آلمان؛ رفیق آیت‌الله‌ها، بیگانه با ایرانیان

عنوان کنفرانس برلین که با اطلاع دولت وقت آلمان و به دعوت بنیاد هاینریش بل برگزار شد این بود: «ایران پس از انتخابات پارلمانی: پویایی اصلاحات در جمهوری اسلامی»

دیدار هاشمی رفسنجانی با وزیر خارجه وقت آلمان در مهرماه ۱۳۹۴-ایلنا

وزارت خارجه آلمان درباره دلیل لغو سخنرانی شاهزاده رضا پهلوی در کنفرانس امنیتی مونیخ، گفته است که تصمیم‌گیری درباره دعوتنامه‌های این کنفرانس که از سال ۱۹۶۳ برگزار می‌شود، «به‌طور مستقل» انجام می‌شود. این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که همزمان پارلمان هلند و مجمع کمبریج در بریتانیا نیز سخنرانی‌های از پیش‌ برنامه‌ریزی‌شده او را لغو کرده‌اند.

شاهزاده رضا پهلوی می‌گوید که مداخله وزارت خارجه آلمان مانع از حضور او در شصت‌ویکمین کنفرانس امنیتی مونیخ (۲۶ تا ۲۹ بهمن) شده که یکی از مهمترین رویدادها در عرصه سیاست‌های امنیتی به‌شمار می‌رود. انتظار می‌رود در نشست امثال حدود ۶۰ رهبر و رئیس دولت و بیش از ۱۵۰ وزیر شرکت کنند. شاهزاده رضا پهلوی پیش‌تر در سال ۱۴۰۱ و به دنبال خیزش سراسری مردم ایران علیه جمهوری اسلامی در کنفرانس امنیتی مونیخ سخنرانی کرده بود. در آن برهه زمانی مقامات جمهوری اسلامی بر خلاف روال سابق به این کنفرانس دعوت نشدند اما در همان مدت نیز باوجود سرکوب گسترده مردم ایران، روابط برلین با تهران حفظ شد. آلمان در جریان اعتراضات مردمی سال‌های قبل از جمله ۱۳۹۸ نیز سکوت را به ناراضی کردن رژیم ایران ترجیح داد. 

هرچند وزارت خارجه آلمان منکر نقش‌آفرینی در زمینه لغو سخنرانی شاهزاده رضا پهلوی شده است، اما جلوگیری از سخنرانی‌های او در این کشور سابقه دارد.

یکی از موارد آن، سخنرانی برنامه‌ریزی شده در آلمان غربی در اکتبر ۱۹۸۸ ( آذرماه ۱۳۶۷) است. زمانی که تعداد قابل توجهی از ایرانیان برای ملاقات و شنیدن سخنان شاهزاده در سالنی گرد هم آمدند و پس از اطلاع از مخالفت دولت آلمان غربی با برگزاری این سخنرانی، اعتراض کردند.

شاهزاده رضا پهلوی سرانجام در سال ۱۳۷۰ در آلمان در جمع گروه کوچکی از ایرانیان سخنرانی کرد و به موانعی که دولت آلمان برای سخنرانی سال ۱۳۶۷ ایجاد کرد،‌ اشاره کرد. او همچنین گفت که برای این گردهمایی هم دولت آلمان محدودیت‌های شدیدی اعمال کرده است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

فقط چهار سال پس از اقدام دولت آلمان غربی بود که ترور میکونوس با دخالت مستقیم عوامل اطلاعاتی جمهوری اسلامی در برلین اتفاق افتاد و نام علی خامنه‌ای و علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی نیز به اتهام دست داشتن در این ترور در پرونده ثبت شد.

هرچند ترور میکونوس برای مدتی روابط جمهوری اسلامی و آلمان را متشنج کرد اما با روی کار آمدن دولت خاتمی در دوم خرداد ۱۳۷۶، بار دیگر روابط آلمان با رژیم ایران نزدیک شد و کنفرانس مشهور برلین نیز در همین سال‌ها برگزار شد. عنوان این کنفرانس که با اطلاع دولت وقت آلمان و به دعوت بنیاد هاینریش بل برگزار شد این بود: «ایران پس از انتخابات پارلمانی: پویایی اصلاحات در جمهوری اسلامی».

آلمان از جمله کشورهای اروپایی است که پس از انقلاب ۵۷ هم روابط اقتصادی خود را با جمهوری اسلامی توسعه داده و هم مناسبت با مقامات آن را حفظ کرده است. آلمان از اوایل پرونده هسته‌ای ایران و مذاکرات سعد‌آباد نیز از طرف‌های مذاکرات هسته‌ای با ایران است و با ادامه حضور خود در برجام که دیگر وجود خارجی ندارد و مواضعی مانند مخالفت با فعال شدن مکانیسم ماشه که در دولت اول ترامپ امکان آن پدید آمده بود، زمینه را برای توسعه فعالیت‌های هسته‌ای ایران فراهم می‌کند. از سوی دیگر محمدجواد ظریف، وزیر خارجه دولت روحانی که حالا با عنوان مشاور پزشکیان برای عبور دادن جمهوری اسلامی از یک پیچ پرخطر دیگر به صحنه بازگشته است، از جمله افرادی است که به کنفرانس مونیخ دعوت می‌شود و از این تریبون برای ارایه تصویری جعلی از جمهوری اسلامی استفاده می‌کند. هنوز روشن نیست در کنفرانس امسال ظریف یا فرستاده دیگری از جمهوری اسلامی حضور خواهد داشت یا خیر.

جمهوری اسلامی در طول این سال‌ها به موازات پیشبرد پروژه‌های امنیتی اطلاعاتی و ایدئولوژیک در آلمان، لابی خود را نیز تقویت کرده است.

همزمان مقامات و دیپلما‌ت‌های آلمان در مواجهه با سرکوب گسترده مردم در ایران و ماجراجویی‌های منطقه‌ای جمهوری اسلامی به انتشار بیانیه اکتفا می‌کنند و آنچه در عمل انجام می‌دهند این است که در «جشن پیروزی انقلاب اسلامی» شرکت می‌کنند و برای سران حکومت ایران پیام تبریک می‌فرستند.

روح‌‌الله خمینی، بنیانگذار انقلاب ۵۷ در یکی از پیام‌ها برای تشکر از رئیس‌جمهوری آلمان شرقی در تاریخ دوم اسفند ۱۳۶۲ می‌نویسد: «حضرت آقای اریک هونکر، دبیرکل کمیته مرکزی اتحادیه جمهوری دمکراتیک آلمان، پیام تبریک آن جناب به مناسبت پنجمین سالگرد انقلاب اسلامی ایران واصل و موجب تشکر گردید. همه می‌دانیم که ملل محروم و تحت ستم بسیارند که زیر سلطه استعمارگران گرفتار و در محرومیت به سر می‌برند. امید است این انقلاب اصیل اسلامی که عامل اصلی و انگیزه اساسی آن را اسلام عزیز تشکیل [می‌دهد] بتواند بهترین راه‌گشا باشد.»