[تقریبا] دو سال پیش در چنین روزی، ولادیمیر پوتین با فرستادن انبوهی از سربازان، تانک‌ها و هواپیماهای جنگی به سراسر مرز روسیه در پناه تاریکی برای جنگ، با شروع یک تهاجم وحشیانه همه‌جانبه به اوکراین جهان را در بهت و حیرت فرو برد.
با اینکه گفته می‌شد کرملین باور دارد با «عملیات نظامی ویژه»اش کی‌یف، پایتخت [اوکراین]، را تنها ظرف ۱۰ روز به سیطره روسیه درمی‌آورد، نمایش چشمگیر مقاومت و نافرمانی اوکراینی‌ها که برای جنگ در راه حفظ موجودیت کشورشان مقابل یکی از بزرگ‌ترین ارتش‌های جهان ایستادند، باعث شد که درعوض، این جنگ به سومین سال آن وارد شود.
خطوط نبرد در طول این ۲۴ ماه به‌شدت تغییر کرده است. نیروهای ولودیمیر زلنسکی مهاجمان روس را صدها کیلومتر عقب راندند تا به یک جنگ فرسایشی طاقت‌فرسا در محور دونباس وارد شوند؛ جایی که ارتش هر دو کشور برای پیروزی‌های تاکتیکی کوچک و نمادین، جان هزاران نفر را هزینه می‌کنند.
با این حال، هرچند مناطق حساس درگیری متمرکزتر شده، سرنوشت اوکراین در امتداد این خط مقدم ۶۰۰ مایلی (۹۶۵ کیلومتر)، بیش از پیش به تحولات ژئوپلیتیکی وابسته شده است.
پوتین یه منظور توجیه این جنگ طولانی و اقدام‌هایش برای تبدیل اقتصاد روسیه به یک ماشین عظیم جنگی، این درگیری را بیش‌ازپیش نبردی وجودی در برابر غرب معرفی می‌کند.
با نگاه هوشیارانه [پوتین] به مشاجرات واشینگتن بر سر کمک نظامی و انتخابات آتی ریاست‌جمهوری ایالات متحده آمریکا‌ــ که دونالد ترامپ، در صورتی پیروزی در آن ممکن است سرانجام بتواند منجنیق را به سمت ناتو بگیرد [از بین بردن ناتو] و با توقف کمک مالی، اوکراین را به توافق صلح نامطلوب [برای اوکراین] وادار کند‌ــ، این نبردی است که رئیس‌جمهوری روسیه باور دارد تنها در صورتی در آن به پیروزی می‌رسد که اشتیاق مسکو برای پیروزی از دشمنان بین‌المللی آن بیشتر دوام بیاورد.
ایندیپندنت در اینجا آمارهای مهم معرف دو سال جنگ در اوکراین را بررسی می‌کند:
۳۰ هزار و ۴۵۷؛ تعداد تلفات غیرنظامیان جنگ پوتین
هیئت نظارت بر حقوق بشر سازمان ملل روز پنجشنبه در گزارشی اعلام کرد که کشته و زخمی شدن ۳۰ هزار و ۴۵۷ غیرنظامی از ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ تاکنون را تایید می‌کند‌ــ اما اوکراین معتقد است رقم واقعی چندین برابر بیشتر است.
در مجموع، کشته شدن ۱۰ هزار و ۵۸۲ غیرنظامی و مجروح شدن ۱۹ هزار و ۸۷۵ نفر تایید شده است. ۵۸۷ کودک کشته‌شده و یک هزار و ۲۹۸ کودک زخمی در این آمار محاسبه شده‌اند.
تعداد تلفات غیرنظامیان به‌ویژه در چند ماه نخست جنگ بالا بود و هر ماه هزاران تن کشته و زخمی شدند. با اینکه میزان تلفات به‌تدریج کاهش یافت، در سال ۲۰۲۳ ماهیانه به‌طورمیانگین ۱۶۳ غیرنظامی کشته شدند.
بیش از ۹۰ درصد این تلفات در نزدیکی خط مقدم و با سلاح‌های انفجاری نظیر گلوله‌باران توپخانه‌ای، تانک و سامانه موشک پرتاب چندگانه (MLRS)، موشک کروز و بالیستیک و حملات هوایی به بار آمد.
