ریچارد بنت، گزارشگر ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد، از سفر به افغانستان به منظور تهیه گزارش و نظارت بر وضعیت حقوق بشر در این کشور منع شد.

ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، در مصاحبه با دویچه وله، ریچارد بنت را به «تبلیغ علیه طالبان» متهم کرد و مدعی شد که او درباره «مسائل کوچک» بزرگنمایی می‌کرد و به همین دلیل دیگر اجازه ندارد وارد افغانستان شود.

ذبیح‌الله مجاهد در ادامه ادعا کرد که ریچارد بنت درباره وضعیت افغانستان به سازمان‌های بین‌المللی گزارش‌های نادرستی می‌داد و به همین منظور استخدام شده بود.

ریچارد بنت از آوریل ۲۰۲۲ از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد مامور گزارش‌دهی درباره وضعیت حقوق بشر در افغانستان شد و در دو سال گذشته چندین گزارش از نقض فاحش حقوق بشر در افغانستان منتشر کرد. البته او نزدیک به یک سال است که به افغانستان نرفته و آخرین گزارش او هم که ژوئن ۲۰۲۴ منتشر شد، از راه دور و با همکاری گروهی از فعالان حقوق بشر افغان تهیه شده است.

در این گزارش مانند دیگر گزارش‌های بنت، مواردی از نقض حقوق بشر و به‌ویژه سرکوب و محروم کردن هدفمند زنان از حقوق اساسی‌شان مستند شده‌اند.

ریچارد بنت در آخرین گزارش، وضعیت افغانستان را مصداق «حاکمیت آپارتاید جنسیتی» توصیف کرد و از سازمان ملل متحد خواست که چارچوب حقوقی برای آپارتاید جنسیتی تعریف کند تا برای رفع وضعیت حاکم در افغانستان، بتوان از مجراهای قانونی اقدام کرد.

او و گروهی از کارشناسان سازمان ملل متحد، هفته گذشته هم در بیانیه‌ای به مناسبت سومین سال سلطه طالبان بر افغانستان، از دولت‌های جهان خواستند تا با توجه به نقض گسترده حقوق بشر در افغانستان و تبدیل این کشور به زندانی بزرگ برای زنان، وضعیت جاری را عادی‌سازی نکنند. در بیانیه ریچارد بنت و دیگر کارشناسان سازمان ملل متحد آمده که وضعیت جاری در افغانستان نیازمند اقدام فوری به منظور رفع تمامی محدودیت‌های وضع‌شده طالبان است و رهبر طالبان از زمان بازگشت این گروه به قدرت، ۸۰ فرمان و دستور محدودکننده صادر کرده است که بیشتر آنان حقوق اساسی زنان را هدف گرفته‌اند.

ریچارد بنت هنوز به ممنوعیت ورودش به افغانستان واکنشی نشان نداده است و مقام‌های سازمان ملل متحد نیز در این مورد سکوت کرده‌اند.

رویترز و خبرگزاری فرانسه روز چهارشنبه ۳۱ مرداد گزارش دادند که ریچارد بنت چندین ماه پیش از حکم ممنوعیت سفرش به افغانستان مطلع شده است. عبدالقهار بلخی، سخنگوی وزارت خارجه طالبان، به رویترز گفت که برای ریچارد بنت ویزای سفر به افغانستان صادر نشد زیرا گزارش‌های او «بر اساس پیشداوری‌‌ها و حکایاتی به ضرر منافع افغانستان» تهیه می‌شود.

رویترز افزود که تلاش‌های خبرنگارانش برای تماس با ریچارد بنت و شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد بی‌نتیجه مانده است.

ریچارد بنت از کارشناسان کارکشته سازمان ملل متحد است که تا پیش از بازگشت طالبان به قدرت، چندین سال مسئول بخش حقوق بشر دفتر یوناما در کابل بود.

وضع محدودیت‌ برای زنان، بستن شدن درهای مدارس و دانشگاه‌ها به روی زنان و بازداشت‌های گسترده زنان معترض در افغانستان بارها اعتراض مقام‌های سازمان ملل متحد را در پی داشته است، اما طالبان بدون تغییر در سیاست‌هایشان، توصیه‌های این سازمان را نادیده گرفته‌اند. 

در سه سال گذشته شورای امنیت و شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد چندین جلسه در واکنش به اقدام‌های ضد حقوق بشری طالبان برگزار کردند، اما هیچ یک از توصیه‌های این نشست‌ها در زمینه افغانستان عملی نشدند. دبیرکل سازمان ملل متحد نیز تاکنون سه نشست با حضور فرستادگان ویژه کشورها در امور افغانستان در قطر میزبانی کرده است، اما این نشست‌ها نیز نتوانستند موضع طالبان در قبال حقوق بشر را تغییر دهند.

سخنگویان طالبان پیش از این هم به نشست‌های سازمان ملل متحد در زمینه نقض حقوق بشر در افغانستان به‌شدت واکنش نشان داده و آن‌ها را تلاش برای مداخله در امور افغانستان توصیف کرده بودند، اما ممنوع‌الورود کردن ریچارد بنت که از طرف شورای حقوق بشر  مامور شده است و حمایت اکثریت اعضای شورای امنیت را با خود دارد، اقدامی بی‌سابقه در ناکام گذاشتن برنامه‌های سازمان ملل در افغانستان محسوب می‌شود.

پیش از این رهبر طالبان در فرمانی کار زنان افغان را در دفاتر سازمان ملل متحد را ممنوع کرده بود که واکنش دبیرکل سازمان ملل و بسیاری از سازمان‌های مدافع حقوق بشر را در پی داشت.