پیشرفت پزشکی اسرائیل پس از حمله هفتم اکتبر حماس؛ از ربات‌های جراح تا پروتز چاپ سه‌بعدی

ارتش اسرائیل با امکان انتقال کامل خون در میدان جنگ، اولین ارتش جهان است که این اقدام را در محل انجام می‌دهد و میزان بقای سربازان دچار خونریزی شدید به ۹۳ درصد رسیده است

یک سرباز اسرائیلی آسیب‌دیده در جنگ در مرکز پزشکی شیبا‌ــ Sheba Medical Center

جنگ اسرائیل در غزه، موجی از نوآوری‌های پزشکی در این کشور ایجاد کرده که به بهبود جسمی و روانی سربازان و غیرنظامیان کمک کرده است.

به گزارش نیویورک پست، از ربات‌های جراح که گلوله‌ها و ترکش‌ها را خارج می‌کنند و اندام‌های مصنوعی چاپ سه‌بعدی که برای کاربرد سریع طراحی شده‌اند گرفته تا داروی درمان سوختگی در میدان جنگ که از آناناس درست شده است، این فناوری‌ها در حال بازتعریف پزشکی مدرن و نجات جان انسان‌اند.

از زمان آغاز جنگ، ۱۲ هزار سرباز وارد بخش توان‌بخشی وزارت دفاع شده‌اند و ۴۰ درصد آن‌ها دچار آسیب اندام جدی شده‌اند، و یک‌سوم آن‌ها با مشکلات روانی مانند اضطراب، افسردگی، اختلال استرس پس از سانحه و روان‌پریشی مواجه‌اند.

در خط مقدم بخش توانبخشی مرکز پزشکی شیبا در حومه تل‌آویو قرار دارد که بزرگ‌ترین بیمارستان خاورمیانه است.

در این مرکز، روش‌های تحقیقی درمانی توان‌بخشی از واقعیت افزوده و مجازی گرفته تا استفاده از هوش مصنوعی برای اختلال استرس پس از سانحه را شامل می‌شود.

درمان با استفاده از بازی‌های ویدیویی

اتاق جدید توان‌بخشی همه‌جانبه بیمارستان شیبا شبیه یک بازی ویدیویی طراحی شده و سناریوهای واقعی روی دیوارها و کف مجهز به حسگر نمایش داده می‌شوند.

درمانگرها سناریوهای مخصوص هر بیمار طراحی می‌کنند‌ــ از قدم زدن در مرکز خرید شبیه‌سازی‌شده گرفته تا مراقبه در ساحلی مجازی‌ــ تا آن‌ها را برای زندگی عادی آماده کنند.

بسیاری از فناوری‌های توان‌بخشی ویدیویی پیش از جنگ نیز وجود داشتند اما استفاده از آن‌ها در دوره جنگ گسترش یافته است.

سربازانی که قطع عضو شده‌اند اغلب دچار درد خیالی در اندامی می‌شوند که دیگر وجود ندارد. در واقع، مغز پیام‌های حرکتی مکرر برای عضو قطع‌شده می‌فرستد و نبود پاسخ را به درد تفسیر می‌کند.

یک شرکت نوآفرین اسرائیلی سیستمی موسوم به مای‌موو (MyMove) طراحی کرده که با «فریب» مغز به اینکه اندام قطع‌شده در حال حرکت است، این درد را تسکین می‌دهد.

بیماران با استفاده از عینک واقعیت مجازی، بازی‌هایی می‌کنند که نمونه مجازی اندام قطع‌شده‌شان حرکاتی انجام می‌دهد. این فناوری مدارهای حرکتی و حسی مغز را دوباره فعال می‌کند تا درد را تسکین دهد و نیاز به دارو کمتر شود. آزمایش‌های بالینی نشان داده است که درد ۸۸ درصد کاربران به میزان قابل‌ملاحظه‌ای کاهش یافته است.

چاپ سه‌بعدی پیشرفته

یکی دیگر از پیشرفت‌های کلیدی در دوره جنگ در حوزه چاپ سه‌بعدی بوده است که اکنون امکان تولید سریع اندام‌های مصنوعی و پیوندی سفارشی را فراهم می‌کند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

گرچه این فناوری پیش‌تر وجود داشت، اکنون با خدمات بیمارستانی ادغام شده است تا اعضای مصنوعی نه ظرف چند هفته بلکه در چند ساعت تولید شوند. 

این فناوری به ترمیم صورت آسیب‌دیده، بازیابی بینایی، ترمیم جمجمه شکسته سربازان آسیب‌دیده کمک کرده است.

ربات و هوش مصنوعی

فناوری جراحی رباتیک نیز کاملا جدید نیست اما پس از حمله ۷ اکتبر، در بیمارستان هدسه در اورشلیم به‌ شکل بی‌سابقه‌ای به‌روز‌رسانی شده است. 

در این بیمارستان، با استفاده از سیستم راهنمای رباتیک ساخت شرکت اسرائیلی مدترونیک، گلوله‌ای را که در استخوان پایه ستون فقرات سربازی باقی مانده بود ظرف ۹۰ دقیقه و بسیار کوتاه‌تر از روش جراحی مرسوم خارج کردند و از فلج، آسیب عصبی و مسمومیت با سرب بیمار جلوگیری شد. 

هوش مصنوعی به‌کاررفته در سیستم تصویربرداری ای‌داک بخش مراقبت‌های پزشکی فوری را با شناسایی سریع و اولویت‌بندی موارد آسیب‌دیدگی جدی، متحول کرده است. 

