تیم ملی والیبال ایران صبح روز جمعه ۱۸ خرداد هفتمین شکست پیاپی‌اش را تجربه کرد.

این تیم در لیگ ملت‌های ۲۰۲۴ مقابل تیم نه‌چندان قدرتمند بلغارستان شکست خورد تا به روند نزولی‌اش در جدول رده‌بندی جهانی و تبدیل شدن به زنگ تفریح دیگر تیم‌ها ادامه دهد.

سقوطی چشم‌گیر و پیش‌بینی‌ناپذیر که از زمان دستور علی خامنه‌ای برای سپردن هدایت تیم‌های والیبال ایران به مربیان ایرانی و سپس انتخاب بهروز عطایی به سرمربی‌گری تیم بزرگسالان ایران، آغاز شده است و همچنان با وجود برکناری عطایی و انتخاب یک مربی گمنام برزیلی ادامه دارد.

شکست ۳ بر ۲ والیبالیست‌های ایرانی برابر بازیکنان جوان بلغارستان در حالی رقم خورد که بلغارها تا پیش از آغاز هفته دوم لیگ ملت‌ها، ۵ پله در جدول (رنکینگ) فدراسیون جهانی والیبال از ایران عقب‌تر بودند، اما حالا والیبال ایران مجددا با کسر امتیاز، به‌دلیل باخت در این مسابقه، با ۱۸۴.۷۸ امتیاز در رده شانزدهم قرار گرفته است و با شکست مقابل ترکیه در دیدار بعدی نیز به احتمال زیاد یک پله دیگر سقوط کند تا از جمع ۱۴ تیم برتر جهان دورتر شود.

این درحالی است که حتی تا تابستان گذشته هم تیم ملی والیبال ایران با ۲۴۱ امتیاز در رتبه دهم جدول جهانی قرار داشت، اما اکنون در صورت ادامه روند فعلی، پس از ناکامی در کسب امتیاز شرکت در المپیک پاریس، زنگ خطر از دست رفتن سهمیه لیگ ملت‌ها در سال‌های آتی نیز برای والیبال ایران به صدا درآمده است.

فرهاد نفرزاده، مشاور رییس فدراسیون والیبال ایران، دو روز پیش از برگزاری مسابقه با بلغارستان و در گفت‌وگو با روزنامه فرهیختگان، با اطمینان از برد والیبالیست‌های ایرانی مقابل بلغارستان و ترکیه سخن گفت: «قطعا این دو تیم را خواهیم برد. بلغارستان با تیم بسیار جوانی در مسابقات شرکت کرده است و در مقابل ما حرفی برای گفتن نخواهد داشت. سطح والیبال ما نیز یک سروگردن از ترکیه بالاتر است و این تیم را شکست خواهیم داد.»

اما همان‌طور که پیش‌بینی او درباره بلغارستان غلط درآمد، احتمال اینکه این تیم فردا در مقابل ترکیه هم عملکردی غیرقابل دفاع به‌جا بگذارد بیش از پیش است.

مائوریسیو پائز، سرمربی برزیلی-فرانسوی و بدون کارنامه‌ای که در میان حیرت هواداران والیبال از لیگ ضعیف اوکراین جانشین بهروز عطایی شد، پس از مسابقه برابر بلغارستان بالاخره پذیرفت که تیم او ضعف فنی دارد و البته تقصیرها را هم به گردن بازیکنان انداخت.

او گفت: «خیلی خوب و در عین حال خیلی بد بازی کردیم. وقتی اوضاع به این شکل است، نمی‌توانید انتظار برد داشته باشید. در این مسابقه تا میانه دست دوم بلغارستان را به شکل کامل از بازی خارج کردیم، اما دوباره آن‌ها را به بازی برگرداندیم، چون استوار بازی نکردیم. نقطه ضعف ما شخصیت هر کدام از بازیکنان است. آن‌ها نمی‌خواهند همراه هم بجنگند و گاهی اوقات از مبارزه دست می‌کشند. در حالی که باید ادامه دهند و برای طرفداران و والیبال ایران بجنگند، وگرنه کار خیلی سخت خواهد شد.»

بازیکنان تیم ملی ایران نیز پس از مسابقه با بلغارستان، مانند بازی‌های قبلی به عذرخواهی از مردم ایران بابت نتایج فاجعه‌بار و شکست‌های پیاپی رو آوردند.

علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، مرداد ۱۳۹۸ مقابل بازیکنان و مربیان تیم ملی والیبال جوانان ایران نشست تا برای‌ آن‌ها از ایدئولوژی‌هایش بگوید اما کمی بعد بحث سرمربی این تیم و لزوم کنار گذاشتن مربیان خارجی را پیش کشید و گفت: «نخیر؛ بنده توی کتم نمی‌رود که مربی خارجی لازم است. درباره‌ سرمربی ایرانی همیشه اعتقادم این بوده و واقعا معتقدم این مربی ایرانی برای کشور ما، باشگاه‌ها و مجموعه‌های ایرانی شایسته است. البته دخالتی نمی‌کنم، اما لزومی [به مربی خارجی] وجود ندارد. بعضی مربی‌های خارجی خوب‌اند، بعضی‌شان خوب نیستند. پول هم زیاد می‌گیرند، توقع هم زیاد دارند، گاهی کار هم انجام نمی‌دهند. حالا بعضی‌ها بیخودی احساس لزوم می‌کنند و می‌خواهند این را اثبات کنند.»

در این دیدار بهروز عطایی، سرمربی وقت تیم ملی والیبال جوانان ایران، روبه‌روی خامنه‌ای نشسته بود و او در طول سخنانش بارها با دست به عطایی اشاره کرد. عطایی دقیقا دو سال بعد سرمربی‌ تیم ملی والیبال بزرگسالان ایران شد و مهر ۱۴۰۲، پس از کاهش بخت صعود به المپیک، حذف تحقیرآمیز از لیگ ملت‌ها و شکست مقابل ژاپن در فینال مسابقات آسیایی، برکنار شد.

این در حالی است که والیبال ایران از سال ۲۰۱۱ و حضور خولیو ولاسکو، سرمربی نامدار آرژانتینی، متحول و با جهش شگرفی مواجه شد و در اولین قدم برای اولین بار در تاریخ به مقام قهرمانی آسیا رسید. پس از تکرار این عنوان در سال ۲۰۱۳ توانست برای نخستین بار در لیگ جهانی حضور یابد و در جام بزرگ قهرمانان جهان در همان سال نیز میان قدرت‌های برتر جهان مقام چهارم را به‌ دست آورد.

موفقیت‌های والیبال ایران پس از ولاسکو نیز ادامه یافت و والیبالیست‌های ایرانی با اسلوبودان کوواچ، مربی پرافتخار صرب، هم توانستند در لیگ جهانی ۲۰۱۴ مقام چهارم، در مسابقات قهرمانی جهان همان سال مقام ششم و در مسابقات آسیایی نیز جام قهرمانی را به خانه ببرند.

سپس نوبت به رائول لوزانو آرژانتینی رسید. با هدایت او، مردان ملی‌پوش ایران برای اولین‌بار به المپیک رفتند و در المپیک تابستانی ریودوژانیرو برزیل به مقام پنجم رسیدند.

در سال ۲۰۱۷، ایگور کولاکوویچ، اهل مونته‌نگرو، برای سرمربی‌گری تیم ملی والیبال ایران انتخاب شد. او توانست ایران را برای بار سوم به مقام قهرمانی آسیا برساند و در ادامه حضور سه ساله‌اش در ایران، مقام سوم جام بزرگ قهرمانان جهان ۲۰۱۷، مقام پنجم لیگ ملت‌های والیبال ۲۰۱۹ و قهرمانی بازی‌های آسیایی ۲۰۱۸ را کسب کند.

در ادامه ولادیمیر الکنو روسی، که در سال ۲۰۱۲ همراه با تیم ملی کشورش قهرمان المپیک لندن شده بود، هدایت تیم ملی والیبال ایران را برعهده گرفت و در المپیک ۲۰۲۰ توکیو مقام نهم این رقابت‌ها را برای ایران به‌ دست آورد.

اما درنهایت بهروز عطایی، سرمربی تحسین‌‌شده رهبر جمهوری اسلامی، پس از سال‌ها حضور مربیان نامدار والیبال جهان، این تیم را در سراشیبی سقوط قرار داد تا اکنون یک سرمربی برزیلی گمنام اتوبوس والیبال ایران را به قعر دره راهی کند.