نشست مشترک ایالات‌ متحده آمریکا و اسرائیل درباره جمهوری اسلامی ایران که برگزاری‌ آن در هفته گذشته لغو شده بود، در ماه ژوییه برگزار خواهد شد. این خبر را نشریه اکسیوس به نقل از پنج مقام آمریکایی و اسرائیلی اعلام کرد و نوشت که دو کشور برای برگزاری این نشست در ماه آتی توافق کرده‌اند.

برگزاری نشست مشترک آمریکا و اسرائیل با موضوع ایران ابتدا برای روز پنجشنبه ۲۰ ژوئن برنامه‌ریزی شده بود اما پس از اینکه بنیامین نتانیاهو طی سخنانی آمریکا را متهم کرد که از کمک نظامی گسترده به اسرائیل خودداری می‌کند، برگزاری آن با تصمیم کاخ سفید لغو شد.

مقام‌های اسرائیلی به اکسیوس گفتند که در این کشور از برخی تحولات در برنامه اتمی جمهوری اسلامی نگرانی فزاینده‌ای وجود دارد که به اعتقاد رهبران اسرائیل ممکن است به تلاش‌های احتمالی برای ساخت سلاح هسته‌ای ارتباط پیدا کند.

جمهوری اسلامی تاکنون بارها ادعا کرده است که فعالیت هسته‌ای «صلح‌آمیز» دارد و در پی دستیابی به سلاح هسته‌ای نیست.

«کارگروه راهبردی آمریکا و اسرائیل در مورد ایران» با نام اختصاری اس‌سی‌جی سال ۲۰۰۹ در دولت باراک اوباما، رئیس‌جمهوری وقت آمریکا، با ماموریت گفت‌وگوهای مشترک دو کشور در مورد برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی تشکیل شد. این کارگروه را مشاوران امنیت ملی اسرائیل و ایالات‌ متحده آمریکا رهبری می‌کنند و نمایندگانی از شورای امنیت ملی، سیاست خارجی و نهادهای امنیتی دو کشور در آن حضور دارند.

این کارگروه از ماه مارس ۲۰۲۳ تاکنون تشکیل جلسه نداده است. حال‌ آنکه به گفته خود مقام‌های آمریکایی و اسرائیلی، برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی در این بازه زمانی به‌طور قابل‌توجهی جلو رفته است.

در حالی‌ که واشینگتن و تل‌آویو برای برگزاری این نشست در روز پنجشنبه هفته گذشته توافق کرده بودند، سخنان بنیامین نتانیاهو که در آن دولت بایدن را به توقف ارسال تسلیحات به اسرائیل متهم کرد، به تصمیم کاخ سفید برای لغو برگزاری آن منجر شد. هم‌زمان جان کربی، سخنگوی کاخ سفید، در یک نشست خبری گفت که پیام ویدیویی نتانیاهو «ناامیدکننده، شوک‌آور و آزاردهنده» بود. او همچنین خبر داد که آمریکا در «سطوح مختلف» نگرانی‌اش را در مورد سخنان نتانیاهو به دولت اسرائیل ابراز کرده است.

اکنون مقام‌های آمریکایی و اسرائیلی می‌گویند تاریخ دقیق برگزاری نشست دو کشور در مورد برنامه‌ هسته‌ای تهران مشخص نیست اما به‌طور قطع در ماه ژوییه و قبل از سخنرانی بنیامین نتانیاهو در کنگره آمریکا برگزار می‌شود.

نخست‌وزیر اسرائیل روز ۲۴ ژوییه در کنگره آمریکا سخنرانی خواهد کرد. هیئتی بلندپایه به ریاست تزاچی هانگبی، مشاور امنیت ملی اسرائیل، و ران درمر، وزیر امور راهبردی اسرائیل، بنیامین نتانیاهو را در سفر به آمریکا همراهی می‌کنند.

یوآو گالانت، وزیر دفاع اسرائیل، روز سه‌شنبه در جریان دیدار از پنتاگون ضمن اشاره به اینکه دولت‌های مختلف در آمریکا جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای را وعده داده‌اند، به لوید آستین، وزیر دفاع ایالات‌ متحده گفت که اکنون وقت عمل به این قول‌ها است.

وزیر دفاع اسرائیل در ادامه، جمهوری اسلامی را «بزرگ‌ترین تهدید» برای منطقه و جهان دانست و تاکید کرد که وقت برای جلوگیری از تبدیل شدن جمهوری اسلامی به  یک قدرت اتمی «تنگ» است.

وزیر دفاع آمریکا هم پاسخ داد: «ما در کنار هم اطمینان حاصل خواهیم کرد جمهوری اسلامی که عامل تنش و بی‌ثباتی در منطقه است، هرگز نتواند به سلاح اتمی دست یابد.»

روز دوشنبه سه کشور بریتانیا، فرانسه و آلمان در جلسه شورای امنیت سازمان ملل درباره فعالیت هسته‌ای جمهوری اسلامی و خودداری از همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ابراز نگرانی کردند. در این نشست، نمایندگان بریتانیا و فرانسه برای نخستین‌ بار از احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه که به معنای بازگشت تمام تحریم‌های بین‌المللی است، سخن گفتند.

پیش‌ از آن نیز در چهاردهم ماه ژوئن سران هفت کشور صنعتی موسوم به گروه ۷ درباره پیشبرد برنامه غنی‌سازی اورانیوم به تهران هشدار دادند. اوایل ماه ژوئن هم شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در قطعنامه‌ای، همکاری «فوری» جمهوری اسلامی با بازرسان آژانس را خواستار شد و از تهران خواست درباره ابهام‌های مربوط به فعالیت هسته‌ای «پاسخ قانع‌کننده» بدهد.

سه کشور اروپایی که همچنان در برجام باقی‌ مانده‌اند، روز دوشنبه در جلسه شورای امنیت برای بررسی قطعنامه ۲۲۳۱ که برجام ضمیمه آن است، با اعلام نگرانی درباره گسترش فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران و همکاری نکردن با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از احتمال فعال شدن مکانیسم ماشه سخن گفتند.

شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز پنجم ژوئن در قطعنامه‌ای از تهران خواست که برای رفع نگرانی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی «فورا» با بازرسان همکاری کند و به ابهام‌های موجود درباره برنامه‌هسته‌ای خود پاسخ «قانع‌کننده» دهد.

داده‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی حاکی از آن است که جمهوری اسلامی ایران اکنون در حال غنی‌سازی اورانیم با خلوص ۶۰ درصد است و امکان غنی‌سازی ۹۰ درصدی برای ساخت سلاح هسته‌ای را هم دارد.

مقام‌های جمهوری اسلامی مدعی‌اند که طبق «فتوای» علی خامنه‌ای، ساخت سلاح هسته‌ای را «حرام» می‌دانند اما از سوی دیگر جامعه جهانی را با احتمال «تغییر دکترین هسته‌ای» تهدید می‌کنند.