تصور بر این است که یحیی سنوار، مقام ارشد حماس در غزه و یکی از مغزهای متفکر حمله ۷ اکتبر به اسرائیل، هنوز زنده باشد و به‌رغم اینکه ارتش اسرائیل او را دشمن شماره ۱ نامیده است، در تونل‌های سرزمین‌های فلسطینی پنهان شده باشد.

به گزارش نیویورک پست، به نقل از کالین کلارک، کارشناس مبارزه با تروریسم از مرکز مشاوره امنیت و اطلاعات صوفان گروپ در نیویورک، در حالی که اکثر مقام‌های ارشد حماس کشته شده‌اند، سنوار با سکوت رادیویی و استفاده از گروگان‌های اسرائیلی و ایجاد سپر انسانی با فلسطینیان بی‌گناه، جان به در برده است.

کلارک گفت: «او احتمالا هنوز در غزه است، در اعماق شبکه تونل‌ها و با گروگان‌ها احاطه شده است تا امنیتش را تامین کند. سنوار کسی است که فقط به دنبال بقای خود است. این هدف نهایی‌اش است، مانند موشی که گرفتار شده است.»

کلارک که در مرکز بین‌المللی مبارزه با تروریسم نیز کار می‌کند، گفت سنوار ۶۱ ساله احتمالا از شبکه‌ای از پیک‌ها استفاده می‌کند تا دستوراتش را منتقل کند‌ــ که بارها در مذاکرات آتش‌بس با اسرائیل وقفه انداخته است.

به گفته کلارک، این «روش ابتدایی» به سنوار امکان می‌دهد تا از استفاده از تلفن همراه که ارتش اسرائیل در ردیابی‌اش مهارت دارد، اجتناب کند.  

کلارک گفت: «اسرائیل شبکه پیشرفته‌ای برای رصد رهبران حماس دارد، و سنوار توانسته است از آن پرهیز کند. روشن است که او به روش‌های ابتدایی روی آورده است.»

به عقیده جک کین، ژنرال بازنشسته و معاون سابق ستاد ارتش آمریکا که اکنون رئیس موسسه مطالعات جنگ است، سنوار احتمالا به خان یونس در شمال نوار غزه بازگشته است.

تصور بر این است که او بیشتر مدت جنگ را در رفح در جنوب نوار غزه پنهان شده بود، تا اینکه عملیات نظامی اسرائیل در رفح آغاز شد که آخرین سنگر حماس بود.

کین گفت: «هر حرکتی با نهایت مخفی‌کاری انجام می‌شود زیرا خطر افشای موقعیت سنوار برای ارتش اسرائیل وجود دارد.»

سکوت رادیویی به این معنی است که سنوار احتمالا یگان‌های باقی‌مانده حماس در رفح را به‌صورت فعالانه فرماندهی نمی‌کند، زیرا برگزاری جلسه‌های نظامی او را مانند بیش از ده فرماندهی که ارتش اسرائیل از ۷ اکتبر به این‌سو کشته است، در معرض خطر قرار می‌دهد.

ارتش اسرائیل در فوریه سال جاری پس از پیشروی در خان یونس و حمله به خانه رهبر حماس، به سکوت رادیویی سنوار اشاره کرده بود.

کلارک در ادامه افزود به‌رغم افزایش تلفات نیروهای حماس و فلسطینیانی که در منطقه درگیری گرفتار شده‌اند، سنوار امیدوار است با باقی ماندن در شبکه تونل‌های غزه، جنگ را پشت سر بگذارد.

اسرائیل در ماه مه اعلام کرد که ۱۴ هزار نیروی حماس و ۱۶ هزار غیرنظامی کشته شده‌اند.

به نظر می‌رسد که سنوار اهمیتی به شمار کشته‌شدگان نمی‌دهد و در مکالماتی که وال‌استریت ژورنال فاش کرده است، سنوار مرگ غیرنظامیان را «فداکاری‌های ضروری» برای ادامه جنگ خواند.

کلارک گفت: «تا وقتی که او و حماس جان به در ببرند، او برنده است. و هرچه تعداد کشته‌ها بیشتر باشد برای او بهتر است زیرا می‌تواند از آن برای ایجاد واکنش منفی علیه اسرائیل استفاده کند.»

گزارش‌ها حاکی از آن است که سنوار آخرین بار در ۱۰ اکتبر دیده شد که همراه خانواده‌اش از طریق تونل‌ها فرار کرد.

کلارک در ادامه افزود تنها راهی که اسرائیل می‌تواند او را بیابد این است که سراغ تاکتیکی برود که پیش‌تر امتحانش را پس داده است، یعنی یک عامل نفوذی داخلی پیدا کند که او را لو بدهد.

اما با توجه به سابقه خشونت‌بار سنوار در سرکوب خائنان، قانع کردن یک فلسطینی به خیانت به سنوار شاید دشوارتر از آن باشد که تصور می‌شود.

سنوار پیش از آنکه به مقامی ارشد در حماس منصوب شود، به‌دلیل قتل وحشیانه و بی‌رحمانه مظنونان به خبرچینی برای اسرائیل، «قصاب خان‌یونس» لقب گرفته بود.

سنوار که در اردوگاه پناهندگان خان یونس به دنیا آمده است، سرانجام در سال ۱۹۸۸ دستگیر شد و به‌دلیل قتل دو سرباز اسرائیلی و چهار فلسطینی مظنون به همکاری با اسرائیل، به حبس ابد محکوم شد.

اما او فقط ۲۳ سال در زندان ماند و در سال ۲۰۱۱، یکی از بیش از ۱۰۰۰ زندانی فلسطینی بود که در ازای رهایی گیلعاد شالیط، سرباز اسیر اسرائیلی، آزاد شدند.

دستگیری و زندان به شهرت سنوار و ترفیع گرفتنش در بازگشت به غزه کمک کرد. سنوار یک سال پس از آزادی به عضویت دفتر سیاسی حماس انتخاب شد و شهرت و بی‌رحمی‌اش سبب شد که مریدان زیادی پیدا کند.

سنوار سرانجام در سال ۲۰۱۷ در عمل به رهبر حماس تبدیل شد، زیرا بسیاری از رقبا و روسایش در حملات اسرائیل کشته شده بودند.

کلارک معتقد است اسرائیل در ردیابی و حذف عوامل حماس بسیار مهارت دارد و به‌طریقی صعود سنوار در هرم قدرت حماس محصول موفقیت اسرائیل در از میان برداشتن مقام‌های حماس بود.

اما اسرائیل نه تنها سنوار را آزاد کرد و دشمنانش را از میان برداشت، بلکه به گفته یووال بیتون، رئیس سابق بخش اطلاعات خدمات زندان‌های اسرائیل، جان او را نیز نجات داد.

بیتون دندانپزشکی بود که سنوار را درمان کرده بود و در اکتبر ۲۰۲۳ به شبکه ۱۲ گفت پزشکان اسرائیلی در سال ۲۰۰۴ تومور مغزی سنوار را با عمل جراحی خارج کرده بودند.

بیتون با اشاره به حمله ۷ اکتبر، گفت: «ما جان او را نجات دادیم و این تشکر او است.»