رسانه اکسیوس با انتشار گزارشی به نقل از دو منبع آگاه، از گفتوگوهای غیرمستقیم تهران و واشینگتن در عمان با محوریت جلوگیری از پیشرفت برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران و همچنین تلاش برای کاهش حملات منطقهای خبر داد.
بنا بر گزارش این رسانه، این مذاکرات با حضور برت مکگورک، مشاور ارشد دولت بایدن در خاورمیانه، و همچنین آبرام پیلی، نماینده موقت ایالات متحده در امور ایران، انجام گرفت؛ در این گزارش اعلام نشده که نماینده جمهوری اسلامی چه کسی بوده است.
این مذاکرات اولین دور گفتوگوها بین ایالات متحده و جمهوری اسلامی ایران از ماه ژانویه محسوب میشود که طی آن مذاکرات مشابهی در عمان انجام شد.
گفتوگوهای تازه حدود یک ماه پس از حمله موشکی بیسابقه جمهوری اسلامی به اسرائیل در روز سیزدهم آوریل انجام میشود؛ حملهای که خاورمیانه را در آستانه یک جنگ منطقهای قرار داد و نخستین حمله مستقیم از خاک ایران به اسرائیل محسوب میشد که جمهوری اسلامی در تلافی حمله به ساختمان مجاور کنسولگری این کشور در دمشق، ۳۵۰ موشک بالیستیک و پهپاد به سمت اسرائیل پرتاب کرد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
حمله جمهوری اسلامی به اسرائیل با مشارکت دفاع هوایی و موشکی اسرائیل، آمریکا، بریتانیا، فرانسه، اردن و عربستان سعودی شکست خورد و چند روز پس از آن نیز، اسرائیل با حمله هدفمند به سامانه دفاع هوایی اســ۳۰۰ در یک پایگاه هوایی در اصفهان به آن پاسخ داد.
پس از این حملات، نگرانیهایی که از هفتم اکتبر و با شروع جنگ غزه درباره وقوع یک تنش منطقهای آغاز شده بود، شدت گرفت.
دولت بایدن که اعلام کرده یکی از اهداف اصلیاش جلوگیری از گسترش جنگ غزه به یک جنگ تمامعیار منطقهای است، معتقد است جمهوری اسلامی ایران بر نیروهای نیابتی در منطقه از جمله حزبالله لبنان، حوثیهای یمن و شبهنظامیان در سوریه و عراق نفوذ زیادی دارد و منابع آگاه به آکسیوس گفتند که دولت بایدن در تلاش برای مدیریت بحران منطقه، مک گورک و پیلی را روز سهشنبه روانه عمان کرد تا با میانجیهای عمانی دیدار کنند.
به گفته این منابع، گفتوگوها بر شفافسازی پیامدهای اقدامهای جمهوری اسلامی و گروههای نیابتی آن در منطقه و بحث درباره نگرانیهای آمریکا در مورد وضعیت برنامه هستهای جمهوری اسلامی متمرکز بود.
این مذاکرات پس از آن انجام میشود که در هفتههای اخیر چندین مقام جمهوری اسلامی به احتمال حرکت کردن تهران به سمت تولید سلاح هستهای اشاره کردند. کمال خرازی، وزیر خارجه سابق جمهوری اسلامی که اکنون رئیس شورای راهبردی سیاست خارجی این کشور است و از مشاوران ارشد علی خامنهای بهشمار میرود، روز یکشنبه در نشست گفتوگوهای ایرانیــعربی در هتل آزادی تهران گفت: «ما سلاح هستهای نداریم و رهبر جمهوری اسلامی در این زمینه فتوا داده است. اما اگر دشمن شما را تهدید کند، باید چه کنید؟ ناچار میشوید دکترین خود را تغییر دهید. آمریکاییها گفتند دیپلماسی بهترین راه است، ما هم آمادهایم.»
این نخستین اشاره مستقیم خرازی به مذاکره با آمریکا بود که پس از مدتی طولانی سکوت در این زمینه مطرح میشد.
رهبر جمهوری اسلامی است در فتوایی استفاده از سلاح هستهای را «حرام» اعلام کرده بود. البته برخی کارشناسان پیشتر نیز اعتبار این فتوا را به عنوان تضمینی برای صلحآمیز بودن فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی زیر سوال برده و امکان تغییر آن را مطرح کرده بودند.
ودانت پاتل، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، روز دوشنبه گفت که دولت بایدن در صورت لزوم برای برقراری ارتباط با جمهوری اسلامی ایران راههایی دارد. او تاکید کرد که ایالات متحده معتقد نیست رهبر جمهوری اسلامی ایران برای «از سرگیری برنامه تسلیحاتی که به نظر میرسد در پایان سال ۲۰۰۳ تعلیق یا متوقف شد»، تصمیمی گرفته باشد.