با این حال تعداد چشمگیری [از این تلفات] نیز دور از خط مقدم رخ داد و سازمان ملل هشدار داد که استفاده روسیه از موشک دوربرد «تقریبا هیچ جایی در این کشور را از این خصومت در امان نگذاشته است».
۵۰۵ هزار: بیشترین براورد تلفات نیروهای اوکراینی و روسی
با توجه به اینکه اوکراین آمار تلفات سربازانش را جزو اسرار دولتی تلقی می‌کند و ارقام رسمی روسیه هم تعداد کشته‌شدگان را چندین برابر کمتر از هر براورد معتبری اعلام می‌کند، سنجش تعداد واقعی سربازان کشته‌شده در این جنگ دوساله تقریبا غیرممکن است. با این حال، گزارش‌های اطلاعاتی و بررسی‌های دقیق با استفاده از منابع عمومی [متن باز] داده‌هایی را فراهم می‌کند.
مهم‌ترین سرنخ به‌تازگی از طریق اطلاعات به‌دست‌آمده در قالب یک ارزیابی غیرمحرمانه ایالات متحده آمریکا در ماه دسامبر در کنگره مطرح شد که منبعی به رویترز گفت از فوریه ۲۰۲۲، تعداد ۳۱۵ هزار سرباز روس‌ــ نزدیک به ۹۰ درصد میزان نیروی مهاجم اولیه این کشورــ کشته یا زخمی شده‌اند.
هم‌زمان، وزارت دفاع بریتانیا براورد کرد که میانگین تعداد تلفات روزانه روسیه در طول سال ۲۰۲۳ در مقایسه با سال قبل از آن، تقریبا به ۳۰۰ نفر در روز افزایش یافته و در صورتی که تلفات با همین نرخ فعلی ادامه یابد، مسکو در پایان سال ۲۰۲۵ نیم میلیون کشته و زخمی خواهد داشت.
و یک پژوهش منبع باز بی‌بی‌سی روسیه و مدیازونا کشته شدن ۴۵ هزار و ۱۲۳ سرباز روس از جمله شش هزار و ۶۱۴ نفر از اکتبر سال گذشته را تایید کرده است. افزون بر این، یک ماه پیش از شورش موقت گروه مزدور واگنر در ژوئن گذشته، یک کانال تلگرامی وابسته به واگنر گفت که در پی تلاش فرساینده تصرف باخموت، ۲۲ هزار جنگجو کشته و ۴۰ هزار تن زخمی شدند.
به گزارش [نشریه] اکونومیست، مقام‌های ناشناس آمریکایی تخمین می‌زنند که در طرف اوکراینی، دست‌کم ۷۰ هزار سرباز اوکراینی کشته و بیش از ۱۲۰ هزار نفر زخمی شده‌اند.
پژوهش منبع باز یاروسلاو تینچنکو، تاریخدان اوکراینی و هرمان شاپووالنکو، داوطلب، مرگ ۲۴ هزار و ۵۰۰ اوکراینی را‌ــ که به باور آن‌ها دست‌کم ۷۰ درصدشان سرباز بوده‌اندــ تایید کرده است. آن‌ها معتقدند رقم واقعی به احتمال زیاد به‌مراتب بیشتر است و بسیاری از ۱۵ هزار سربازی که به عنوان مفقود در فهرست آمده‌اند، احتمالا مرده‌اند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
۱۰ میلیون: تعداد اوکراینی‌هایی که در اثر جنگ آواره شده‌اند
به گفته کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل، حدود ۳.۷ میلیون نفر از خانه‌هایشان رانده شده اما در اوکراین مانده‌اند.
۶.۳ میلیون اوکراینی دیگر اکنون به کشورهای دیگر پناهنده شده‌اند. کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل (UNHCR) می‌گوید نزدیک به ۶۰ درصد از پناهندگان اوکراینی در کشور همسایه، لهستان، به سر می‌برند.
۱۸ درصد: نسبت سرزمین‌های اوکراین که اکنون تحت اشغال روسیه است
موسسه مطالعات جنگ (ISW) مستقر در ایالات متحده آمریکا‌ــ که از نزدیک این جنگ را زیر نظر دارد‌ــ محاسبه کرده که روسیه اکنون ۱۸ درصد خاک اوکراین را اشغال کرده است. این درصد در سال گذشته تغییری نکرد، اما از نزدیک به ۲۷ درصد در یک ماه بعد از حمله روسیه، کاهش یافته است.
