سخن‌گوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به انتقادهای اخیر ژنرال‌های بازنشسته آمریکایی درمورد خروج آمریکا از افغانستان و بحران ناشی از این اقدام، آن را «تصمیمی درست برای پایان دادن به طولانی‌ترین در تاریخ آمریکا» دانست و افزود که ایالات متحده توانست با این اقدام «به چالش‌های سیاست خارجی حال و آینده، ازجمله به درگیری‌های جاری در اوکراین و خاورمیانه بهتر رسیدگی کند».

در ادامه تحقیق درمورد «خروج آشفته» دولت بایدن از افغانستان، به‌تازگی در نشستی که پشت درهای بسته برگزار شد، کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا با سه مقام وزارت خارجه مصاحبه کرد که جزئیات آن را سی‌ان‌ان منتشر کرد.

جان باس، سفیر ایالات متحده در افغانستان از ۲۰۱۷  تا ۲۰۲۰، جین هاول، سرکنسول سابق ایالات متحده در آنکارا، و جیم دی هارت، دستیار پیشین ماموریت ایالات متحده در افغانستان از سال ۲۰۱۸ تا ۲۰۱۹، سه مقام وزارت خارجه ایالات متحده‌اند که در اوت ۲۰۲۱ و در جریان تخلیه نظامی کابل بر این روند نظارت داشتند.

این افراد هرچند در زمان خروج آمریکا از افغانستان درآن کشور ماموریت نداشتند، اما به‌دلیل تجربیاتشان از کار در افغانستان، فورا به کابل اعزام شدند تا روند خروج آمریکا از افغانستان را مدیریت کنند.

کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا پنج‌شنبه، ۱۶ فروردین (۴ آوریل)، متن مصاحبه این سه مقام را در وب‌سایت خود منتشر کرد.

در این میان جان باس، که ۲ سال در افغانستان در مقام سفیر ایالات متحده خدمت کرده بود، به کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا گفت که تا ۱۰ ساعت پس از اعزامش به افغانستان نمی‌دانست هدف و ماموریتش چیست و آمادگی لازم را برای آنچه قرار بود انجام دهد، نداشت.

جان باس افزود: «هدف ما کمک به خروج شمار زیادی از شهروندان آمریکایی و متحدان افغان‌ ما بود و در این زمینه باید تلاش می‌کردیم  که هماهنگی مطلوبی با کشورهای متحد و شرکای خود داشته باشیم.» او تصریح کرد که هیچ فهرستی از افرادی که می‌بایست در روند خروج از افغانستان به آنان اولویت داده می‌شد، دریافت نکرده است.

پنتاگون و ژنرال‌های بازنشسته آمریکایی، که روند خروج از افانستان را نظارت می‌کردند، وزارت خارجه را متهم می‌کنند که برنامه خروج از افغانستان را در وقت مناسب و با طرح مناسب ارائه نکرده‌ و این مسئله منجر به تشدید بحران شده‌ است.

سخن‌گوی وزارت خارجه آمریکا، که در گزارش سی ان ان از او نام برده نشده‌ است، افزود که ارتش آمریکا در تخلیه نظامی افغانستان ۱۲۴ هزار شهروند آمریکایی و متحدان افغان و شرکای بین‌المللی‌اش را از این کشور خارج کرده است. او برخلاف منتقدان که دولت بایدن را به بی‌کفایتی و سوءمدیریت در روند خروج از افغانستان متهم می‌کنند، این روند را «اقدامی عظیم و بسیار چالش‌برانگیز که در شرایط فوق‌العاده انجام شد» توصیف کرد.

ژنرال فرانک مک‌کنزی، فرمانده بازنشسته ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده و ژنرال مارک میلی، رئیس سابق ستاد مشترک ارتش آمریکا، اواسط مارس در نشست کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان حضور یافتند و جزئیات روند خروج از افغانستان را در اختیار عموم قرار دادند. این ژنرال‌های بازنشسته گفتند که  دولت بایدن برنامه‌ریزی دقیقی برای تخلیه نداشت و این دستور را به‌موقع  صادر نکرد. مارک میلی و فرانک مک‌‌کنزی از وزارت خارجه در مقام نهادی که مسئولیت داشت برنامه روند خروج را به اطلاع نهادهای دخیل برساند انتقاد کردند و گفتند که این کار به‌موقع انجام نشد و این تاخیر به افزایش آشفتگی و بحران کمک کرد.

مایکل مک‌کال، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا، یک‌سال پیش تحقیق درمورد خروج دولت بایدن از افغانستان را آغاز کرد و از وزارت خارجه خواست اسناد لازم را در اختیار این کمیته قرار دهد. مک‌کال اواخر فوریه امسال آنتونی بلینکن را متهم کرد که جزئیات خروج آشفته از افغانستان را پنهان می‌کند. او بلینکن را تهدید کرد که اگر اسناد لازم را در اختیار کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان نگذارد، او را استیضاح خواهد کرد.

با این حال، سه مقام وزارت خارجه آمریکا در مصاحبه تازه خود با مک کال، جزئیاتی از نقش این وزارتخانه در خروج آشفته از افغانستان را منتشر کردند. 

مک‌کال قصد دارد اواخر امسال گزارشی از مصاحبه‌ها و تحقیق‌های صورت‌گرفته درمورد خروج آشفته دولت بایدن از افغانستان، عملکرد وزارت خارجه و عواملی که منجر به کشته‌شدن ۱۳ سرباز آمریکایی و ۲۰۰ شهروند افغان در فرودگاه کابل شد، منتشر کند. سی‌ان‌ان نوشت مقام‌های دولت بایدن معتقدند که این گزارش با انگیزه سیاسی و به‌دلیل برگزاری انتخابات ریاست جمهوری تهیه شده است.

آمریکا و شرکای این کشور در ائتلافی بین‌المللی، از اکتبر ۲۰۰۱ تا اوت ۲۰۲۱ در افغانستان حضور نظامی داشتند. اما دولت بایدن در آوریل ۲۰۲۱، و در نتیجه توافقنامه صلح دوحه، دستور خروج نظامیان آمریکایی را صادر کرد. با خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان، دولت جمهوری، که در سال ۲۰۰۴ برپا شده بود، فروپاشید و طالبان بار دیگر با تصاحب قدرت و دستیابی به سلاح‌های آمریکایی رهاشده در افغانستان به قدرت بازگشتند.