سرعت می‌تواند این کار را بکند.»
در ادامه گزارش موسسه علوم و امنیت بین‌الملل آمده است که جمهوری اسلامی ایران می‌تواند در یک هفته اورانیوم غنی‌شده کافی با درجه تسلیحاتی برای ساختن سلاح تولید کند» و فقط با استفاده از «بخشی از اورانیوم ۶۰ درصدی‌اش» می‌تواند چنین کند. به نوشته این گزارش، اگر جمهوری اسلامی چاره‌ای برای تاخیر انداختن در ارسال داده‌ها به بازرسان اندیشیده باشد، شناسایی به‌موقع اقدام ایران در غنی‌سازی بیشتر برای بازرسان مشکل خواهد بود.
چنان‌که در این گزارش آمده است، هرچند ساختن خود سامانه تولید سلاح می‌تواند طولانی‌تر باشد، برنامه تسریع‌شده برای تولید کلاهک هسته‌ای که کشتی یا کامیون بتواند حمل کند فقط طی شش ماه می‌تواند صورت گیرد»، که به معنای هسته‌ای شدن جمهوری اسلامی ایران است.
به نوشته این گزارش، تهدید امنیت ملی معمولا ترکیبی از نیت‌ها و قابلیت‌های خصمانه است و تهدید برنامه اتمی جمهوری اسلامی ایران نیز در همین قاعده می‌گنجند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
طبق گزارش موسسه علوم و امنیت بین‌الملل، از ماه مه ۲۰۲۳ تهدید ناشی از برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران افزایش چشمگیری یافته است. همچنین، در پی حمله‌های تروریستی هفتم اکتبر حماس به اسرائیل و حمله متقابل اسرائیل به غزه، حمله‌های بعدی گروه‌های نیابتی مورد حمایت جمهوری اسلامی ایران، از جمله جهاد اسلامی فلسطینی و حزب‌الله و انصارالله شدت گرفته است.
در این گزارش هشدار داده شده است که در حالی که منابع آمریکا و اسرائیل برای شناسایی و بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران ضعیف شده است، اوضاع بی‌ثبات منطقه فرصتی یگانه و در داخل ایران موجه برای ساختن سلاح هسته‌ای در اختیار جمهوری اسلامی قرار داده است. درگیری‌های جاری باعث بی‌توجهی به تهدید هسته‌ای جمهوری اسلامی می‌شود، آن هم در شرایطی که توانایی تسلیحاتی هسته‌ای جمهوری اسلامی هرگز تا این اندازه زیاد نبوده است. در این گزارش همچنین هشدار داده شده است که در موقعی که شفافیت درباره برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی کم است، برای اولین بار با این احتمال واقعی مواجهیم که جمهوری اسلامی ممکن است سلاح هسته‌ای بسازد.
در این گزارش ضمن بررسی اقدام‌های خصمانه جمهوری اسلامی و تهدیدهای کلامی مقام‌های آن، از جمله حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه، و رمضان شریف، سخنگوی سپاه پاسداران، علیه آمریکا و متحدانش، و کاهش زمان تولید بمب به صفر، گفته می‌شود که احتمال تهدید از جانب جمهوری اسلامی در این شرایط «بسیار خطرناک» است. طبق این گزارش، جمهوری اسلامی ایران فعالیت‌های خصمانه‌اش علیه آمریکا و متحدانش را در سایه حمله حماس به اسرائیل افزایش داده است و گروه‌های نیابتی مورد حمایت آن به مواضع آمریکا در منطقه حمله کرده‌اند و به کشتی‌رانی بین‌المللی آسیب زده‌اند.
در عین حال، جمهوری اسلامی همچنان از حمله روسیه به اوکراین حمایت می‌کند و به آن کشور در تولید انبوه پهپادهای شاهد۱۳۶ در خاک روسیه یاری می‌رساند. به‌علاوه، گزارش‌های رسانه‌ای حاکی از آن است که روسیه شمار محدودی از پهپادهای شاهد۱۰۷ و شاهد۱۰۱ از ایران دریافت کرده است. جمهوری اسلامی ایران همچنین مقادیر معتنابهی خمپاره و مهمات در اختیار روسیه قرار داده است و در عین حال به آدم‌ربایی و ترور در اروپا و آمریکا ادامه می‌دهد.
در گزارش موسسه علوم و امنیت بین‌الملل هشدار داده شده است که بررسی این فعالیت‌ها و تحولات، از جمله حمله به آمریکا و متحدانش و پاسخ آمریکا و متحدانش به این حمله‌ها، وضع نامعلوم دو مرکز اتمی تورقوز‌آباد و ورامین و سر باز زدن جمهوری اسلامی از شفاف‌سازی درباره ابهام‌های موجود، و ابراز نگرانی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره بی‌پاسخ ماندن سوال‌ها و در عین حال ممانعت از بازرسی بازرسان بین‌المللی، همگی زمینه‌ای مهم برای رژیم حاکم بر ایران فراهم کرده است که ساختن سلاح هسته‌ای را به‌طور جدی بررسی و ارزیابی کند.
به نوشته این گزارش، با توجه به همه این عوامل، این احتمال را کاهش می‌دهد که جهان به‌موقع متوجه فعالیت‌های خطرناک هسته‌ای جمهوری اسلامی شود و برای جلوگیری از موفقیت آن اقدام کند.
بر اساس گزارش موسسه آمریکایی علوم و امنیت بین‌الملل، جمهوری اسلامی ایران دو راه عمده برای ساختن سلاح اتمی دارد: تلاش شتابان برای دستیابی به چند سلاح هسته‌ای خام، یا بازسازی و تکمیل برنامه تسلیحات هسته‌ای «آماد» با توانایی تولید کلاهک‌های مناسب برای ارسال با موشک‌های بالستیک.
مسیر دوم با چالش‌های اساسی روبه‌رو است و مستلزم مخفی نگه داشتن طولانی‌مدت آن است. اما در گزینه اول، یعنی برنامه تسریع‌شده، کلاهک را می‌توان با وسایلی مانند کشتی یا کامیون آزمایش کرد که ظرف شش ماه انجام‌پذیر است.
