کشتن اسماعیل هنیه ضربه‌ای بزرگ به حماس بود

رهبر شاخه سیاسی حماس طی سال‌های اخیر عمدتا در قطر مستقر بود

در نخستین روزهای شروع جنگ غزه، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، به‌صراحت گفت که رهبران حماس هر کجا باشند، داخل یا خارج از غزه، تحت‌ تعقیب قرار می‌گیرند و هیچ‌جا در امان نخواهند بود.

هرچند اسماعیل هنیه چهره‌ سیاسی و عمل‌گرای حماس محسوب می‌شد و نسبت به یحیی سنوار، رئیس حماس که جنگ را در داخل غزه رهبری می‌کند، تندروی کمتری داشت، با این حال کشته شدن او ضربه‌ای مهیب برای گروه حماس است.

هنیه نقش دیپلمات حماس را در پایتخت‌های عربی ایفا می‌کرد. او رهبری تلاش‌ها برای مذاکره آتش‌بس در غزه را بر عهده داشت و طی سال‌های اخیر نیز در قطر که میزبان شاخه سیاسی حماس است، زندگی می‌کرد. با این حال مدام بین ترکیه، لبنان، ایران و مصر در رفت‌وآمد بود.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

صرف‌نظر از پیامدهای منطقه‌ای کشته شدن رهبر سیاسی حماس، اکنون درون این گروه نیز آبستن تلاطم‌هایی در تغییر رهبری است. هرچند به نظر می‌رسد حماس در این کار مهارت دارد. ضمن اینکه ساختار آن به‌گونه‌ای است که امکان انتقال آرام قدرت را فراهم می‌کند.

این نخستین‌ بار نیست که یکی از رهبران حماس کشته می‌شوند. سال ۲۰۰۴ نیز شیخ احمد یاسین، بنیان‌گذار حماس، کشته شد و اسرائیل حدود یک ماه بعد از آن، یکی دیگر از رهبران ارشد این گروه به نام عبدالعزیز الرنتیسی را هم کشت. رنتیسی یکی از هفت رهبر جنبش اخوان‌المسلمین در نوار غزه بود.

هنیه در بین رهبران جنبش مقاومت اسلامی فلسطین، چهره‌ای محبوب بود؛ حتی در میان کسانی که با ایدئولوژی گروه حماس سرسختانه مخالف‌اند.

او در اردوگاه پناهندگان غزه در الشاطی (اردوگاه ساحلی) به دنیا آمد، در جوانی به حماس پیوست و به‌تدریج مقامش را در این گروه ارتقا داد.

هنیه هنگامی که بین دو گروه حماس و فتح در فلسطین درگیری رخ داد، رهبری حماس را برعهده داشت. ماجرا این بود که حماس در انتخابات ملی فلسطین در سال ۲۰۰۶ پیروز شد اما جامعه بین‌الملل نتایج این انتخابات را قبول نداشت در نتیجه بین حماس و فتح جنگ داخلی درگرفت. طی این درگیری، گروه حماس فتح را از نوار غزه بیرون کرد و کنترل این منطقه را به دست گرفت. پس از آن نیز دوران کوتاه‌ هنیه به‌عنوان نخست‌وزیر فلسطین به پایان رسید و حماس و فتح از آن زمان تاکنون چون دو رقیب سرسخت مقابل هم بوده‌اند.

نیکول جانسون، خبرنگار اسکای‌نیوز، در گزارشی نوشت که وقتی آخرین بار سال ۲۰۱۶ با هنیه مصاحبه کرد، از او شنید که شکستن اراده مردم غزه دشوار است، زیرا آن‌ها می‌توانند محاصره را تحمل کنند.

رهبر سیاسی حماس در همین مصاحبه ادعا کرده بود که تونل‌های غزه برای «دفاع از مردم فلسطین» ساخته می‌شوند.

بسیاری از ساکنان غزه اکنون حماس را به دلیل بروز این جنگ ویرانگر شماتت می‌کنند، با این حال به این نکته واقف‌اند که مرگ هنیه می‌تواند احتمال آتش‌بس را متوقف یا دست‌کم معلق کند. ضمن اینکه پیامدهای کشتن اسماعیل هنیه در راه خواهد بود.