ماموریت یوناما در افغانستان تمدید شد، اما منابع مالی در حال خشکیدن است

با گذشت سه ماه از سال میلادی جدید، تنها ۱۵ درصد درخواست کمک ۲.۴ میلیارد دلاری یوناما تامین شده است

رزا اوتنبایوا، رئیس یوناما در افغانستان در حال سخنرانی در نشستی در کابل با حضور مقام‌های طالبان‌ــ UNAMAnews/X

شورای امنیت سازمان ملل متحد روز دوشنبه ۲۷ اسفند، در نشستی با تاکید بر تعهد بلندمدت این سازمان به افغانستان، ماموریت هیئت معاونت سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) را تمدید کرد. این شورا ضمن اعلام حمایت کامل از نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل که رهبری این ماموریت را بر عهده دارد، بر اجرایی شدن رهنمودها و راهبردهای توافق‌شده برای کمک به آینده افغانستان تاکید کرد.

یوناما در بیانیه‌ای اعلام کرد که ۱۵ عضو شورای امنیت که در نشست افغانستان حضور داشتند، به تمدید ماموریت این نهاد رای مثبت دادند.

هم‌زمان، ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی رژیم طالبان، در پیامی در ایکس نوشت که یوناما باید «پیشرفت‌ها» و دستاوردهای این گروه را به جهان گزارش دهد. سخنگوی طالبان افزود: «از یوناما می‌خواهیم که برای تقویت روابط افغانستان با سازمان ملل متحد و کشورها تلاش کند، پیشرفت‌های امنیتی، اقتصادی و اجتماعی در افغانستان را درست انعکاس دهد و برای تحقق حقوق بین‌المللی مردم افغانستان مانند رفع تحریم‌ها، آزادسازی سرمایه‌ افغان‌ها و تحویل کرسی افغانستان به امارت اسلامی تلاش کند.» 

سخنگوی طالبان یوناما را تلویحا به توطئه علیه این گروه متهم کرد و گفت این نهاد «نباید مانند گذشته تشویش‌ بیجا ایجاد کند». ذبیح‌الله مجاهد مدعی شد که یوناما با دستاویز قرار دادن یک یا دو موضوع علیه افغانستان توطئه و تبلیغات می‌کند و آلت دست گروه‌های مغرض می‌شود.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

یوناما که سال ۲۰۲۲ و پس از فروپاشی دور نخست حاکمیت طالبان و با هدف کمک به برقراری صلح و ثبات در افغانستان ایجاد شد، تنها نهاد بین‌المللی بزرگ بود که در جریان فروپاشی دولت جمهوری و بازگشت طالبان به قدرت، به فعالیت ادامه داد و روابط طالبان را با بسیاری از سازمان‌های بین‌المللی و کشورهای جهان تسهیل کرد. با این حال، این نهاد اخیرا در کنار نگرانی‌های امنیتی بابت حضور گروه‌های تروریستی در افغانستان، درباره کاهش کمک‌های بین‌المللی، انزوای بیشتر افغانستان در سطح جهان و مسدود شدن مراکز ارائه حمایت‌های بشردوستانه در مناطق محروم افغانستان هشدار داده است.

اعضای شورای امنیت نیز در نشست روز دوشنبه نگرانی جدی خود را از تداوم حضور گروه‌های تروریستی در افغانستان ابراز و بر لزوم مقابله با تولید، تجارت و قاچاق مواد مخدر و مواد شیمیایی موردنیاز برای تولید این مواد تاکید کردند.

در همین حال، سازمان بهداشت جهانی هشدار داد که کمبود بودجه می‌تواند به توقف ۸۰ درصد خدمات بهداشتی درمانی این نهاد در افغانستان منجر شود و میلیون‌ها نفر را از دسترسی به خدمات پزشکی ضروری محروم کند.

وضعیت کلی منابع مالی برای برنامه‌های بشردوستانه در افغانستان همچنان نامشخص است. با پایان سه‌ماهه نخست سال ۲۰۲۵، طرح نیازها و پاسخ بشردوستانه افغانستان برای این سال ۲۰۲۵ که سازمان ملل تنظیم کرد و ۲.۴ میلیارد دلار بودجه نیاز دارد، تنها به میزان ۱۳ درصد تامین مالی شده است.

طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، تا چهارم مارس، ۱۶۷ مرکز بهداشتی در ۲۵ استان افغانستان به دلیل کمبود منابع مالی تعطیل شدند و احتمال تعطیلی ۲۲۰ مرکز دیگر تا ماه ژوئن وجود دارد. این وضعیت بیشترین آسیب را به گروه‌های آسیب‌پذیر شامل زنان، کودکان، سالمندان و آوارگان وارد خواهد کرد.

ادوین سنیزا سالوادور، مسئول سازمان بهداشت جهانی در افغانستان، تاکید کرد: «این تعطیلی‌ها فقط اعداد یک گزارش نیستند، بلکه نشانگر مادرانی‌اند که نمی‌توانند زایمان ایمنی داشته باشند، کودکانی‌اند که واکسیناسیون نجات‌بخش را از دست می‌دهند و جوامعی که از مصونیت در برابر بیماری‌های مرگبار بی‌بهره می‌مانند. پیامدهای این بحران با جان‌های از دست‌رفته سنجیده خواهد شد.»

بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، افغانستان حتی پیش از کاهش بودجه هم با بحران‌های متعددی در حوزه بهداشت دست‌وپنجه نرم می‌کرد. شیوع بیماری‌هایی چون سرخک، مالاریا، تب دنگی، فلج اطفال و تب خونریزی‌دهنده کنگو نگرانی‌ها را در زمینه تشدید بحران سلامتی در افغانستان افزایش داده است.

در دو ماه نخست سال ۲۰۲۵، بیش از ۱۶ هزار مورد مشکوک به سرخک، از جمله ۱۱۱ مورد مرگ ناشی از این بیماری گزارش شد. کودکان در معرض بیشترین خطر ابتلا و مرگ ناشی از این بیماری‌ها قرار دارند، زیرا نرخ واکسیناسیون بسیار پایین است و با وجود حمایت برخی اهداکنندگان از بخش بهداشت افغانستان، منابع مالی این حوزه به‌شدت کاهش یافته، زیرا اولویت‌های کمک‌های توسعه‌ای در ماه‌های اخیر تغییر کرده است.

مسئول سازمان بهداشت جهانی در افغانستان هشدار داد: «مسئله فقط تامین بودجه نیست؛ یک بحران انسانی در پیش است سال‌ها پیشرفت در زمینه بهداشت را به خطر انداخته است. هر روز که بدون حمایت ما سپری می‌شود، رنج بیشتری به همراه دارد، جان‌های بیشتری را از دست می‌دهیم و آسیب‌های جبران‌ناپذیری به زیرساخت‌های مراقبت بهداشتی افغانستان وارد می‌شود.»

بیشتر از جهان