پس از بازداشت شهردار استانبول، فقط چند روز پیش از آن که قرار بود به عنوان نامزد انتخابات ریاست‌جمهوری انتخاب شود، اعتراضاتی در این کشور شکل گرفته است.

سرویس جهانی بی‌بی‌سی در گزارشی درباره اعتراضات ترکیه پس از بازداشت اصلی‌ترین رقیب اردوغان می‌نویسد، اکرم امام‌اوغلو، از حزب جمهوری‌خواه خلق (CHP) سکولار، به عنوان یکی از قدرتمندترین رقبای سیاسی رئیس‌جمهور رجب طیب اردوغان شناخته می‌شود.

دادستان‌ها او را به «فساد و کمک به یک گروه تروریستی» متهم کرده و او را به عنوان «مظنون رهبر سازمان جنایتکار» معرفی کرده‌اند.

به گزارش سرویس جهانی بی‌بی‌سی، پلیس در چارچوب این تحقیقات ۱۰۰ نفر از جمله دیگر سیاستمداران، روزنامه‌نگاران و بازرگانان را بازداشت کرده و استانداری استانبول نیز محدودیت‌هایی چهار روزه را در این شهر اعمال کرده است.

امام‌اوغلو در پیامی در شبکه‌های اجتماعی اعلام کرد: «اراده مردم را نمی‌توان خاموش کرد».

به گزارش سرویس جهانی بی‌بی‌سی، معترضان در خیابان‌ها، محوطه‌های دانشگاهی و ایستگاه‌های مترو شعارهای ضد دولتی سر دادند و این نمایش خشم عمومی، در سال‌های اخیر بی‌سابقه بوده است. هزاران نفر در سرمای هوا مقابل ساختمان شهرداری گرد هم آمدند و شعارهایی چون «اردوغان، دیکتاتور!» و «امام‌اوغلو، تو تنها نیستی!» سر دادند.

گزارش‌هایی نیز از درگیری بین معترضان و پلیس در بزرگترین شهر ترکیه منتشر شده است. تصاویر رویترز نشان می‌دهد که پلیس برای پراکنده کردن جمعیت خارج از دانشگاه استانبول از اسپری فلفل استفاده می‌کند.

این درحالی است که دولت به عنوان بخشی از محدودیت‌های چهار روزه، تجمعات عمومی را در استانبول ممنوع کرده است. اما انتظار می‌رود اعتراضات بیشتری در سطح کشور برگزار شود زیرا رهبران اپوزیسیون، از جمله همسر امام‌اوغلو، مردم را به «بلند کردن صدای خود» فرا می‌خوانند.

در حال حاضر، بسیاری از خیابان‌های استانبول به روی ترافیک بسته شده و برخی از خطوط مترو نیز خدمات خود را لغو کرده‌اند.

امام‌اوغلو در یک ویدیو در رسانه‌های اجتماعی که می‌گوید در حالی که پلیس بیرون از خانه‌اش حضور دارد آن را ضبط کرده، وعده داد که برای مردم ترکیه «و همه کسانی که در سراسر جهان از دموکراسی و عدالت حمایت می‌کنند» قاطعانه ایستادگی خواهد کرد.

او همچنین در یادداشتی دست‌نویس که پس از بازداشتش در حساب اکس خود منتشر کرد، نوشت که مردم ترکیه به «دروغ‌ها، توطئه‌ها و تله‌هایی» که علیه او مطرح شده است، پاسخ خواهند داد.

نهاد نظارتی اینترنت مستقر در بریتانیا، نت‌بلاکس، روز چهارشنبه اعلام کرد که ترکیه به شدت دسترسی به سایت‌های رسانه‌های اجتماعی مانند اکس، یوتیوب، اینستاگرام و تیک‌تاک را محدود کرده است.

«کودتا علیه رئیس‌جمهور آینده ما»
سرویس جهانی بی‌بی‌سی می‌نویسد، این بازداشت به عنوان بخشی از سرکوب گسترده‌ای است که در ماه‌های اخیر در سراسر کشور انجام شده و سیاستمداران اپوزیسیون، شهرداری‌ها، روزنامه‌نگاران و چهره‌های صنعت سرگرمی را هدف قرار داده است.

به گزارش سرویس جهانی بی‌بی‌سی، پس از بازداشت شهردار استانبول، نگرانی‌هایی درباره گرایش ترکیه به سمت خودکامگی در رسانه‌های اجتماعی مطرح شد و برخی خواستار تحریم انتخابات ریاست‌جمهوری آینده شدند و استدلال کردند که دیگر امکان برگزاری انتخاباتی آزاد و دموکراتیک وجود ندارد.

حزب امام‌اوغلو، حزب جمهوری‌خواه خلق (CHP)، حتی این بازداشت‌ها را به عنوان «کودتا علیه رئیس‌جمهور آینده ما» محکوم کرد؛ موضعی که به‌طور گسترده طرفداران اپوزیسیون آن را تکرار کردند.

