پس از آنکه مسعود پزشکیان در یک گفت‌وگوی تلویزیونی از «ناچار بودن» به افزایش قیمت بنزین به دلیل نبود ارز موردنیاز برای وادرات این سوخت حیاتی سخن گفت، معاون پارلمانی رئيس‌جمهوری ایران نیز روز چهارشنبه ۱۴ آذر اعلام کرد که طرح تخصیص سهمیه حداقلی بنزین از طریق کد ملی به تمامی شهروندان قرار است به‌زودی اجرا شود.

این طرح گام اول چند برابر شدن قیمت بنزین و کاهش سهمیه بنزین دارندگان خودرو محسوب می‌شود، زیرا از طرفی قرار است هر ماه مبلغی حداقلی به‌عنوان یارانه سوخت و بر مبنای قیمت دولتی هر لیتر بنزین سهمیه‌ای به حساب تمامی شهروندان ایرانی واریز شود، اما از سوی دیگر، در ازای پرداخت یارانه، بنزین آزاد با قیمتی چندبرابر قیمت فعلی به مردم عرضه شود که با توجه به کاهش سهمیه‌ها در این طرح، به دلیل تقسیم کل یارانه میان جمعیت ۸۵ میلیون نفری، صاحبان خودرو مجبور خواهند شد برای سوخت چندبرابر بیشتر هزینه کنند.

هنوز جزئیات بیشتر این طرح که در برخی نقاط ایران آزمایشی اجرا شده و نیز مبلغ دقیق قیمت بنزین آزاد در سال ۱۴۰۴ مشخص نشده است و برخی نمایندگان مجلس هم طی روزهای گذشته به دلیل نگرانی از شکل‌گیری مجدد تجمع‌های اعتراضی مانند آبان ۱۳۹۸ با افزایش قیمت بنزین مخالفت کرده‌اند، اما مسعود پزشکیان و مدیران دولت او اصرار دارند که برای جبران معضل کمبود بودجه و ناترازی‌های شدید، جز افزایش قیمت سوخت راهی ندارند.

البته این توجیه از نظر بسیاری از اقتصاددانان و مردم ایران قابل قبول نیست. منتقدان با اشاره به بودجه‌های هنگفت و ده‌ها میلیارد دلاری نهادها و سازمان‌های حکومتی، مذهبی و نظامی در داخل ایران و همچنین گروه‌های شبه‌نظامی وابسته به جمهوری اسلامی در خارج، از دولت و نظام جمهوری اسلامی می‌پرسند چرا برای جبران ناترازی‌ها، از بودجه این نهادهای عمدتا سرکوبگر و زیان‌آور کاسته نمی‌شود؟

یارانه بنزین در حال حاضر تنها به مالکان خودروها اختصاص پیدا می‌کند و شهرام دبیری، معاون پارلمانی پزشکیان، نیز روز چهارشنبه مدعی شد که شیوه فعلی پرداخت یارانه بنزین به صاحبان خودرو به دلیل محروم ماندن ۵۴ درصد جامعه که خودرو ندارند عادلانه نیست، اما شماری از رسانه‌ها مانند تسنیم نوشته‌اند که علاوه بر کاهش سهمیه سوخت صاحبان خودرو به دلیل تقسیم سهمیه میان کل جمعیت ایران، مشکل مهم دیگر طرح مذکور این است که مخاطرات «درگیرکردن ۸۵ میلیون ایرانی با معاملات بنزینی»، «اتلاف اضافه ‌بنزین یارانه‌ای توزیع‌شده» و «تشدید جریان قاچاق سوخت» را در پی خواهد داشت.

فشار بر معیشت و کالاهای عمومی در حالی شدت گرفته است که بنا بر اعلام رسانه‌های دولتی، بودجه حوزه‌های علمیه و روحانیون و نهادهای مذهبی در ایران در سال ۱۴۰۳ نیز مانند سال‌های قبل بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ درصد افزایش پیدا کرده و به‌طور مثال و تنها در یک نمونه، بودجه شورای حوزه‌های علمیه استان خراسان رضوی در این سال با ۲۳۲ درصد افزایش به حدود هزار میلیارد تومان رسیده است.

از سوی دیگر برآورد شده است که جمهوری اسلامی فقط در دو حمله موشکی سپاه پاسداران به اسرائیل، دو میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار «از جیب مردم ایران» هزینه کرده است.

حسن نصرالله، رهبر سابق حزب‌الله لبنان هم که مهر ۱۴۰۳ در حمله هوایی ارتش اسرائیل کشته شد، تابستان ۱۳۹۵ در یک سخنرانی ویدیویی اعتراف کرده بود که «نان، آب، پول، اسلحه و موشک‌های ما همگی از ایران می‌رسد و تا زمانی که ایران پول دارد، حزب‌الله هم پول دارد.»

یوآو گالانت، وزیر دفاع اسبق اسرائیل، نیز پیش از این گفته بود جمهوری اسلامی ایران سالانه دست‌کم ۷۰۰ میلیون دلار در اختیار حزب‌الله لبنان قرار می‌دهد.

بر اساس لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ که مسعود پزشکیان به مجلس شورای اسلامی تحویل داد، سهم نیروهای مسلح جمهوری اسلامی از درآمدهای «صادرات نفت و گاز بودجه عمومی دولت» به بهانه «افزایش بنیه دفاعی کشور» ۵۱ درصد خواهد بود؛ مبالغی هنگفت و قابل‌توجه از محل فروش نفت یا مالیات مردمی که به گواه آمارهای دولتی، بیش از ۷۰ درصد آنان زیر خط فقر زندگی می‌کنند، اما قرار است به‌زودی به دلیل آزادسازی قیمت برخی کالاهای اساسی مانند بنزین، باز هم فشاری مضاعف به آنان وارد شود.