گزارش‌های میدانی از محیط پیرامون حرم شاهچراغ در شیراز نشان می‌دهد با اجرای طرح موسوم به «حرم تا حرم» که تخریب خانه‌ها و بافت تاریخی مسیر بین حرم شاهچراغ تا حرم سیدعلاء‌الدین را هدف قرار داده بود، نه‌تنها این مناطق از روح زندگی خالی شده‌ و اقتصاد محلی آسیب دیده، که شمار زائران نیز به‌شدت کاهش یافته است. با این‌ حال، از آنجا که پای منافع اقتصادی در میان است، متولیان شاهچراغ با ادعای ساخت درمانگاه، در حال تخریب بخشی دیگر از بافت تاریخی شهرند.

روزنامه پیام ما در گزارشی میدانی به نقل از پیرمردی در مسیر موسوم به «بین‌الحرمین»، درباره وضعیت فعلی بافت تاریخی شیراز نوشت: «در همین مسیر که الان دارند می‌سازند، قبلا زائران زیادی می‌آمدند و بعد از زیارت، برای استراحت به خانه‌های اطراف می‌آمدند و بعد هم برای خرید به بازار می‌رفتند و پول خرج می‌کردند، اما الان دیگر این خبرها نیست و محله خالی شده است.»

امین محمودزاده، متخصص بافت‌های تاریخی، با اذعان به اینکه طرح توسعه حرمین به اقتصاد محلی آسیب وارد کرد، گفت: «بین‌الحرمین زیستگاه مردمی بود که بین دو حرم شاهچراغ و سید علاءالدین زندگی می‌کردند و زائر پیاده بین دو حرم تردد می‌کرد وجریان زندگی  به‌طور سنتی در این مسیر شکل می‌گرفت و رونق اقتصادی و آیین زیارت هم‌زمان جریان داشت.»

با اجرای طرح توسعه حرم امامزادگان، اکنون محله‌های سنتی از بین رفته‌اند و سرنوشت مردمی که در این محلات ساکن بودند و بازارشان به مدد رفت‌و‌آمد زائران رونق داشت، معلوم نیست.

زمانی که هنوز طرح توسعه ۵۷ هکتاری بافت تاریخی شیراز در میان نبود، شاهچراغ در میان بافت تاریخی شهر حکم نگینی را داشت که ساکنان مناطق پیرامون آن زمین‌هایش را با ارقام بالاتر می‌خریدند و سعی می‌کردند خانه‌هایی متناسب با محله بسازند. اما حالا همه آن خانه‌ها خراب شده‌اند تا صحن جدید ساخته شود؛ طرحی که از دید کارشناسان، باعث شد کارکرد اجتماعی حرم شاهچراغ نیز از بین برود.

به‌رغم تمام اعتراض‌ها و انتقادهای فعالان میراث فرهنگی و کارشناسان، طرح توسعه حرم امامزادگان ادامه دارد و تولیت شاهچراغ با اتکا به پشتیبانی‌های حکومتی بخش دیگری از بافت تاریخی شهر را نیز با ادعای ساخت درمانگاه، هدف قرار داده است. حال‌ آنکه به قول امین محمودزاده، به جای تخریب چندین هزار مترمربع از خانه‌های بافت تاریخی شیراز به‌منظور ساخت یک درمانگاه، می‌شد چند خانه تاریخی را با کاربری درمانگاه احیا کرد.

مدیر گروه مرمت دانشکده هنر و معماری شیراز بر این باور است که منافع شاهچراغ اکنون در توسعه زمین به نشانه قدرت و ثروت، خلاصه شده است. در حالی‌ که با از بین رفتن خانه‌های مجاور حرم، ارزش زمین‌های این منطقه از نظر معنوی هم کاهش یافته و آسیب‌های اجتماعی بیشتر شده است.  

به‌ گفته این متخصص بافت‌ها و بناهای تاریخی، «اکنون شاهچراغ و اقتصاد شاهچراغ از مردم جدا شده است. دیگر نه ارتباط ارگانیک با حرم برقرار می‌شود و نه آن بازارچه متعلق به مردم است که از آن نفع ببرند. در صورتی‌ که مردم زندگی پیرامون حرم را تضمین می‌کنند».

محمودزاده با تاکید بر اینکه برای احداث درمانگاه اصلا به تخریب خانه‌های موجود در بافت تاریخی شیراز نیازی نبود، گفت که شاهچراغ خود درمانگاه دارد و می‌توانستند برای توسعه آن، بخشی از صحن‌های خالی این محدوده را به درمانگاه تبدیل کنند، اما وقتی بافت تاریخی را بی‌ارزش کنید، درست است که زمین آن قابل خریدو‌فروش می‌شود، ولی ساختار اجتماعی بافت تاریخی که قابلیت خریدوفروش ندارد، نابود می‌شود.»

در میان متخصصان بافت‌های تاریخی درباره بافت تاریخی شیراز دو نگاه وجود دارد؛ یک نگاه این است که بافت تاریخی شیراز دیگر برگشت‌پذیر نیست اما برخی دیگر معتقدند بافت تاریخی شیراز چون اندامی زنده است که بخش‌هایی از آن بریده و قطعه‌قطعه شده است. این گروه همچنان به احیای بافت تاریخی شیراز امیدوارند.

جامعه مرمتگران فارس پیش‌تر در بیانیه‌ای اعلام کرده بود یکی از طرح‌های پیشنهادی برای محدوده بین دو حرم شاهچراغ و سید علاءالدین، ایجاد قبرهای طبقاتی است که صرف‌نظر از تبعات بهداشتی آن، با قیمت‌های گزاف فروخته‌ می‌شون و تملک آن هم تنها در انحصار افرادی محدود و مشخص خواهد بود.

جامعه مرمتگران فارس همچنین تاکید کرد که طرح توسعه حرمین حتی از منظر اقتصادی و با وجود تجاری‌سازی، تاکنون موفقیت و ارزش افزوده‌ای نداشته است. شاهد گویای آن هم واحدهای تجاری‌ تازه‌سازی‌اند که به حال خود رها شده‌اند.

به گفته آنان، «پروژه بین‌الحرمین و ایجاد مجتمع نیکان با مغازه‌های خالی در کنار مدرسه خان، به تخریب گسترده هویت و بافت تاریخی شیراز و از بین‌ بردن خانه‌های ثبت ملی منجر شد. در این طرح توسعه، فقط به زائران فکر شده، کسانی که زندگی کوتاه‌مدتی در شیراز  دارند اما مجاوران حرم، یعنی کسانی که سالیان سال پیرامون حرم زندگی می‌کردند و حتی به زائران خدمات می‌دادند، نادیده گرفته شده است. فضای زیارت سنتی تجربه‌ای متفاوت از زندگی روزمره است و حتی سختی زیارت هم مثبت تلقی می‌شود، اما  ساخت مال‌ها و مراکز تجاری بزرگ و هتل‌ها در فاصله نزدیک حرم که خدماتشان با مفهوم زیارت هیچ سنخیتی ندارد، محیط را کاملا غریب و بافت سنتی را مصنوعی کرده است. به‌ طوری‌ که برای بیشتر ساکنان شیراز حضور در صحن جدید با حس غریبگی همراه است و این یعنی بی مکانی.»

در بافت تاریخی شیراز حدود دو هزار و ۵۰۰ اثر ارزشمند وجود دارد که ۴۱۰ تا از آن‌ها در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده‌اند. با این حال از دهه ۱۳۶۰ تاکنون، بخش‌های مهمی از این بافت تاریخی به منظور اجرای طرح توسعه حرم شاهچراغ تخریب شده است.