صدور حکم اعدام برای توماج صالحی، هنرمند موسیقی رپ که در جریان خیزش سراسری بازداشت شد، واکنش‌های بسیاری در داخل و خارج از ایران به دنبال داشت و شمار زیادی از مردم، به‌خصوص هواداران این هنرمند را در شوک و اندوه فرو برد.

امیر رئیسیان، یکی از وکلای توماج صالحی، روز چهارشنبه پنجم اردیبهشت در گفت‌وگو با شبکه شرق، صدور حکم اعدام برای توماج صالحی در شعبه ۱ دادگاه انقلاب اصفهان را تایید کرد و گفت که این حکم «تناقض‌های حقوقی عیان و عجیب» دارد.

به گفته رئیسیان، دادگاه انقلاب اصفهان «در اقدامی بی‌سابقه» با تاکید بر «استقلال» دادگاه بدوی، رای پیشین دیوان عالی کشور را که اتهام «افساد فی‌الارض» توماج را رد کرده بود، «ارشادی» خواند و برای این هنرمند حکم اشد مجازات یعنی اعدام صادر کرد.

وکیل توماج صالحی شایعات درباره «عفو» یا «تخفیف» مجازات توماج صالحی را تکذیب کرد، با این حال گفت که دادگاه بدوی در حکمش قید کرده است که «با توجه به جوانی متهم، از کمیسیون عفو درخواست یک درجه تخفیف دارد». به قول امیر رئیسیان، این اقدام شعبه ۱ دادگاه انقلاب اصفهان نیز عجیب بود، چون می‌توانست «با توجه به احراز کیفیات مخففه»، حکمی جز اعدام برای توماج صادر کند.

نکته عجیب‌تر این است که دادگاه بدوی برای مجازات اعدام، حکم تکمیلی هم در نظر گرفته و توماج را به دو سال ممنوعیت خروج از کشور، دو سال ممنوعیت از فعالیت‌های هنری و شرکت در کلاس‌های مدیریت رفتار و مهارت دانش دادگستری اصفهان محکوم کرده و مجازات تعلیقی توماج صالحی را نیز قابل اجرا خوانده است.

وکلای توماج صالحی خبر داده‌اند که به حکم صادره اعتراض خواهند کرد.

صرف‌نظر از اینکه در دیگر بخش‌های دستگاه قضایی جمهوری اسلامی هم پرونده‌های دیگری علیه این هنرمند در حال رسیدگی است، حکم شعبه ۱ دادگاه انقلاب اصفهان از جهات مختلف بی‌سابقه، عجیب و قابل بررسی است؛ زیرا علاوه بر کنار گذاشته شدن رای دیوان عالی کشور، از یک سو حکم اعدام صادر و از یک طرف، درخواست یک درجه عفو پیش کشیده شده و از سوی دیگر برای این هنرمند خواستار مجازات تکمیلی اعدام شده است.

با در نظر گرفتن این موارد و التهابی که صدور حکم اعدام توماج صالحی در جامعه ایجاد کرد، اهداف پشت‌پرده این حکم که برخی آن را «زهر چشم گرفتن از معترضان» دانسته‌اند، قابل‌بررسی است. به‌خصوص اینکه چند ساعت پس از اعلام صدور حکم اعدام توماج صالحی و التهابی که در جامعه ایجاد شد، رسانه‌های حکومتی دست‌به‌کار شدند و در گزارش‌هایی یکسان و کوتاه به نقل از مرکز رسانه قوه قضاییه، از قابل اجرا نبودن حکم اعدام توماج صالحی خبر دادند. این متن واحد در انصاف‌نیوز با تیتر «توماج صالحی اعدام نمی‌شود» و در سایت مشرق وابسته به سازمان اطلاعات سپاه، با عنوان «محکومیت بدوی توماج صالحی به اعدام» منتشر شد و سایت انتخاب هم به نقل از قوه قضاییه تیتر زد: «حکم اعدام توماج صالحی بدوی و قابل فرجام‌خواهی در دیوان عالی کشور است.»

بر مبنای این گزارش‌ها، مرکز رسانه قوه قضاییه حکم دادگاه بدوی را «قابل فرجام‌خواهی در دیوان عالی کشور» دانسته و با استناد به حکم دادگاه اعلام کرده است: «به دلیل اظهار ندامت و پشیمانی و همکاری متهم، دادگاه او را مستحق تخفیف دانست. به همین جهت در صورت فرجام‌خواهی احتمالی متهم و وکلای او و در صورت تایید حکم اعدام در دیوان عالی کشور، موضوع تخفیف مجازات در کمیسیون عفو و بخشودگی بررسی خواهد شد و در صورت موافقت کمیسیون عفو با تخفیف مجازات، حکم توماج صالحی با یک درجه تخفیف به حبس طولانی‌مدت و مجازات تکمیلی تبدیل می‌شود.» 

عصر چهارشنبه، پس از اینکه خبر صدور حکم اعدام توماج صالحی منتشر شد، برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی، ضمن تحلیل رفتار قوه قضاییه پیش‌بینی کردند که این حکم مقدمه‌ای برای حبس طولانی‌مدت هنرمندی است که در جریان اعتراض‌های سال ۱۴۰۱ به صدای مردم تبدیل شد.

صدور حکم اعدام برای توماج صالحی، در جامعه جهانی نیز واکنش‌های زیادی داشت و برخی مقام‌های کشورهای غربی از جمله ایالات‌ متحده نیز آن را محکوم کردند.