تداوم حملات به غزه و یمن؛ جمهوری اسلامی سردرگم شده است

در صورت ادامه روند تضعیف شدن گروهای نیابتی جمهوری اسلامی، آن‌ها به‌جای نقطه قوت به یک معضل بزرگ برای تهران تبدیل خواهند شد

حرکت سربازان اسرائیلی به سمت مرز اسرائیل و غزه، هشتم نوامبر ۲۰۲۳‌- رویترز

پس از پنج روز حملات پیاپی آمریکا به حوثی‌ها و حملات ۴۸ ساعت اخیر اسرائیل به حماس در غزه، جمهوری اسلامی ایران اکنون سردرگم شده است و نمی‌داند به این حملات چگونه واکنش نشان دهد.

نظام مستقر در تهران در حالی که برای یک رویارویی بزرگ با ایالات متحده آمادگی ندارد، نگران است که حملات ارتش آمریکا در روزهای آتی تشدید شود. از سوی دیگر علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، به دولت ایران هشدار داده که به هیچ‌گونه گشایشی از سوی دولت ترامپ اعتماد نکند؛ چنین وضعیتی نظام ایران را در تنگنا قرار داده است.

فرماندهی مرکزی ایالات متحده (سنتکام) شامگاه سه‌شنبه ۲۸ اسفند ماه تصاویری از ادامه حملات به مواضع شبه‌نظامیان حوثی در یمن منتشر کرد. به گفته پیت هگست، وزیر دفاع آمریکا، این سری از حملات که به دستور دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، انجام می‌گیرد، از حملات پیشین آمریکا به مواضع حوثی‌ها در زمان ریاست‌جمهوری جو بایدن از حیث وسعت و اهداف، بسیار گسترده‌تر است.

هگست پیش‌تر اعلام کرده بود که حملات آمریکا تا زمانی که حوثی‌ها از حمله به کشتی‌های آمریکایی و دیگر کشورها دست برندارند، متوقف نخواهد شد. دونالد ترامپ نیز به‌تازگی تصریح کرده است که جمهوری اسلامی را به‌عنوان حامی اصلی حوثی‌ها، در قبال حملات آن‌ها مسئول می‌داند.

در همین حال بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، روز سه‌شنبه ۲۸ اسفند خبر داد که موج حملات مرگبار به نوار غزه «تنها آغاز کار» بوده است و ارتش اسرائیل به عملیات ادامه خواهد داد. او در یک سخنرانی تلویزیونی گفت: «حماس در ۲۵ ساعت گذشته قدرت ما را احساس کرد و می‌خواهم به شما و به آن‌ها قول بدهم که این تازه آغاز کار است.»

او همچنین تاکید کرد که «از این پس مذاکرات تنها تحت آتش انجام خواهد شد» و افزود: «فشار نظامی برای آزادی سایر گروگان‌ها ضروری است.» نتانیاهو انتقادها به اینکه تصمیم‌های ارتش اسرائیل تحت تاثیر ملاحظات سیاسی قرار دارند، رد و برخی تحلیلگران را به «تکرار تبلیغات حماس» متهم کرد. او خطاب به حماس گفت: «هیچ‌چیز ما را از دستیابی به تمام اهداف جنگ بازنخواهد داشت.»

هم‌ز‌مان، گیدئون سعار، وزیر خارجه اسرائیل، نیز تاکید کرد که حملات اخیر به نوار غزه پس از هفته‌ها آتش‌بس، «حمله‌ای یک‌روزه نبود.» سعار که برای هیئت مدیره کمیته روابط عمومی آمریکا و اسرائیل (ای‌آی‌پک) در اورشلیم سخنرانی می‌کرد، گفت: «ما خود را در بن‌بست دیدیم، هیچ گروگانی آزاد نشد و هیچ اقدام نظامی انجام نشد... در نتیجه به حماس و اهداف تروریستی دیگر در غزه حمله کردیم. این حمله یک‌روزه نیست و عملیات نظامی در روزهای آینده ادامه خواهد داشت.»

