کیومرث حیدری، فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران، شنبه، ۲۱ بهمن (۱۰ فوریه)، گفت که انسداد نوار مرزی ایران با افغانستان از مهم‌ترین طرح‌های جمهوری اسلامی ایران به شمار می‌رود و این انسداد به طول ۷۴ کیلومتر انجام خواهد شد.  

خبرگزاری ایرنا، رسانه وابسته به دولت جمهوری اسلامی ایران، گزارش داد که حیدری گفته است انسداد مرزی با افغانستان به‌دست یگان‌های مهندسی اجرا می‌شود و بسترسازی و جاده سازی آن به‌ز‌ودی آغاز خواهد شد.  

فرمانده نیروی زمینی جمهوری اسلامی گفت: «یک بخش از امنیت پایدار، موضوع انسداد مرزی است و این طرح با توجه به وضعیت منطقه، این مهم را برای کشور به ارمغان خواهد آورد.» 

او تاکید کرد که حضور ارتش جمهوری اسلامی در مرزها به معنی ناامنی نیست، بلکه این اقدامات برای اشراف اطلاعاتی و آمادگی نظامی است.  

او گفت: «همه مرزهای کشور امن‌اند و گاهی اوقات خطاهایی جزئی صورت می‌گیرد که آن‌ها نیز تهدیدی برای امنیت کشور نیستند.» 

بنا به گزارش‌ها، فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی اخیرا به شهرستان تایباد سفر، و از یگان‌های ارتش مستقر در مرز دوغارون بازدید کرده است.  

شهرستان تایباد با ۱۴۵ هزار نفر جمعیت، در فاصله ۲۲۵ کیلومتری جنوب شرقی مشهد قرار گرفته است و با افغانستان مرز مشترک دارد.

در بخش‌هایی از خطوط مرزی افغانستان و ایران فعالیت‌های قاچاق انسان انجام می‌شود و گمان می‌رود که گروه‌های تروریستی هم از این مسیرها به خاک ایران راه یابند. با توجه به وقایع تروریستی اخیر در ایران، تصمیم به انسداد مرزی با افغانستان را نیز می‌توان بخشی از تلاش‌های حکومت ایران برای جلوگیری از ورود تروریست‌ها دانست.

پس از اعلام طرح انسداد مرزی جمهوری اسلامی ایران با افغانستان، رژیم طالبان به این اقدام واکنش نشان داده است. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، گفت که طرح انسداد مرزی ایران با افغانستان باید به تفاهم عملی شود.  

او ادعا کرد که خاک افغانستان امن است و برای هیچ کشوری تهدید نیست.  

او گفت: «اقدامات مرزی از سوی هر کشور صورت می‌گیرد، باید با تفاهم انجام شود. دوم اینکه هیچ کشوری از افغانستان هراس نداشته باشد، از جمله جمهوری اسلامی ایران، باید اطمینان داشته باشد که از افغانستان به آن‌ها آسیب نمی‌رسد.» 

جمهوری اسلامی ایران از حکومت‌هایی است که تعامل و تماس زیادی با رژیم طالبان برقرار کرده است.  

با این حال، با روی کار آمدن طالبان در افغانستان، جمهوری اسلامی ایران از افزایش ناامنی‌ها در مرزهای شرقی با افغانستان نگران است. شاخه خراسان دولت اسلامی و جیش‌العدل، جدی‌ترین تهدیدهای امنیتی از جانب افغانستان، برای جمهوری اسلامی به‌شمار می‌روند.  

گروه موسوم به جیش‌العدل، یک گروه اسلامگرای سنی مخالف حکومت ایران است و بیشتر فعالیت آن در استان سیستان‌وبلوچستان متمرکز است. گفته می‌شود که برخی از جنگجویان جیش‌العدل، دوشادوش طالبان برای فروپاشی حکومت پیشین افغانستان جنگیده‌اند.  

رحمت‌الله نبیل، رئیس پیشین امنیت ملی افغانستان، در واکنش به حمله آذرماه جیش‌العدل در سیستانوبلوچستان، گفته بود که افراد وابسته به این گروه در ۲۰۲۱ در پشتیبانی از طالبان، با نیروهای نظامی افغانستان در چند استان جنگیده بودند و باعث سقوط نیمروز شدند. هنگام افزایش حمله‌های طالبان در اوت ۲۰۲۱ نیز او ادعا کرده بود که سازمان استخبارات پاکستان حدود ۶۰۰ جنگجوی جیش‌العدل را برای کمک به طالبان افغانستان به استان‌های نیمروز و هرات و فراه فرستاده است. 

جمهوری اسلامی ایران از رژیم طالبان خواسته است که به گروه‌هایی که منافع ایران را تهدید می‌کنند، اجازه فعالیت در افغانستان ندهد و با آن‌ها مقابله کند. 

اما با گذشت دو سال و نیم از عمر رژیم طالبان، گزارش‌های مستندی از اقدام طالبان علیه جیش‌العدل در افغانستان منتشر نشده است. طالبان نیز تمایلی ندارند که درباره این گروه‌ صحبت کنند. طالبان با شبه‌نظامیان و تروریست‌های منطقه‌ که این گروه را در جنگ با حکومت پیشین افغانستان و متحدان غربی‌اش حمایت کرده‌اند، درگیر نشده‌اند. طالبان هراس دارند که فشار آوردن به این گروه‌های شبه‌نظامی بر اساس درخواست کشورهای منطقه، باعث اتحاد آن‌ها با گروه‌های تروریستی دیگری همچون داعش شود. به همین دلیل، محتاطانه عمل می‌کنند. 

روزنامه جمهوری اسلامی چاپ تهران، شهریور سال‌ جاری در مقاله‌ای مدعی شد که عناصر گروه جیش‌العدل در اردوگاه‌های آموزشی وابسته به طالبان در افغانستان حضور دارند و به فرمان‌های رژیم طالبان عمل می‌کند.  

جمهوری اسلامی ایران از فعالیت شاخه خراسان دولت اسلامی (داعش) در افغانستان نیز نگران است. تهران از طالبان خواسته است که با این گروه مقابله کنند و اجازه ندهند که افراد وابسته به آن به مرزهای شرقی ایران نزدیک شوند. در عین حال، به ‌نظر می‌رسد که طالبان با بهره‌گیری از حضور داعش در افغانستان و بزرگنمایی خطر آن، می‌خواهند از جامعه جهانی و کشورهای همسایه امتیاز بگیرند. نیرومند شدن داعش، تهدیدی جدی برای ایران، کشورهای آسیای میانه و روسیه تلقی می‌شود.   

در دوران دو ساله حکومت طالبان در افغانستان، داعش به حمله‌های متعددی علیه مقام‌های ارشد و نیروهای این گروه و نیز شهروندان غیرنظامی، به‌ویژه شیعیان، اقدام کرده است. 

سلطه‌ طالبان در افغانستان باعث شده است که گروه‌های تروریستی حضورشان را در این کشور تقویت کنند. این گروه‌ها تهدید جدی برای امنیت منطقه و کشورهای دیگرند، با این حال، حکوومت‌های ایران، پاکستان، چین، ازبکستان، ترکمنستان، روسیه و چندین کشور دیگر، با رژیم طالبان تماس و تعامل دارند و فشار جدی به آن نمی‌آورند.  

طالبان ادعا می‌کنند که به هیچ گروهی اجازه نمی‌دهند که از خاک افغانستان علیه کشورهای دیگر استفاده کند و قادر به تامین امنیت‌اند، اما در دو و نیم سال حکومتشان، فقط با داعش مقابله کرده‌‌اند.