یک شرکت پروازی مستقر در تگزاس، به نخستین شرکتی تبدیل شد که فضاپیمایی خصوصی را روی ماه فرود آورد و برای نخستین بار این اتفاق تاریخی را رقم زد.

فرودگر [آی‌ام‌‌ــ۱] اودیسئوس نوا‌ــ‌سی (Nova-C) که شرکت پروازهای فضایی اینتیوتیو ماشینز (Intuitive Machines) مستقر در تگزاس آن را ساخته است، روز پنجشنبه در منطقه قطب جنوبی ماه فرود آمد.

هدف آن، فرود بر دهانه برخوردی مالاپرت اِی (Malapert A) در فاصله ۳۰۰ کیلومتری قطب جنوب ماه بود.

اودیسئوس همچنین نخستین فرود ایالات متحده بر ماه از زمان آخرین ماموریت برنامه آپولو، آپولو ۱۷، در بیش از ۵۰ سال پیش است.

اتاق کنترل اینتیوتیو ماشینز، این لحظه «دلهره‌آور و نفس‌گیر» را درست پیش از ساعت ۰۶:۴۰ بعدازظهر به وقت شرقی تایید کرد شد و تشویق و سرور [حاضران] را برانگیخت. فضاپیما تقریبا یک ساعت پیش از فرود، در ابزار لیزری که برای کمک به بررسی شرایط محیطی [پستی بلندی و ناهمواری] ماه و یافتن یک نقطه امن و بدون خطر برای فرود طراحی شده بود، دچار مشکل شده بود.

فاصله‌یاب‌های لیزری روی اودیسئوس قابل به کار انداختن نبودند، اما حسگرهای یکی از ابزارهای علمی ناسا روی فرودگر به منظور حل این مشکل، تغییر کاربری داده شدند.

استیو آلتموس، مدیرعامل اینتیوتیو ماشینز در یک پخش اینترنتی زنده اعلام کرد: «می‌دانم که این اضطراب‌آور بود، اما ما بر روی سطح [ماه] هستیم و سیگنال دریافت می‌کنیم.» «به ماه خوش آمدید.» «اودیسئوس، خانه جدیدی دارد.»

بنا به اعلام ناسا، زمان فرود رسمی این فضاپیما ساعت ۶:۲۳ بعد از ظهر به وقت شرقی، [حدود ساعت سه بامداد روز جمعه ۴ اسفند به وقت ایران]، یک دقیقه پیش از زمان اولیه پیش‌بینی‌شده برای فرود بود. 

این سازمان [در حساب کاربری خود] در اکس نوشت : «سفارش شما به ماه تحویل داده شد! این ابزارها ما را برای کاوش‌های آینده در ماه تحت برنامه آرتیمیس آماده می‌کند.»

 

اودیسئوس خانه جدیدی دارد

— اینتیوتیو ماشینز (@Int_Machines) ۲۲ فوریه ۲۰۲۴

این فضاپیما هفته گذشته از کیپ‌کاناورال در فلوریدا بر روی موشک فالکون۹ ساخت شرکت اسپیس‌اکس ایلان ماسک به فضا پرتاب شد و طی سفر تقریبا یک میلیون کیلومتری خود، یک سری مانور انجام داده است.

اودیسئوس یک استوانه شش‌ضلعی است که حدود ۱۳ پا (۴ متر) ارتفاع و ۵ پا (۱.۵۷ متر) عرض و ۱۴۸۸ پوند (۶۷۵ کیلوگرم) وزن دارد و به اندازه یک باجه تلفن بریتانیایی است.

این [فضاپیما]، بخشی از ابتکار خدمات باربری تجاری ماه ناسا است که هدف آن، مشارکت شرکت‌های تجاری در اکتشاف ماه است و می‌تواند به عنوان بخشی از برنامه آرتمیس ناسا، راه را برای فرود فضانوردان به ماه هموار کند.

اینتیوتیو ماشینز، افزون بر آزمایش‌های فناوری و ناوبری ناسا، جایی در فرودگر را به شرکت [تجهیزات ورزشی] کلمبیا اسپورتویر برای ارسال جدیدترین پارچه ژاکت عایق این شرکت، [همچنین] به جف کونز مجسمه‌ساز برای ارسال ۱۲۵ مجسمه کوچک به ماه، و نیز به دانشگاه هوایی امبری ریدل فروخت تا مجموعه‌ای از دوربین‌ها را به فضا بفرستد تا از فرودگر در حال فرود عکس بگیرند.

گمان می‌رود که این قطب حاوی یخ آب است که می‌تواند منبع ارزشمندی برای اکتشافات انسانی آینده باشد. اکنون که این فرودگر به طور ایمن روی سطح است، اودیسئوس تقریبا یک هفته پیش از آغاز غروب شب قمری در قطب جنوب کار خواهد کرد.

این رویداد تاریخی یک ماه پس از آن رخ می‌دهد که فضاپیمای دیگر ایالات متحده به نام پرگرین‌، در پی نشت سوخت، از فرود بازماند. پیش از ماموریت اینتیوتیو ماشینز، فرودهای کنترل‌شده روی ماه را فقط سازمان‌های دولتی از جمله ایالات متحده، اتحاد جماهیر شوروی، چین، هند و ژاپن انجام داده بودند.

تیم کرین، مدیر ارشد فناوری اینتیوتیو ماشینز، در یک ویدیوی قبلی که مسیر پرواز فضاپیما را توصیف می‌کرد، توضیح داد که فضاپیما برای فرود به سطح ماه چگونه آماده شده بود.

اودیسئوس باید مانوری در سوی پنهان ماه انجام دهد، که در آن، خود ماه مانع از ارتباط مستقیم با کنترل‌کنندگان ماموریت روی زمین می‌شود.

کرین گفت: «زمانی که ما به جاهای مختلف ماه می‌رویم، در سمت روز ماه، خورشید را داریم که از یک طرف ما را گرم می‌کند و از دیگر سو، نور فروسرخ بازتاب‌یافته سطح روشن ماه به سمت‌مان را داریم که ما را گرم می‌کند.» «سپس ناگهان داخل شب می‌شویم و حالا از هر دو طرف سرد شده‌ایم. این خیلی سخت است.»