از جنگی که روسیه علیه اوکراین به راه انداخت، اکنون بیش از یک هزار روز می‌گذرد. این گذشت زمان نه‌تنها درگیری میان دو همسایه را کاهش نداده، بلکه ابعاد آن را پیچیده‌تر هم کرده است.

هم‌زمان با ادامه حملات روسیه به شهرهای مختلف اوکراین، ایالات متحده مجوز استفاده از موشک‌های دوربرد ساخت آمریکا برای هدف قرار دادن مناطقی در داخل خاک روسیه را صادر کرده؛ موضوعی که نگرانی‌ها از وقوع یک جنگ جهانی یا استفاده روسیه از بمب اتمی را افزایش داده است.

با تمام حمایت‌های ایالات متحده و سایر کشورهای غربی از ولودیمیر زلنسکی، رئيس‌جمهوری اوکراین، هنوز مشخص نیست آیا کی‌یف در نهایت می‌تواند ارتش ولادیمیر پوتین را شکست دهد یا مسکو قوی‌تر از آنی است که تصور می‌شود؟

هافینگتون پست در گزارشی، بررسی کرده که ولادیمیر پوتین در تلاش برای تصرف اوکراین چه چیزهایی را به دست آورده و چه چیزهایی را از دست داده است.

نیروهای نظامی

از زمانی که ولادیمیر پوتین در فوریه ۲۰۲۲ تهاجم به اوکراین را آغاز کرد، روسیه احتمالا بیش از ۷۰۰ هزار سرباز از دست داده است.

بر اساس گزارش وزارت دفاع بریتانیا، اکتبر ۲۰۲۴ پرتلفات‌ترین ماه جنگ برای روسیه بود، به طوری که تنها در آن چهار هفته، ۴۱ هزار و ۹۸۰ نفر تلفات متحمل شد. با وجود این تلفات فزاینده، پوتین سرعت عملیات تهاجمی نیروهایش را در نبرد با اوکراین افزایش داد.

در همین حال، مردم روسیه که از طریق اعتراض‌های قبلی اعلام کرده‌ بودند با بسیج و فراخوان دوباره سربازان موافق نیستند، کرملین را مجبور کردند برای تقویت نیروهای مسلحش به کره شمالی متوسل شود.

گزارش شده که پوتین بیش از ۱۰۰ هزار نفر از نیروهای پیونگ‌یانگ را برای جنگ به نفع روسیه استخدام کرده است. گفته می‌شود که این سربازان به بیرون راندن اوکراینی‌ها از منطقه کورسک روسیه کمک می‌کنند.

وضعیت اقتصادی

در حال حاضر تورم در روسیه ۸.۵ درصد است و گزارش‌ها از این کشور حاکی از آن است که فشار اقتصادی در همه‌جا احساس می‌شود.

برخی گزارش‌ها از گرانی اقلام روزمره برای گذراندن زندگی حکایت دارند و گفته می‌شود حتی کالاهای اصلی مانند کره و سیب‌زمینی آنقدر گران شده‌اند که از فروشگاه‌ها به سرقت می‌رود.

پوتین اکنون بیش از ۴۰ درصد از بودجه عمومی روسیه را صرف امور دفاعی و امنیتی می‌کند. در چنین شرایطی، اقتصاد روسیه بسیار شکننده‌تر از آن چیزی است که مقام‌های روسیه ممکن است بخواهند قبول کنند.

به گفته کارشناسان، اقتصاد روسیه تحت فشار است و هرچه جنگ برای روسیه طولانی‌تر شود، در وضعیت بحرانی‌تری قرار می‌گیرد.

تصرف زمین

حمله پوتین به اوکراین یک اقدام نظامی برای تصرف بخشی از خاک آن کشور بود و پوتین تصور می‌کرد که ظرف چند روز به پایان می‌رسد. با این حال تقریبا سه سال بعد، روسیه تنها ۲۰ درصد از خاک اوکراین را اشغال کرده است. این میزان پیشرفت برای پوتین، رهبری که آرزوی احیای اتحاد جماهیر شوروی سابق و فرماندهی بر دومین ارتش بزرگ جهان را در سر می‌پروراند، به طرز خجالت‌آوری کند است.

روسیه از آغاز سال ۲۰۲۴ تنها بین ۳۰ تا ۴۰ کیلومتر در خاک اوکراین پیشروی کرده است. در همین حال نیروهای اوکراینی همچنان در منطقه کورسک روسیه حضور دارند و در ماه اوت، بیش از هزار و ۲۰۰ کیلومترمربع را تصرف کردند. سه ماه بعد، آن‌ها همچنان حدود نیمی از این منطقه را در کنترل دارند که این مسئله نیز نشانه ضعف تلقی می‌شود.

چه کسی پیروز می‌شود؟

با وجود این شکست‌ها، نمی‌توان انکار کرد که روسیه با عقب‌نشینی در جنگ اوکراین فاصله دارد و همچنان فکر می‌کند که در نهایت پیروز خواهد شد.

کرملین معتقد است که می‌تواند با تهدید مرکز ثقل این جنگ‌ــ یعنی شرکای غربی و بین‌المللی اوکراین‌ــ و واداشتن آن‌ها به کنار گذاشتن حمایت نظامی، مالی و بشردوستانه از اوکراین، درنهایت در این جنگ پیروز شود.

به‌رغم تمام تهدیدهای هسته‌ای پوتین،‌ جو بایدن سرانجام یکشنبه‌شب به اوکراین اجازه داد از موشک‌های دوربرد ساخت ایالات متحده برای حمله به اهدافی در داخل روسیه استفاده کند. آنچه به این گمانه‌زنی‌ها دامن زده است که بریتانیا و فرانسه نیز به‌زودی از این رویه پیروی خواهند کرد.

با این حال، در مورد تاثیر این تسلیحات آمریکایی تردید وجود دارد و برخی تحلیلگران می‌گویند ممکن است برای تغییر اساسی مسیر جنگ خیلی دیر شده باشد. در عین حال بعضی دیگر معتقدند که این تصمیم حمایتی واشینگتن از اوکراین ممکن است محدود باشد و تاثیر زیادی بر جنگ نگذارد. آن‌ها می‌گویند که به‌رغم خبرسازی‌های گسترده، مجوز استفاده از موشک‌های دوربرد «تغییردهنده بازی» نیست.

با این حال این به معنای کم اهمیت جلوه دادن تاثیر متحدان اوکراین بر درگیری با روسیه نیست و ناظران می‌گویند درواقع این متحدان غربی اوکراین‌اند که می‌توانند تصمیم بگیرند آیا روس‌ها می‌برند یا می‌بازند.

درنهایت، مرور آنچه از زمان جنگ روسیه و اوکراین اتفاق افتاده، نشان می‌دهد مقدار کم خاکی که پوتین توانسته، تصرف کند، هزینه زیادی برای ارتش و وضعیت اقتصادی کشورش داشته است. افزون بر آن، پوتین که تا حد زیادی تحریم‌ شده و در انزوای جهانی قرار گرفته، اکنون متحدانی در وضعیت مشابه خود پیدا کرده است، مانند کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی.

آنچه در حال حاضر دیده می‌شود، این است که پوتین از آن پیروزی بلندپروازانه‌ای که وقتی ارتش روسیه در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ از مرزهای اوکراین عبور کرد، به دنبالش بود، بسیار دور است. با این حال هنوز مشخص نیست سرنوشت این نبرد چگونه رقم می‌خورد، زیرا کی‌یف هم در این جنگ فرسایشی وضعیت امیدوارکننده‌ای ندارد.