جامعه اطلاعاتی ایالات متحده (U.S. INTELLIGENCE COMMUNITY) در گزارش سالانه‌ای که از ارزیابی اوضاع امنیتی در جهان منتشر کرد، چشم‌انداز شکل‌گیری مقاومتی که طالبان افغانستان را واقعا تهدید کند، ضعیف توصیف کرد و علت آن را ترس بخشی از مردم افغانستان از انتقام‌جویی طالبان و خسته‌ شدن آن‌ها از تداوم جنگ دانست. در این گزارش که بازه زمانی ژانویه ۲۰۲۳ تا ۲۲ ژانویه ۲۰۲۴ را بررسی کرده و روز دوشنبه ۲۱ اسفند (۱۱ مارس) منتشر شده، آمده است که گروه‌های مقاومت مسلحی که به جنگ با طالبان ادامه می‌دهند هم «فاقد رهبری قوی و حمایت خارجی‌اند» و نمی‌توانند در برابر حکومت طالبان مقاومتی موثر را شکل دهند.

بر اساس این گزارش، «رژیم طالبان قدرتش را در افغانستان تقویت کرده، گروه‌های ضدطالبان را سرکوب کرده، تعامل بین‌المللی را افزایش داده و برقراری حکومت دین‌سالار در اولویت قرار داده است». در ارزیابی جامعه اطلاعاتی آمریکا پیش‌بینی شده است که طالبان به اجرای قوانین محدود‌کننده، مجازات‌های علنی، سرکوب اعتراض‌ها و جلوگیری از حضور زنان و دختران در مدارس متوسطه، دانشگاه‌ها و محل کار ادامه خواهند داد.

این گزارش در بخش بررسی ارتباط قدرت‌های منطقه‌ با رژیم طالبان، اشاره می‌کند که کشورهای قدرتمند منطقه با رژیم طالبان «محتاطانه» رفتار می‌کنند و بیشتر آن‌ها بر پایداری، حفظ منافع و امنیتشان تمرکز کرده‌اند. بر اساس این گزارش، کشورهای منطقه در مورد تقاضای طالبان برای به رسمیت شناختن رژیم این گروه نیز محتاط مانده‌اند و ترجیح می‌دهند در قالب معاملات و توافق‌هایی محدود، با این گروه در ارتباط بمانند.

در حالی که ارزیابی جامعه اطلاعاتی آمریکا مدعی است که چشم‌انداز شکل‌گیری مقاومت تهدیدآمیز علیه طالبان در کوتاه‌مدت ضعیف است، جبهه‌های نظامی فعال در افغانستان که با طالبان می‌جنگند، می‌گویند مقاومت در افغانستان نسبت به ماه‌های نخست سلطه این گروه افزایش یافته است.

گزارش سالانه جبهه آزادی و جبهه مقاومت ملی که اوایل اسفند منتشر شد، نشان می‌دهد که عملیات علیه طالبان از پنجشیر و بغلان که خاستگاه جبهه‌های ضدطالبان‌اند، به بیش از ۲۰ استان افغانستان گسترش یافته است.

در گزارش جبهه آزادی آمده که این جبهه در یک‌ سال گذشته در ۲۹ استان افغانستان ۲۳۳ حمله به پایگاه‌های نظامی طالبان ترتیب داده است که طی آن‌ها، ۵۹۲ عضو طالبان کشته و ۶۹۹ تن مجروح شده‌اند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، هم در گزارش فصلی که ششم مارس به شورای امنیت ارائه کرد، حملات جبهه آزادی افغانستان به طالبان را تایید کرد و گفت از اول نوامبر ۲۰۲۳ تا ۴ فوریه ۲۰۲۴، این جبهه ۲۴ حمله به طالبان را سازماندهی و اجرا کرده است که وقوع آن‌ها با اسناد و شواهد موجود تایید‌ می‌شود.

در همین حال، جبهه مقاومت ملی به رهبری احمد مسعود نیز در گزارشی که در اسفندماه منتشر کرد، گفت در شش ماه نخست سال ۱۴۰۲ در ۱۲ استان افغانستان، ۹۰ عملیات نظامی علیه طالبان انجام داده است که در آن‌ها حدود ۱۲۸ عضو طالبان کشته و ۱۱۰ تن دیگر مجروح شده‌اند. در این گزارش همچنین آمده که این حملات در قالب عملیات چریکی، مین‌گذاری، شبیخون‌ زدن و حملات برق‌آسا به قرارگاه‌های طالبان انجام شده‌اند.

با این حال، در گزارش دبیرکل سازمان ملل متحد در مورد عملیات‌ جبهه‌های مقاومت ملی و آزادی اشاره شده است که این جبهه‌ها هنوز نتوانسته‌اند برای طالبان «چالش سرزمینی» ایجاد کنند و مناطق مشخصی را به تصرف درآورند.

از زمان سلطه طالبان بر افغانستان، جبهه‌های مقاومت ملی و آزادی که ابتدا فعالیتشان را از پنجشیر و بغلان (اندراب‌ها) آغاز کردند، نفوذشان را به مناطقی در شرق و جنوب افغانستان گسترش داده‌اند. عملیات‌ جبهه آزادی افغانستان در قندهار که پایتخت سیاسی طالبان دانسته می‌شود و ملا هبت‌الله آخندزاده، رهبر این گروه آنجا ساکن است، در گزارش‌های هیئت معاونت سازمان ملل متحد در امور افغانستان (یوناما) به شورای امنیت تایید شده است.

با این حال طالبان ضمن انکار فعالیت جبهه‌های مقاومت و آزادی در افغانستان، از سخن گفتن در مورد عملیات‌ این جبهه‌‎ها در رسانه‌ها خودداری می‌کنند. ملا یعقوب، وزیر دفاع رژیم طالبان، در اوایل سال ۲۰۲۲ به همه نهادهای دولتی و رسانه‌های تحت کنترل این گروه دستور داد که از مخالفان نظامی طالبان با نام‌ اصلی آنان یاد نشود و در گزارش‌ها «بغاوتگر» یا «باغی» ذکر شوند. باغی یا بغی‌کننده در ادبیات دینی به کسی اطلاق می‌شود که مقابل یک نظام مشروع اسلامی شورش می‌کند.

طالبان در دو سال و شش ماه گذشته چندین بار در پنجشیر، اندراب، بدخشان و شماری دیگر از مناطق نیروهای جبهه مقاومت ملی را دستگیر کرده و آن‌ها را به عنوان «بغاوتگر» تیرباران کرده‌اند. در ویدیوهایی که از تیرباران شدن اسرای جبهه مقاومت ملی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده، اعضای طالبان با استناد به دستور وزیر دفاع این گروه می‌گوید که «کشتن بغاوتگر جایز است».