قطعی‌های پیاپی برق در ایران برای ساعت‌های طولانی خسارات‌ زیادی به بخش‌های مختلف صنعتی و کشاورزی وارد کرده و حتی کسب‌وکارهای کوچک را هم تحت‌ تاثیر قرار داده است.

طی روزهای اخیر فعالان اصناف و مشاغل در گفت‌وگو با برخی رسانه‌های داخلی، بزرگی این خسارت‌ها را تایید کردند. در یکی از آخرین گزارش‌ها، محمد صالحی، رئیس هیئت‌مدیره انجمن پسته، به سایت انتخاب گفت که قطعی‌های برق امسال به از بین رفتن ۲۰ تا ۴۰ هزار تن پسته ایران منجر شده است.

به گفته رئیس انجمن پسته ایران، برق روزانه بین پنج تا شش ساعت قطع می‌شود اما مشکل تنها همین شش ساعت قطعی نیست؛ زیرا در حال حاضر بسیاری از موتور پمپ‌ها خراب شده‌اند که دلیل خرابی‌ آن‌ها قطعی‌ برق بوده است.

صالحی به سایت تجارت نیوز گفت که در بازه زمانی تعمیر این موتورپمپ‌ها، محصول پسته عمدتا می‌سوزد، چرا که تحمل گرما و بی‌آبی را ندارند و تا زمانی که این موتورپمپ‌ها تعمیر شوند و دوباره به چرخه بازگردند، پسته سر درخت یا می‌سوزد یا پوک می‌شود یا به نحوی دیگر خراب می‌شود. علت این مشکلات مشخصا قطعی‌های برق است.

او در ادامه افزود: «فاصله موتورپمپ‌ها با باغ‌ها عمدتا ۱۵ تا ۲۰ کیلومتر است. حالا اگر قطعی برق هم به خراب شدن این پمپ‌ها منجر نشود، مشکل دیگری مانند هدررفت آب به وجود می‌آید. وقتی برق قطع شود، تا زمانی که این موتورپمپ‌ها دوباره روشن شود و آب به باغ‌ها برسد، هدررفت آب را شاهدیم. این موضوع نیز از پیامد‌های قطعی برق است.»

حدود یک هفته قبل، محمدرضا ترابی، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق کرمان، هم در گفت‌وگو با خبرگزاری ایلنا تایید کرد که قطعی‌های برق باعث پوک‌ شدن حدود ۴۰ هزار تن محصول پسته ایران شده است. او با بیان اینکه موتور برق‌های کشاورزان هر روز قطع می‌شود، افزود که این مسئله خسارات‌ سنگینی به کشاورزی وارد کرده است.

فقط باغ‌های پسته ایران نیستند که تحت تاثیر قطعی‌های برق خسارت دیده‌اند. به گواهی فعالان، به دیگر بخش‌های کشاورزی و صنعتی نیز آسیب‌های جدی وارد شده است. ترابی به خسارت‌های وارده به حوضچه‌های پرورش ماهی، سیستم‌های آبیاری قطره‌ای و پمپ‌های شناور هم اشاره کرد و افزود: «قرار بود قطعی برق صنایع مانع از قطعی برق خانگی شود اما امروز هر دو بخش با قطعی برق مواجه‌اند.»

پیش‌تر نیز خسارت هنگفت به ۹۰ هزار نانوایی در سراسر ایران به دلیل قطعی‌های مکرر برق خبرساز شده بود. برخی رسانه‌ها نیز خبر دادند که به دلیل قطعی برق، بسیاری از واحدهای تولیدی و خدماتی به حالت نیمه‌تعطیل درآمده‌ و برخی کارگران روزمزد بیکار شده‌اند.

در این بین، گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس آشکار می‌کند که در پی قطعی‌های پیاپی برق، تولید صنایع ایران در تیرماه به‌ میزان قابل‌توجهی کاهش یافته است و بنگاه‌های صنعتی از نظر شاخص‌های تولید و فروش نسبت به سال قبل، با رکودی عمیق‌تری مواجه شده‌اند.

به گفته مهرداد بائوج لاهوتی، عضو کمیسیون برنامه‌ و بودجه مجلس، خسارت ناشی از قطع برق برای صنایع بزرگ و کوچک تولیدی در ایران به بیش از پنج میلیارد دلار رسیده است که بخشی از این خسارت مانند خرابی تجهیزات، قابل‌سنجش و جبران‌پذیر نیست.

در روزهای اخیر، ویدیوها و تصاویر متعددی در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که نشان می‌داد صاحبان مشاغل مختلف از مغازه‌دار گرفته تا بازاری در اعتراض به قطعی‌ برق، تجمع اعتراضی برگزار کردند. گزارش‌هایی هم از خسارات‌ سنگین به مرغداری‌ها منتشر شده است.

صنعتگران در شهرک صنعتی خرمدشت و سیاه‌سنگ در پی قطع مداوم برق واحدهای صنعتی روز چهارشنبه هفتم شهریور جاده اصلی آبعلی را بستند. یک روز قبل از آن نیز شماری از صاحبان صنایع در جاجرود در اعتراض به قطع برق واحدهای صنعتی، قسمتی از جاده هراز را مسدود کرده بودند. از طرفی، گروهی از تولیدکنندگان در استان زنجان نیز روز چهارشنبه در دفتر مدیرعامل سازمان صنعت، معدن و تجارت استان تجمع کرده‌اند و روز پنجشنبه نیز ویدیوهایی از اعتراض صاحبان کسب‌وکار در اصفهان و کاشان منتشر شده است.

مسئولان دولتی در توجیه خاموشی‌های مکرر همواره انگشت اتهام را به سمت مردم می‌گیرند و آنان را به «بدمصرفی» متهم می‌کنند. عباس علی‌آبادی، وزیر جدید نیرو، نیز در تازه‌ترین واکنش به قطعی‌های برق به جای توضیح به مردم، آنان را تهدید کرد که اگر مصرفشان را مدیریت نکنند با «برخورد قانونی» مواجه می‌شوند.

به‌رغم ادعای مسئولان، داده‌های رسمی نشان می‌دهد که ایران از نظر مصرف برق در جهان رتبه بالایی ندارد و به اصطلاح‌ «بدمصرف» نیست و آنچه کمبود و بحران برق در ایران را رقم زده، فرسودگی زیرساخت‌ها و فقدان سرمایه‌گذاری مناسب برای تولید است. بررسی‌های مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران نیز این موضوع را تایید می‌کند.

داده‌های این مرکز نشان می‌دهد که ۱۵ درصد از ظرفیت نیروگاهی ایران با عمر بالای ۳۰ سال از كارافتاده‌اند. از سوی دیگر خطوط انتقال برق كه برق تولیدی نیروگاه را به محدوده‌های شهری و صنعتی منتقل می‌كند با آسیب‌های جدی عمر بالا، اشباع شدید و کافی نبودن ظرفیت خطوط مواجه‌اند.

در گزارش این مركز تاکید شده که حل معضل كمبود برق در ایران نیازمند سرمایه‌گذاری مناسب است.