در هفته آینده نزدیک به ۲۰۰ کشور برای شرکت در نشست تغییرات اقلیمی سازمان ملل متحد به نام «کاپ ۲۹» (COP29) در باکو، پایتخت آذربایجان، گرد هم می‌آیند.
این کشورها برای بررسی وضعیت محیط زیست جهانی و مشارکت برای پیشگیری از گرمایش زمین در این نشست شرکت می‌کنند. کشورهای شرکت‌کننده در این نشست، که از ۱۱ تا ۲۲ نوامبر برگزار می‌شود، قرار است بار دیگر برای مقابله با تغییرات اقلیمی مخرب تصمیماتی بگیرند؛ هرچند که پیش‌بینی می‌شود دستیابی به اجماع برای یک توافق همگانی دشوار است.
خبرگزاری رویترز در گزارشی به بررسی این موضوع پرداخته که کدام کشورها یا نهادها در تازه‌ترین نشست محیط زیستی سازمان ملل در ارائه طرح‌ها و ایده‌های محیط زیستی نقش پررنگ‌تری خواهند داشت.
چین: حدود ۳۰ درصد انتشار سالانه کربن در جهان را به چین نسبت می‌دهند و این کشور بزرگ‌ترین تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای شناخته می‌شود. طبق گزارش مرکز تحقیقات انرژی و هوای پاک مستقر در هلسینکی، انتشار گازهای گلخانه‌ای در چین طی سال‌های گذشته به اوج رسیده است.
اگرچه چین دومین اقتصاد بزرگ جهان پس از ایالات متحده است، حضورش در مذاکرات آب‌وهوایی سازمان ملل را حفظ کرده است و می‌کوشد با این کار انتقادهای فعالان محیط زیست را کاهش دهد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
چین در واکنش به گفته‌های منتقدان مدعی است که ابتدا لازم است ایالات متحده و سایر کشورهای صنعتی اقدامات اقلیمی را در دستور کارشان قرار دهند، سپس پکن در این زمینه اقدام خواهد کرد. این کشور همچنین درخواست‌های کمک برای تامین مالی حفاظت از محیط زیست برای کشورهای در حال توسعه را نپذیرفته است.
ظاهرا قرار است که چین برای حضور در نشست‌های تغییرات آب‌وهوایی نشست کاپ ۲۹ نماینده تازه‌ای به باکو بفرستد و باید دید که او با چه پیامی در این نشست حضور خواهد یافت.
ایالات متحده: آمریکا، دومین تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای جهان، نیز نمایندگانی را به نشست کاپ ۲۹ خواهد فرستاد. مذاکره‌کنندگان دولت بایدن به رهبری جان پودستا، مشاور ارشد کاخ سفید، به نمایندگی ایالات متحده در نشست آذربایجان حضور خواهند داشت.
آمریکا در حالی در این نشست حضور دارد که پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات پنجم نوامبر، احتمال تحقق یک توافق محکم با هدف‌گذاری جدید مالی جهانی یا توافقی برای افزایش مجموعه کشورهای مشارکت‌کننده را کاهش داده است.
اگرچه دولت بایدن صدها میلیارد دلار برای کاهش تغییرات اقلیمی فراهم کرده است، در دوران ریاست‌جمهوری او ایالات متحده همچنان بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت و گاز جهان بوده و روند شکستن رکوردها را ادامه داده است.
اتحادیه اروپا: اتحادیه اروپا شامل ۲۷ کشور در این قاره، هنوز موضعش درمورد برخی از جنجالی‌ترین موضوعات کاپ ۲۹ را مطرح نکرده است.
این اتحادیه هنوز نگفته که هدف مالی جدید باید چقدر باشد یا اینکه از چه راه‌هایی تامین شود. با این حال، این نهاد خواستار مشارکت چین و سایر اقتصادهای در حال توسعه برای رسیدن به اهداف محیط زیستی شده است.
اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن برای مبارزه با تغییرات اقلیمی بیشترین کمک مالی را تا به امروز کرده‌اند. در سال ۲۰۲۳، اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن ۲۸.۶ میلیارد یورو از منابع عمومی به تامین مالی صندوق آب‌وهوای سازمان ملل کمک کردند.
