چین با استفاده از نفوذش در میان طالبان افغانستان و با وارد کردن فشار روی رژیم این گروه در کابل، تلاش میکند از پروژههای اقتصادیاش در پاکستان که با تهدید مواجهاند، محافظت کند.
روزنامه ساوت چاینا مورنینگ پست در مطلبی که روز جمعه ۴ خرداد (۲۴ مه) منتشر کرد، مینویسد: «پاکستان در جلوگیری از افزایش حملات به پروژهها و شهروندان چینی در آن کشور ناکام مانده و به همین دلیل دیپلماتهای چینی وارد عمل شدهاند و تلاش میکنند با اعمال فشار بر طالبان افغانستان که در میان شبهنظامیان پاکستانی نفوذ زیادی دارند، مانع از حمله به پروژههای اقتصادی چین در پاکستان شوند.»
این رسانه فاش کرد که چین به طالبان افغانستان اعلام کرده است چنانچه بتوانند شبهنظامیان عامل این حملات را مهار کند، این کشور در افغانستان سرمایهگذاری خواهد کرد.
از زمان خروج آمریکا از افغانستان و بازگشت طالبان به قدرت، چین از نزدیکترین دولتها به طالبان بوده و سرمایهگذاری هنگفت در معادن مس، طلا و نفت افغانستان را وعده داده است. شرکت ملی نفت چین، یک سال پیش قراردادی ۲۵ ساله برای استخراج نفت حوزه آمودریا با طالبان امضا کرد. در دوسال گذشته هم شرکتهای بزرگ چینی بودهاند که با طالبان برای استخراج معادن مس عینک، طلا و دیگر معادن افغانستان قراردادهایی بستهاند.
البته چین و دیگر کشورها به دلیل نگرانیهای امنیتی و ادامه بی ثباتی در افغانستان، هنوز در این کشور سرمایهگذاری هنگفتی نکردهاند، اما طالبان مدعیاند که زمینه سرمایهگذاری در همه بخشها در افغانستان فراهم شده است.
با این حال، چین که نفوذ اقتصادیاش را در کشورهای مختلف منطقه از جمله ایران، افغانستان، پاکستان و کشورهای آسیای میانه توسعه داده، هم در پاکستان با افزایش حملات شبهنظامیان مواجه است. هفتم فروردین، یک مهاجم انتحاری، مینیبوس حامل مهندسان چینی را که در سد داسو کار میکردند، در ایالت خیبرپختونخوا هدف قرار داد. در آن حمله، پنج مهندس چینی و یک راننده پاکستانی کشته شدند.
وزارت خارجه چین در واکنش به این حمله، از دولت پاکستان خواست که امنیت شهروندان چین و پروژههای اقتصادی این کشور را تضمین کند. این حمله باعث شد مهندسان چینی کار در پروژههای مختلف توسعهای در بخشهای مختلف پاکستان را متوقف کنند. پیش از این حمله نیز مهندسان چینی در بلوچستان، پیشاور و دیگر مناطق پاکستان هدف حملاتی مرگبار قرار گرفته بودند. مسئولیت بیشتر این حملات را ارتش آزادیبخش بلوچستان، داعش خراسان و تحریک طالبان پاکستان بر عهده گرفتهاند.
ارتش پاکستان در مورد حمله اخیر در خیبرپختونخوا اعلام کرد که این حمله را یک مهاجم انتحاری که شهروند افغانستان بوده، انجام داده است. بر اساس اطلاعات ارتش پاکستان، این حمله در داخل افغانستان طراحی شد و هدف آن برهم زدن امنیت پاکستان و آسیب رساندن به پروژههای اقتصادی این کشور بود.
تحریک طالبان پاکستان که متحد دیرینه طالبان افغانستان است، در نزدیک به سه سال گذشته، حملاتی مرگبار و پرتلفات به نظامیان پاکستانی و مراکز نظامی ارتش این کشور انجام داده است. بر اساس اطلاعاتی که منیر اکرم، سفیر پاکستان در سازمان ملل متحد، ارائه کرد، تحریک طالبان پاکستان حدود ۵۰ هزار نیروی مسلح دارد که بیشتر آنان به تسلیحات آمریکایی رهاشده در افغانستان مجهزند.
نورولی محسود، رهبر تحریک طالبان پاکستان، زمستان ۲۰۲۱ در یک سخنرانی در خیبرپختونخوا، تصریح کرد طالبان افغانستان و پاکستانی یک گروهند و یک مرام دارند.
افراسیاب ختک، نماینده پیشین مجلس سنای پاکستان، هم ژوییه ۲۰۲۳ در مصاحبه با ایندیپندنت فارسی گفته بود که طالبان افغانستان و پاکستانی یکیاند و نورولی محسود با ملا هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان افغانستان، بیعت کرده است.
افراسیاب ختک، عضو پیشین مجلس سنای #پاکستان، در گفتوگو با ایندیپندنت فارسی گفت #طالبان افغان و پاکستانی دو گروه جدا از هم نیستند، بلکه آنها پیرو یک خط فکریاند و بخشی از بازیهای اطلاعاتی قدرتهای جهاناند
— IndyPersianAfg (@IndyPersianAfg) July 17, 2023
گفتگوی کامل را در یوتیوب ایندیپندنت فارسی ببینیدhttps://t.co/EN1Ym2MRWb pic.twitter.com/GEeN9iLhi1
با این حال، چین که نفوذش را در افغانستان توسعه داده است و روابط نزدیکی با طالبان افغانستان دارد، سعی میکند حملات روزافزون تیتیپی به منافعش در پاکستان را مهار کند. ساوت چاینا مورنینگ پست به نقل از دو منبع در اسلامآباد نوشت: «دیپلماتهای چینی به منظور متقاعد کردن رژیم طالبان افغانستان برای مهار هزاران شبهنظامی طالبان پاکستانی که پس از سال ۲۰۲۱ به آنها پناه دادهاند، در جستوجوی راههای جایگزیناند.»
البته طالبان افغانستان پناه دادن به تحریک طالبان پاکستان و دیگر گروههای شبهنظامی و تبهکار را رد میکنند، اما شورای امنیت سازمان ملل متحد در گزارشهایی که سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ در مورد افغانستان منتشر شدند، تایید کرد که تحریک طالبان پاکستان، القاعده، حرکت اسلامی ازبکستان، جماعت انصارالله تاجیکستان، حزب اسلامی ترکستان شرقی و داعش خراسان در افغانستان حضور دارند. بر اساس این گزارشها، به جز داعش خراسان که با طالبان میجنگد، بقیه گروهها از متحدان دیرینه طالباناند.
بیشترین حمله به شهروندان چینی و پروژههای اقتصادی این کشور در خیبرپختونخوا و بلوچستان صورت گرفته؛ جایی که چین برای احداث چند سد بزرگ و بهویژه بندر گوادر سرمایهگذاری هنگفتی کرده است.
بندر گوادر را که در استان ناآرام بلوچستان قرار دارد، چین اداره میکند؛ این بندر زیربنای کریدور اقتصادی چینــپاکستان محسوب میشود که با صرف هزینه ۶۵ میلیارد دلاری، چین را به پاکستان وصل میکند.