حسن مومنی، رئیس پلیس راه جمهوری اسلامی ایران، روز یکشنبه ۱۲ فروردین در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم اعلام کرد ۶۲ درصد تصادف‌ها در سفرهای نوروزی امسال مربوط به خودروهای پژو و پراید بود که هردو را خودروسازهای ایرانی تولید می‌کنند.

مومنی توضیح داد: «در تعطیلات نوروز، ۵۷۴ فقره تصادف منجر به فوت داشتیم که دلیل اصلی این تصادف‌ها هم عمدتا خستگی، خواب‌آلودگی و سبقت غیرمجاز بود. ۱۹ درصد جان‌باختگان تصادف‌های نوروزی کمتر از ۱۸ سال و ۳۲ درصد جان‌باختگان بین ۱۸ تا ۳۰ سال سن داشتند. همچنین امسال حدود دو درصد کاهش تردد در کشور داشتیم، اما در محور چالوس ۲۶ درصد افزایش تردد نسبت به سال گذشته را شاهدیم و به همین دلیل مجبور بودیم یکسری محدویت‌ها اعمال کنیم.»

هم‌زمان، سیاوش محبی، جانشین رئیس پلیس راه جمهوری اسلامی، هم آخرین آمار جان‌باختگان و مجروحان تصادف‌های نوروزی را اعلام کرد. به گفته این مقام انتظامی، از ابتدای اجرای طرح نوروزی یعنی صبح ۲۴ اسفند ۱۴۰۲ تا ۱۲ فروردین، ۶۹۸ نفر بر اثر حوادث رانندگی جانشان را از دست داده و ۱۸ هزار و ۴۷۹ نفر نیز در تصادف‌های جاده‌ای مجروح شده‌اند.

در دهه‌های اخیر کیفیت پایین خودروهای تولید ایران همواره یکی از اصلی‌ترین دلایل افزایش آمار مرگ‌ومیر در جاده‌ها معرفی می‌شود و مقام‌های راهنمایی و رانندگی هم بارها بابت کیفیت پایین قطعات این خودروها و بی‌توجهی به استاندارهای جهانی در محصولات ایران‌خودرو و سایپا انتقاد کرده‌اند، اما نظام جمهوری اسلامی همچنان با واردات خودروهای روز دنیا به قیمت کارخانه مخالفت می‌کند و بهانه این سیاست و اخذ مالیات چندبرابری از واردات خودروهای خارجی را «حمایت از تولید داخلی» عنوان می‌کند.

پراید، محصول شرکت خودروسازی سایپا که بسیاری از کارشناسان دنیای خودرو آن را «ارابه مرگ» نامیده‌اند، حدود سه سال پس از توقف تولید، همچنان در افزایش قیمت پیشتاز است و برخی مدل‌های صفر آن تحت عنوان «خودرو کلکسیونی» با قیمت‌های نجومی فروخته می‌شوند. محدوده قیمتی پراید صفر حدود ۳۴۰ میلیون تومان است، با این حال مرور آگهی‌های فروش خودرو در سایت‌ها نشان می‌دهد که برخی فروشندگان پراید‌های صفر را تا بیش از ۴۰۰ میلیون تومان هم قیمت‌ گذاشته‌اند و با توجه به تعداد اندک پرایدهای صفر موجود، بازار خریدوفروش آن داغ شده است.

در خصوص بالا بودن آمار تصادف‌های مرگ‌آفرین رانندگان خودروهای پراید و انواع پژو می‌توان وضعیت اقتصادی بحرانی بخش عظیمی از جامعه ایران و شرایط روحی نامناسب آنان برای رانندگی‌های طولانی را هم در نظر گرفت. ۱۷ اسفند سال ۱۴۰۲ سرهنگ هادی هاشمی، فرمانده پیشین پلیس راهنمایی و رانندگی استان تهران، ضمن اعتراف به برتری حکومت پهلوی نسبت به نظام جمهوری اسلامی در جاده‌سازی و حفظ جان مسافران، گفت بررسی‌ها نشان می‌دهد بیشتر افرادی که در تصادف‌های جاده‌ای مرتکب تخلف می‌شوند یا جانشان را از دست می‌دهند، از دهک‌های درآمدی پایین‌ جامعه‌اند و در زندگی تحت فشارهای روحی فراوانی قرار دارند.

او توضیح داد: «بزرگراه‌های ما مختصات بزرگراهی ندارند، زیرا اغلب آن‌ها ابتدا راه فرعی بوده‌اند، بعد به راه اصلی تبدیل شده‌اند، سپس کنارشان یک باند ساختند تا به بزرگراه تبدیل شود. در این بزرگراه‌ها سرعت و شرایط حرکت را بالا و پایین کرده‌اند. به همین علت رانندگان در شرایط بدی قرار می‌گیرند، آستانه تحملشان به سر می‌رسد و مرتکب تخلف می‌شوند. مردم برای ۳۰ کیلومتر راه کرج تا تهران، چهار ساعت در راه‌اند. این راننده تنها تخلف نمی‌کند. این راننده زمانی که سر کار می‌آید، به قدری عصبی، خسته و پریشان است که کارمند خوبی برای اداره نیست و زمانی هم که برمی‌گردد، آن‌قدر خسته است که پدر خوبی برای خانواده نیست. ما خانواده‌ها را از بین برده‌ایم و زندگی مردم را نابود کرده‌ایم.»

تعداد تصادف‌های جاده‌ای در ایران ۲۰‌ درصد بیشتر از میانگین جهانی است و آمارهای رسمی سال ۱۴۰۱ هم نشان می‌دهد که سالانه به‌طور متوسط ۱۷‌هزار ایرانی به تصادف جانشان را از دست می‌دهند. تنها در سال گذشته ۱۹‌ هزار و ۴۹۰ نفر به‌ دلیل تصادف‌های جاده‌‌ای در ایران جان باختند. این در حالی است که رئیس پلیس راهور جمهوری اسلامی در مصاحبه‌ای پیش‌بینی کرد که در سال ۱۴۰۲ تعداد تلفات این حوزه به ۲۱‌ هزار نفر خواهد رسید.