بر اساس اعلام مقام‌های بهداشت فلسطینی، در حملات اخیر بیش از ۴۰۰ نفر کشته شده‌اند. این حملات پس از شکست مذاکرات برای برقراری آتش‌بس دائم انجام شد و به هفته‌ها آرامش نسبی پایان داد.

عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، دوشنبه هفته گذشته در تهران میزبان الکساندر گروشکو، معاون وزیر خارجه روسیه، بود. به گزارش رسانه‌های دولتی ایران، آ‌ن‌ها بر «گسترش روابط دوجانبه و کمک به تامین صلح و ثبات منطقه‌ای» تاکید کردند. ایران پهپادهای انتحاری در اختیار روسیه قرار داده است تا در جنگ علیه اوکراین استفاده کند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

آن‌ها همچنین درباره نشست‌های اخیر در چین که هیئت‌های روسی، چینی و ایرانی حضور داشتند، گفتگو کردند. این نشست‌ها به موضوع‌های هسته‌ای و سایر مسائل بین‌المللی پرداخت و هدف آن «تامین منافع مشترک و حفاظت از حاکمیت قانون در سطح بین‌المللی» بود. ایران به دنبال جلب حمایت چین و روسیه است.

عراقچی «تهاجم نظامی آمریکا و بریتانیا به یمن» و «جنایات مداوم اسرائیل علیه فلسطینیان» را نیز محکوم کرد.

به نوشته اورشلیم‌پست، جمهوری اسلامی ایران هم‌زمان چندین هدف را دنبال می‌کند. از یک طرف خواهان روابط نزدیک‌تر با روسیه و چین است و قصد دارد تحریم‌هایی را که با آن‌ها روبرو است، رفع کند و از طرفی می‌خواهد در حوزه «اهداف اسلامی» علیه آمریکا و اسرائیل فعالیت کند.

در همین راستا امیر سعید ایروانی، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل، به آمریکا درباره «هرگونه تجاوز» هشدار داد و «اظهارات بی‌پروا و تحریک‌آمیز» مقام‌های آمریکایی، از جمله دونالد ترامپ را محکوم کرد.

به نوشته روزنامه اسرائیلی، ایران به‌وضوح در تلاش است تا در وهله اول از طریق دیپلماسی با حملات آمریکا و اسرائیل مقابله کند، اما پرسشی که برای حاکمان ایران مطرح است، این خواهد بود که آیا در حالی که خود را از حوثی‌ها دور نگه می‌دارند، می‌توانند همچنان در مقابل متحدان خود در یمن سکوت کنند؟ ایران در تقویت حوثی‌ها، همانند حمایت از رژیم اسد و حزب‌الله، نقش مهمی داشته است.

در مقاله اورشلیم‌پست آمده است که اکنون شبکه گروه‌های نیابتی ایران مانند خانه‌ای از کارت‌ها در حال فروپاشی است. اگر تهران مراقب نباشد، ممکن است متوجه شود که تمام گروه‌های نیابتی‌اش تضعیف شده‌اند و در این صورت آن‌ها به‌ جای یک دارایی، به یک معضل برای جمهوری اسلامی تبدیل خواهند شد.

گروه شبه‌نظامی حوثی‌های یمن روز سه‌شنبه این هفته اعلام کرد در صورت ادامه «تجاوز» اسرائیل به غزه، دامنه اهدافش را در این کشور گسترش خواهد داد. یحیی سریع، سخنگوی نظامی این گروه، تایید کرد که حوثی‌ها یک پایگاه هوایی اسرائیل را با موشک بالیستیک هدف قرار داده‌اند. پیش‌تر، ارتش اسرائیل اعلام کرده بود که یک موشک پرتاب‌شده از یمن به سمت خاک این کشور را رهگیری کرده است. در پی این حمله، آژیرهای هشدار در چندین منطقه اسرائیل به صدا درآمد.

حوثی‌ها که تحت حمایت جمهوری اسلامی ایران‌اند، تاکنون بارها پهپادها و موشک‌هایی به سمت اسرائیل شلیک کرده‌اند و این حملات را اقدامی در همبستگی با فلسطینیان غزه توصیف کرده‌اند.