مارشال عبدالرشید دوستم، رهبر حزب جنبش ملی افغانستان، که پس از سلطه طالبان به ترکیه پناه برده است، از گروههای مخالف طالبان خواست با تشکیل حکومت در تبعید حکومت طالبان را به چالش بکشند.
دوستم که در برنامه مجازی «گرامیداشت هفته شهید» صحبت میکرد، گفت: «طالبان چندپاره شدهاند. وقت آن است که کاری رستموار کنیم. بیایید حکومتی موازی تشکیل دهیم. با این کار هم دنیا متوجه حضور ما میشود و هم طالبان ناراضی سراغ ما میآیند.»
این نخستین بار است که رهبران سیاسی مخالف طالبان از تشکیل حکومت موازی در تبعید سخن میگویند. هفته گذشته، احمد مسعود، رهبر جبهه مقاومت ملی افغانستان، نیز در گفتوگو با تانیه گودسوزیان، روزنامهنگار کانادایی، گفته بود که هماهنگ با دیگر رهبران مخالف طالبان، در حال کار روی تشکیل حکومتی در تبعید است، اما هنوز به این هدف دست نیافتهاند.
دوستم افزود: «همه رهبران سیاسی و نظامی مخالف طالبان که با فروپاشی دولت جمهوری، وطن، خانه و مردمشان را از دست دادند، باید اختلافها را کنار بگذارند و متحد و یکپارچه علیه طالبان اقدام کنند.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
او با اشاره به شیوه دولتداری طالبان و اختلاف میان رهبران ارشد این گروه گفت: «وضعیت افغانستان خواهینخواهی تغییر میکند و همسایهها نباید توافقنامههای بیجا با این گروه امضا کنند.»
مارشال دوستم ابراز امیدواری کرد دونالد ترامپ در صورت پیروزی در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا، به عملکرد طالبان در افغانستان واکنش نشان دهد. ترامپ در هفتههای اخیر با انتقاد شدید از شیوه خروج دولت بایدن از افغانستان، طالبان را بزرگترین فروشنده تسلیحات آمریکایی در جهان توصیف کرد. او بارها تاکید کرده است که اگر به جای بایدن بود، اجازه نمیداد پایگاه هوایی بگرام و تسلیحات آمریکایی به دست طالبان بیفتند.
مارشال دوستم که سابقه طولانی جنگ با طالبان را در کارنامه دارد، تصریح کرد: «تا زمانی که ازبکها و ترکمنهای افغانستان کنار مخالفان طالبان نیایستند، مقاومت علیه این گروه نتیجه نخواهد داد.»
او تاکید کرد که برای جنگ با طالبان باید «یک جبهه وسیع و فراگیر» تشکیل شود و همزمان، حکومت در تبعید هم در زمینه امور سیاسی فعالیت کند.
احمد مسعود، رهبر جبهه مقاومت ملی افغانستان، نیز در این برنامه مجازی صحبت کرد، اما به تشکیل حکومتی در تبعید اشاره نکرد. او گفت: «در سه سال گذشته ثابت شد که طالبان هیچ میل و رغبتی به مذاکره با مخالفانشان ندارد. راهحل وضعیت کنونی افغانستان وارد کردن فشار نظامی برای واداشتن طالبان به مذاکره یا آزادی افغانستان از سلطه این گروه است.
مسعود افزود که مخالفان طالبان «شکست نظامی خوردند، اما شکست سیاسی نخوردند» و برای همین میتوان به رهایی دوباره افغانستان از سلطه طالبان امیدوار بود.
رهبر جبهه مقاومت ملی بر لزوم «اتحاد» به منظور اجرای برنامه مشترک برای آینده افغانستان تاکید کرد و افزود که طالبان نسبت به گذشته، «مغرورتر، خودخواهتر و خونخوارتر» شدهاند.
او سپس با انتقاد از واگذاری سفارتخانهها و کنسولگریهای افغانستان در کشورهای مختلف به طالبان گفت کشورهای منطقه به دلایل تاکتیکی با این گروه تعامل و ارتباط دارند زیرا به این مسئله پی بردهاند که طالبان حاکمان حقیقی افغانستان نیستند و مشروعیت ندارند و برای همین رژیم حاکم را به رسمیت نمیشناسند.
این سومین سال است که رهبران جهادی، سیاسی و نظامی مخالف طالبان که در کشورهای مختلف از جمله ترکیه، تاجیکستان، ایران و برخی کشورهای اروپایی در تبعید زندگی میکنند، برنامههای سیاسیشان را به صورت آنلاین برگزار میکنند.
اسماعیل خان، از رهبران مخالف طالبان که اوت ۲۰۲۱ در جریان دفاع از هرات به اسارت طالبان درآمد و دوهفته بعد آزاد شد و به ایران پناه برد، در برنامه گرامیداشت هفته شهید، عملکرد نیروهای جبهه مقاومت ملی افغانستان را ستود و گفت: «این شیرمردان در ۲۰ استان افغانستان حضور دارند و با نفوذ در قلب دشمن، دستاوردهای زیادی داشتهاند.»
اسماعیل خان افزود که افغانستان به «یک زندان بزرگ برای مردم این کشور» تبدیل شده و نیاز است که برای آزادی از سلطه طالبان، اقدامی مشترک و یکپارچه صورت بگیرد.
عطامحمد نور، محمد محقق، صلاحالدین ربانی و شماری دیگر از رهبران سیاسی و نظامی مخالف طالبان نیز درباره اقدام مشترک علیه طالبان صحبت کردند، اما روشن نکردند که این اقدام چه زمانی و چگونه باید شکل بگیرد.
در سه سالی که از سلطه طالبان بر افغانستان میگذرد، رهبران سیاسی و نظامی مخالف این گروه که اغلب در دولت حامد کرزی و اشرف غنی، مناصب کلیدی و مهمی در اختیار داشتند، همواره درباره کنار گذاشتن اختلافهای گذشته و جمع شدن حول محور برنامه برای آینده افغانستان صحبت میکنند، اما هنوز چنین برنامهای شکل نگرفته است.
در این سه سال، جبهه مقاومت ملی، به رهبری احمد مسعود، و جبهه آزادی افغانستان، به رهبری یاسین ضیاء، دو سازمان نظامی فعال علیه طالباناند که در شماری از شهرهای افغانستان با طالبان در حال مبارزه مسلحانهاند.