بریتانیا: دولت حزب کارگر بریتانیا که در ماه ژوئیه انتخاب شد، قصد دارد بر تعهد اقلیمی این کشور در کاپ ۲۹ تاکید کند.
این کشور که میزبان نشست کاپ ۲۶ در گلاسکو در سال ۲۰۲۱ بود، تعهد کرده است که مجموعه بعدی تعهداتش را برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای تا سال ۲۰۳۵ در نشست باکو ارائه کند.
بریتانیا همچنین خواستار این است که کشورهای شرکت‌کننده در نشست تغییرات اقلیمی یک هدف مالی بلندپروازانه ارائه دهند، با این حال کارشناسان می‌گویند مشخص نیست خود این کشور با بودجه شکننده‌اش چقدر می‌تواند در این زمینه کمک کند.
امارات متحده عربی، آذربایجان و برزیل: کشورهای میزبان کاپ ۲۸، کاپ ۲۹ و کاپ ۳۰ که خودشان را «تروئیکا» می‌نامند، سال گذشته اعلام کردند که برای تضمین تداوم در سازماندهی گفت‌وگوهای سالانه آب‌وهوای سازمان ملل با یکدیگر همکاری می‌کنند.
هر سه کشور اقتصادهای متکی بر سوخت‌های فسیلی دارند. امارات متحده عربی (برگزارکننده کاپ ۲۸) و برزیل (برگزارکننده نشست آتی تغییرات اقلیمی سازمان ملل) در میان۱۰ تولیدکننده بزرگ نفت جهان‌اند و آذربایجان (برگزارکننده نشست امسال کاپ ۲۹) از طرفداران تولید گاز طبیعی است.
سایر کشورها: برزیل، آفریقای جنوبی، هند و چین، کشورهایی پرجمعیت که به سرعت در حال توسعه‌اند، می‌توانند در مقابله با تغییرات آب‌وهوایی تاثیرگذار باشند. باید دید این کشورها چه طرح‌هایی را در کاپ ۲۹ ارائه می‌کنند و چه واکنشی در مقابل پیشنهادات دیگران دارند.
سایر نهادهای مذاکره‌کننده
در میان سایر نهادهای فعال مذاکره‌کننده در این نشست می‌توان به گروه ۷۷+ چین (G77 + CHINA) اشاره کرد. این اتحاد، که متشکل از ۷۷ کشور در حال توسعه و چین است، می‌گوید که کشورهای ثروتمند در مقایسه با کشورهای فقیرتر مسئولیت بیشتری در کاهش گاز دی‌اکسید کربن دارند.
کشورهای آفریقایی نیز برای تامین مالی بیشتر صندوق مبارزه با تغییرات اقلیمی تلاش خواهند کرد، همچنین درمورد اجرایی شدن ماده شش توافقنامه پاریس درمورد کاهش تولید کربن. این کشورها همچنان نگران تامین مالی صندوق خسارات محیط زیستی پس از وقوع سیل در شرق آفریقا و موج گرمای مرگبار در برخی کشورهای آفریقایی‌اند.
کشورهای جزیره‌ای کوچک نیز گروهی را تشکیل می‌دهند که تحت تاثیر تغییرات اقلیمی قرار گرفته‌اند و در نشست پیش‌روی سازمان ملل تامین تریلیون‌ها دلار برای حذف تدریجی استفاده از سوخت‌های فسیلی را درخواست خواهند کرد.
در همین حال ۴۵ کشور عضو گروه کشورهای کمترتوسعه‌یافته، که در برابر تغییرات آب‌وهوایی بسیار آسیب‌پذیرند، از کشورهای توسعه‌یافته کمک قابل توجهی ترجیحا در قالب کمک‌های مالی درخواست خواهند کرد. آن‌ها همچنین می‌خواهند پول بیشتری به صندوق ضرر و زیان ناشی از تغییرات اقلیمی وارد شود.
یک ائتلاف دیگر که در نشست باکو حاضر خواهد بود، گروهی به ریاست فرانسه، کاستاریکا و بریتانیا است که با اهداف و سیاست‌های سختگیرانه‌تر محیط‌زیستی برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای تلاش می‌کند.