نیروهای پوتین اکنون بخش‌هایی از دونتسک، زاپوریژژیا، خرسون و تا حدودی خارکیف را اشغال کرده‌اند. روسیه در سال ۲۰۱۴ شبه‌جزیره کریمه اوکراین را به صورت غیرقانونی به خاکش ضمیمه کرد.
۱۱۹ میلیارد پوند: هزینه تعمیر زیرساخت‌های آسیب‌دیده اوکراین
روسیه با حملات بسیار گسترده از جمله حملات دوربرد که معمولا در سرتاسر اوکراین رخ دادند، شهرهایی مانند باخموت را ویران و حتی شهر ماریوپول را نابود کرد و در این کشور ویرانی در مقیاسی وسیع به بار آورد.
مدرسه اقتصاد کی‌یف در ماه سپتامبر هزینه جبران خسارات را ۱۵۱.۲ میلیارد دلار (۱۱۹ میلیارد پوند) براورد کرد.
وزارت بهداشت اوکراین در ماه نوامبر گفت که نیروهای روسی به یک هزار و ۴۶۸ مرکز پزشکی آسیب رسانده و ۱۹۳ مرکز دیگر را به‌طور کامل تخریب کرده‌اند. یونسکو تایید می‌کند که در مجموع، ۳۴۳ مکان فرهنگی از جمله ۱۲۷ مکان مذهبی و ۱۵۱ بنای تاریخی یا هنری آسیب دیده‌اند.
۱۹۹ میلیارد پوند: میزان کمکی که متحدان اوکراین متعهد شده‌اند
با اینکه متحدان اوکراین به ورود مستقیم به درگیری با روسیه تمایلی ندارند، تلاش‌های جنگی کی‌یف به‌ویژه در زمینه تکمیل تجهیزات تسلیحاتی و مهمات، به‌طرز انکارناپذیری به کمک‌های مالی آن‌ها بستگی دارد.
به گفته موسسه مطالعات جنگ، اتحادیه اروپا بزرگ‌ترین حامی اوکراین است و محاسبه کرده که بروکسل از زمان حمله روسیه، ۱۴۸.۵ میلیارد دلار (۱۱۶ میلیارد پوند) در اختیار کی‌یف قرار داده است.
به گفته موسسه اقتصاد جهانی کیل آلمان، ایالات متحده آمریکا تاکنون ۷۵ میلیارد دلار (۵۹ میلیارد پوند) به اوکراین کمک کرده و ۶۰ میلیارد دلار دیگر (۴۷ میلیارد پوند) هم در کنگره آمریکا معلق مانده است.
بر پایه آخرین براوردهای موسسه مطالعات جنگ، متحدان کی‌یف به جز آمریکا، بیش از ۱۷۸ میلیارد دلار (۱۴۰ میلیارد پوند) تعهد کرده‌اند‌ــ که مجموع کل آن را به حدود ۲۵۳ میلیارد دلار (۱۹۹ میلیارد پوند) می‌رساند.
دو میلیون: تعداد مین‌های کارگذاشته شده در خاک اوکراین
از آنجا که روسیه در سال گذشته دفاع گسترده‌ای تدارک دید، خط مقدم گسترده‌ای تشکیل داد و بیشتر تلاش‌های ضدحمله‌ای اوکراین را نیز دفع کرد، ارتش مسکو نیز در جهت حفظ موقعیتش، در مقیاسی گسترده مین‌گذاری کرد.
هیلو تراست (Halo Trust)، بزرگ‌ترین سازمان مین‌زدایی بشردوستانه جهان، تخمین می‌زند که در دو سال گذشته حدود دو میلیون مین زمینی در اوکراین کار گذاشته شده‌اند. این سازمان تاکنون ۱۹ هزار مین زمینی را در مساحتی معادل ۳۰۰ زمین فوتبال لیگ برتر در اندازه کامل پاکسازی کرده است.
با وجود این، سازمان ملل تایید کرده که در اثر [انفجار] مین و بقایای مواد منفجره ۳۴۳ غیرنظامی کشته و ۷۶۹ نفر دیگر زخمی شده‌اند که مرگبارترین مناطق خارکیف و خرسون گزارش شده‌اند.