کمتای یک ابزار ورزشی آنلاین در خدمت فیزیوتراپی است و هر دستگاه دوربین‌دار را به یک مربی شخصی تبدیل می‌کند. این برنامه هوش مصنوعی با استفاده از دوربین تلفن هوشمند یا لپ‌تاپ، نقاط کلیدی بدن را ردیابی می‌کند و بازخورد لحظه‌ای در مورد شکل و روش تمرین ارائه می‌دهد.

 این فناوری به ارائه‌دهندگان خدمات پزشکی کمک می‌کند تا پیشرفت وضعیت سرباز آسیب‌دیده را زیر نظر داشته باشند و برنامه‌های درمانی را بر این مبنا تنظیم کنند.

نوآوری دیگر آی‌کان است که به سربازان کمک می‌کند از حالت کما خارج شوند و با حرکات چشمی مانند پلک زدن، ارتباط برقرار کنند. این سیستم از الکترودهایی برای نظارت بر امواج مغزی و فعالیت ماهیچه‌های چشم استفاده می‌کند، این پیام‌ها را به دستور ترجمه می‌کند، به بیماران با هوشیاری محدود امکان می‌دهد نیازهایشان را بیان کنند، و در نهایت، به بازگشت آن‌ها به وضعیت هوشیار کمک می‌کند.

نوآوری‌های میدان جنگ

خدمات پزشکی فوری ملی اسرائیل با انتقال کامل خون در میدان جنگ، ارتش اسرائیل را به اولین ارتش جهان تبدیل کرده است که این اقدام نجات‌بخش را در محل انجام می‌دهد.

با ارائه کامل اجزای خون‌ــ گلبول‌های قرمز و سفید، پلاکت‌ها و پلاسما‌ــ در محل و به محض زخمی شدن، میزان بقای سربازانی که دچار خونریزی شدید شده‌اند به رقم بی‌سابقه ۹۳ درصد رسیده است.

علاوه بر این، ارتش اسرائیل برای ارتقای مراقبت از سربازان زخمی، استفاده از پلاک‌های شناسایی دارای تراشه را آغاز کرده است. جزئیات درمانی و علائم حیاتی از طریق تبلت ثبت می‌شود و این داده‌ها همراه بیمار باقی می‌ماند، و انتقال بی‌نقص اطلاعات میان پزشکان، گروه‌های امداد و کارکنان بیمارستان را تضمین می‌کند.

درمان تحول‌آفرین اختلال استرس پس از سانحه

بیش از یک‌سوم سربازانی که در بخش توان‌بخشی تحت درمان قرار گرفته‌اند با اختلال استرس پس از سانحه دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند. پیش‌بینی می‌شود که تاثیر روانی جنگ در پنج سال آینده بیش از ۵۳ میلیارد دلار برای اقتصاد اسرائیل هزینه داشته باشد.

وزارت دفاع اسرائیل برای مقابله با این موضوع، حمایت مالی از راه‌حل‌های سلامت روان مبتنی بر هوش مصنوعی را آغاز کرده است. 

یکی از این نوآوری‌ها لیو است، برنامه‌ای مجهز به هوش مصنوعی که فشار بر متخصصان پرمشغله سلامت روان را کاهش می‌دهد. بیماران با لیو تعامل مستقیم دارند و احساسات و تجربیاتشان را بیان می‌کنند، و سیستم آن‌ها را با پرسش‌ها و راهنمایی‌ها هدایت می‌کند.

این برنامه هم‌زمان داده‌های بالینی جمع‌آوری می‌کند و روانپزشک زمانی که بیمار را ملاقات می‌کند به خلاصه‌های دقیق لیو دسترسی دارد. این کار به پزشک امکان می‌دهد به‌جای جلسه‌های طولانی آشنایی، بر تشخیص و تصمیم‌گیری متمرکز شود. 

پژوهشگران «طرح ابتکاری ساموئلای برای استفاده مسئولانه از هوش مصنوعی در پزشکی» و آزمایشگاه پژوهشی آسیب روان‌شناختی در دانشگاه تل‌آویو نیز اپلیکیشنی بر اساس حساسیت‌زدایی و بازپردازش حرکات چشم طراحی کرده‌اند تا از ایجاد اختلال استرس پس از سانحه جلوگیری شود. 

معجزه‌های آناناس

بسیاری از این فناوری‌های جدید از دل جنگ پدید آمده‌اند، اما کاربردهایی فراتر از میدان نبرد دارند. به‌عنوان مثال، وزارت دفاع آمریکا سال گذشته ۱۵ میلیون دلار در شرکت اسرائیلی مدی‌ووند سرمایه‌گذاری کرد تا نمونه جدیدی از داروی درمانی نکسوبرید (NexoBrid) بسازد که به‌صورت گسترده در جنگ غزه استفاده شده است.

این داروی درمانی از آنزیم‌هایی ساخته شده است از که ساقه‌های گیاه آناناس گرفته می‌شود و سلول‌های مرده پوست را در سوختگی‌های شدید از بین می‌برد. اداره غذا و داروی آمریکا اخیرا این دارو را برای استفاده کودکان تایید کرده است.

این شرکت به‌تازگی کارخانه تولیدی جدیدش را تکمیل کرده است و در نظر دارد میزان تولید این دارو را در سال آینده شش برابر افزایش دهد؛ ارزش سهام این شرکت نیز تقریبا دو برابر شده است.

بیشتر از تکنولوژی