۲۰ چهره شناخته‌شده در شبکه‌های اجتماعی چین بر اساس طرحی به نام «سلام ایران» و با هدف معرفی جاذبه‌های گردشگری، به ایران سفر کرده‌اند.

مسلم شجاعی، سرپرست دفتر بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی وزارت میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی روز شنبه ۱۲ اسفند با معرفی طرح «سلام ایران» اعلام‌ کرد: «چهار تور آشناسازی با عنوان پروژه سلام ایران برگزار خواهد شد که در بخشی از این طرح، فعالان چینی شبکه‌های اجتماعی با بازدید از ایران تولید محتوا می‌کنند.»

هدف از این طرح معرفی طبیعت و تنوع اقلیمی، تاریخی و فرهنگی، جاده ابریشم و جاذبه‌های غذایی ایران اعلام شده و قرار است گردشگران چینی از  ۱۲ استان بازدید کنند.

این خبر در حالی اعلام می‌شود که سفر فعالان شبکه‌های اجتماعی به ایران با هدف معرفی جاذبه‌های گردشگری در ماه‌های گذشته بارها حاشیه‌ساز شده است.

گروه اول گردشگران چینی که به طور میانگین هریک حدود سه میلیون دنبال‌کننده در شبکه‌های اجتماعی داشتند، از ۲۶ بهمن تا ۳ اسفند در ایران بودند. این گروه‌ با هدف معرفی تنوع اقلیمی ایران، از نمایشگاه بین‌المللی گردشگری، پل طبیعت، بازار تجریش تهران، موزه مردم‌شناسی هرمزگان، جزیره ناز، دره ستارگان و جنگل حرا در جزیره قشم، باغ‌موزه هرندی و باغ شازده در کرمان و کویر لوت در شهداد دیدن کردند.

به گفته سرپرست دفتر بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی وزارت میراث‌ فرهنگی، سفر گروه دوم به شهرهای کاشان، اصفهان، یزد، میبد، شیراز و تهران با هدف معرفی جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی ایران و از روز جمعه ۴ اسفند آغاز شد.

با توجه به وجود محدودیت برای بسیاری از شبکه‌های اجتماعی در چین، این گردشگران تنها در تیک‌تاک، رد و ویبو محتوا تولید و منتشر می‌کنند. مدیران بخش گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی مدعی‌اند که دلیل انتخاب چهره‌های تاثیرگذار چینی برای این سفرها میزان کم محتوا درباره جاذبه‌های گردشگری ایران در شبکه‌های اجتماعی این کشور است.

مسئله استفاده از ظرفیت شبکه‌های اجتماعی در جذب گردشگر موضوعی رایج در کشورهای مختلف است اما آنچه این طرح را در جمهوری اسلامی حاشیه‌ساز کرده، اصرار بر انتشار تصاویری خلاف واقع از سبک زندگی مردم ایران و انکار محدودیت‌های سیاسی و اجتماعی است. انکار قوانین پوشش اجباری، شدت کنترل حکومت بر زندگی شهروندان و شرایط دشوار اقتصادی موضوع‌هایی‌اند که در تصاویری که این گردشگران که به شکل هدفمند منعکس کرده‌اند، نادیده گرفته شده‌اند.

در اوج اعتراض‌های سال گذشته به کشته‌ شدن مهسا امینی پس از بازداشت به اتهام بدحجابی، مایا صباغ، بلاگر لبنانی، با دعوت مقام‌های جمهوری اسلامی از ایران بازدید کرد و پس از بازگشت در سخنانی جنجالی مدعی شد: «در ایران زنان بی‌حجاب ضرب‌وشتم نمی‌شوند و به حبس نمی‌روند و زنان بی‌حجاب زیادی آزادانه در ایران تردد دارند.»

این سخنان با واکنش تند کاربران ایرانی مواجه شد که نتیجه دعوت از چنین افرادی را تحریف چهره واقعی جمهوری اسلامی در رسانه‌های جهان دانستند.

این موضوع تنها به نشان دادن آزادی برای گردشگران خارجی محدود نیست و جمهوری اسلامی در سال‌های اخیر برای معرفی چهره‌ای متفاوت و خلاف واقع از سبک زندگی مردم در ایران هم تلاش فراوانی کرده است. این برنامه‌ها در ظاهر با هدف فراهم‌ کردن زمینه جذب گردشگر انجام می‌شود اما اصرار حاکمیت بر انکار محدودیت‌های حکومتی تحمیل‌شده موضوعی است که اعتراض مردم در ایران را در پی داشته است.

یکی از طرح‌هایی که نحوه معرفی جامعه ایران در آن با واکنش تند کاربران مواجه شد، طرح جذب گردشگر «فم تریپ» بود که نحوه فعالیت یکی از افراد همکار در این طرح به نام هدی رستمی جنجالی کم‌سابقه را در شبکه‌های اجتماعی ایران برانگیخت. منتقدان مدعی بودند که طرح «فم تریپ» با هدف انکار محدودیت‌‌های حاکمیتی برای زنان ایرانی طرح‌ریزی‌ شده و تصاویر منتشرشده با حقیقت حاکم بر ایران سنخیت ندارد.

به باور کاربران ایران، هدی رستمی برای تردد با پوشش دلخواه و عکاسی در برخی محوطه‌ها مجوزهای ویژه‌ای دریافت کرده، در حالی که اقدامی مشابه برای شهروندان ایران ناممکن است و این مسئله نمی‌تواند واقعیت سبک زندگی مردم ایران را به جهان معرفی کند. 

در ماه‌های اخیر، انتشار تصاویر سفر یکی از بازیگران فیلم‌های بزرگسالان به ایران نیز با واکنش کاربران شبکه‌های اجتماعی مواجه شد که تردد آزادانه این فرد در ایران را دهن‌کجی به هنرمندان ایرانی ممنوع‌الکارشده دانستند؛ هنرمندانی که تنها به دلیل نقد حجاب اجباری و سرکوب مردم احضار، بازداشت شدند و از فعالیت آن‌ها در شبکه‌های اجتماعی جلوگیری شد.

گستردگی واکنش‌ها سبب شد برخی رسانه‌های نزدیک به نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی به نقل از منبع آگاه اعلام کنند که «علی‌رغم برخی شایعات، ویتنی رایت بازیگر آمریکایی فیلم‌های مبتذل، به دعوت هیچ ارگان یا نهادی به ایران نیامده بود و طی روزهای گذشته نیز از ایران خارج شده است».

ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی هم ۱۶ بهمن‌ماه با رد هماهنگ بودن سفر این بازیگر، از حضور او در ایران اظهار بی‌اطلاعی کرد.

تحلیلگران اجتماعی با یادآوری بازداشت تعدادی از گردشگران خارجی با اتهام‌هایی مانند جاسوسی به منظور گروکشی از کشورهای غربی، تاکید می‌کنند در حاکمیتی که ایده گروگان‌گیری را به‌صراحت دنبال می‌کند، بی‌اطلاعی از سفر یک بازیگر آمریکایی که فعالیت هنری او از نظر قوانین حکومت اسلامی عناوین مجرمانه‌ای مانند «افساد فی‌الارض» دارد، یک دروغ بزرگ است.