۲۶: تعداد ناوهای جنگی روسیه که اوکراین آن‌ها را از کار انداخته است
با اینکه ضدحمله‌های زمینی اوکراین نتوانست با سرعتی که یک سال پیش در خارکیف دیده شد، به پیروزی‌های شگفت‌انگیز دست یابد، اوکراین برای حمله به عمق روسیه و تضعیف‌ــ بسیار موفقیت‌آمیز‌ــ ناوگان محبوب پوتین در دریای سیاه بیش از پیش از پهپاد استفاده کرد.
ارتش اوکراین پیش‌تر در ماه جاری ادعا کرد که تقریبا یک‌سوم ناوگان دریای سیاه را از کار انداخته و به ۲۴ شناور سطحی و یک زیردریایی خسارت زده است. کی‌یف هفته بعد از آن ادعا کرد که به کشتی فرودکلاس روپوچا سزار کونیکوف به طول ۱۱۳ متر حمله‌ای موفقیت‌آمیز انجام داده است.
سه هزار: تعداد تانک‌هایی که روسیه از دست داده است
بیشتر دکترین نظامی روسیه بر کاربرد تانک متمرکز است. با این حال گزارش این ماه موسسه بین‌المللی مطالعات راهبردی تخمین زد که تعداد تانک‌های ازدست‌رفته روسیه اکنون از سه هزار‌ــ معادل کل زرادخانه فعال پیش از جنگ آن‌ــ فراتر رفته است.
اما این اندیشکده پیش‌بینی کرد که [تعداد تانک‌های] روسیه هنوز تقریبا دو برابر اوکراین است و مسکو سال گذشته با جایگزین کردن حدود یک هزار تا یک هزار و ۵۰۰ تانک دیگر تقریبا «تعادل» را حفظ کرده است.
۳۰۰ هزار: تعداد نیروی ذخیره روسی که به جنگ فراخوانده شدند
پوتین با ورود به مرحله جدیدی از پذیرش عمومی در مورد مقیاس جنگش، در سپتامبر ۲۰۲۲ بسیج نظامی جزئی اعلام کرد و ۳۰۰ هزار نیروی ذخیره را فراخواند‌ــ اقدامی که به مهاجرت انبوه مردان جوان روس انجامید.
ارتش روسیه تا سال ۲۰۲۳ با حدود یک میلیون و ۳۳۰ هزار و ۹۰۰ نفر و ۲۵۰ هزار نیروی ذخیره، حدود چهار برابر اوکراین نیروی نظامی فعال داشت. جمعیت مردان روسیه در سال ۲۰۲۱ حدود ۶۶ میلیون نفر بود.
زلنسکی در ماه دسامبر گفت که ژنرال‌های اوکراینی در همین حال به دنبال بسیج نیم میلیون سرباز جدیدند. بر پایه گزارش وب‌سایت گلوبال فایر پاور، ارتش اوکراین در سال ۲۰۲۳ حدود ۵۰۰ هزار سرباز داشت که ۲۰۰ هزار نفر آن‌ها نیروی نظامی فعال و ۲۵۰ هزار نفر ذخیره‌اند.
۱۹ هزار و ۸۵۵: تعداد روس‌هایی که در تظاهرات ضدجنگ بازداشت شدند
با اینکه مخالفت در روسیه به‌شدت سرکوب شده و کرملین با تحمیل قوانین سختگیرانه جدید، برای انتقاد از جنگ در اوکراین چند سال زندان در نظر گرفته است، در مقاطع مختلف جنگ، تظاهرات در شهرهای سراسر روسیه همچنان جریان داشته است.
بر پایه گزارش گروه نظارتی مستقل اووی‌دی‌ــ‌اینفو (OVD-Info) طی تظاهرات ضدجنگ در روسیه در مجموع ۱۹ هزار و ۸۵۵ نفر بازداشت شده‌اند، در حالی که بیش از یک‌سوم از سه هزار و ۶۲۶ محاکمه‌ای که از سال ۲۰۱۲ انگیزه آن‌ها سیاسی اعلام شده، در سه سال گذشته انجام شده‌اند که ۷۲۸ مورد در سال ۲۰۲۲، ۵۲۱ مورد در سال ۲۰۲۳ و ۵۶ مورد در سال ۲۰۲۴ بوده است.
© The Independent