اما وزیر دادگستری ترکیه از کسانی که این بازداشت‌ها را به اردوغان نسبت داده‌اند، انتقاد کرد.

ییلماز تونچ گفت که «ارتباط دادن این موضوع به اردوغان، بسیار خطرناک و اشتباه است» و گفت که «هیچ‌کس در ترکیه بالاتر از قانون نیست.»

اردوغان که ۲۲ سال است در قدرت است و حزب او نیز این ادعاها را رد کرده و تاکید کرده‌اند که دستگاه قضایی ترکیه مستقل است.

سال گذشته، امام‌اوغلو برای بار دوم و زمانی که حزب او توانست در انتخابات محلی در استانبول و آنکارا پیروز شود، به عنوان شهردار استانبول انتخاب شد.

این اولین بار از زمان به قدرت رسیدن اردوغان بود که حزب او در صندوق‌ رای شکست می‌خورد.

این انتخابات همچنین ضربه‌ای شخصی برای رئیس‌جمهوری ترکیه بود، چرا که او در استانبول بزرگ شده و به عنوان شهردار استانبول در مسیر رسیدن به قدرت قرار گرفت.

این در حالی است که انتخاب نامزد ریاست‌جمهوری حزب جمهوری‌خواه خلق، که امام‌اوغلو تنها کاندیدای آن است، قرار است روز یکشنبه برگزار شود.

بازداشت امام‌اوغلو یک روز پس از آن صورت گرفت که دانشگاه استانبول مدرک تحصیلی او را به دلیل ادعاهای مربوط به تخلفات لغو کرد - تصمیمی که در صورت تایید، مانع از نامزدی او در انتخابات ریاست‌جمهوری خواهد شد.

طبق قانون اساسی ترکیه، روسای جمهور باید تحصیلات عالیه را به پایان رسانده باشند تا بتوانند به این مقام برسند.

امام‌اوغلو این اقدام را «فاقد مبنای قانونی» خوانده و افزود که دانشگاه‌ها «باید مستقل باقی بمانند، از دخالت‌های سیاسی دور باشند و به دانش و علم اختصاص یابند».

انتخابات ریاست‌جمهوری فعلا برای سال ۲۰۲۸ برنامه‌ریزی شده است. اردوغان در حال حاضر نمی‌تواند دوباره برای این سمت نامزد شود، زیرا در دوره دوم خود به‌سر می‌برد و پیش از آن نیز به عنوان نخست‌وزیر خدمت کرده است.

سرویس جهانی بی‌بی‌سی می‌نویسد، تنها راهی که اردوغان می‌تواند در انتخابات دیگری شرکت کند، تغییر قانون اساسی یا برگزاری انتخابات زودهنگام پیش از پایان دوره‌اش است.

علاوه بر اتهامات مربوط به اخاذی و کلاهبرداری، گفته می‌شود امام‌اوغلو همچنین به «کمک به پ.ک.ک» متهم شده است.

سرویس جهانی بی‌بی‌سی می‌نویسد، پ.ک.ک - یا حزب کارگران کردستان - از سال ۱۹۸۴ به شورش مسلحانه متهم است و در ترکیه، اتحادیه اروپا، بریتانیا و ایالات متحده به عنوان یک گروه تروریستی شناخته می‌شود.

اوایل این ماه، این گروه پس از درخواست رهبر زندانی خود که با مقامات ترکیه مذاکراتی داشته است، تصمیم خود برای زمین گذاشتن سلاح‌ها را اعلام کرد.

بی‌بی‌سی می‌نویسد، واکنش بین‌المللی به بازداشت امام‌اوغلو منفی بوده و مقامات اتحادیه اروپا، فرانسه و آلمان همگی این بازداشت‌ها را محکوم کرده‌اند.

در بیانیه شورای اروپا آمده است که بازداشت امام‌اوغلو «همه نشانه‌های فشار بر یک چهره سیاسی را دارد که به عنوان یکی از نامزدهای اصلی در انتخابات آتی ریاست‌جمهوری در نظر گرفته می‌شود».

در همین حال، لیر ترکیه برای مدتی کوتاه به پایین‌ترین حد تاریخی خود در برابر دلار آمریکا سقوط کرد، زیرا بازارها به بی‌ثباتی سیاسی واکنش منفی نشان دادند.

در حالی که بسیاری از مردم از شنیدن خبر بازداشت امام‌اوغلو شوکه شدند، فشارهای حقوقی بر این رهبر محبوب اپوزیسیون موضوع جدیدی نیست.

او با تحقیقات متعدد مواجه بوده و در دسامبر ۲۰۲۲ به دلیل اتهامات مربوط به توهین به شورای عالی انتخابات ترکیه در سال ۲۰۱۹ با ممنوعیت سیاسی روبرو شد - حکمی که او به آن اعتراض کرده و هنوز رای نهایی صادر نشده است.

علاوه بر این، او موضوع پرونده‌هایی مربوط به تخلفات احتمالی در مناقصه‌ها در دوران تصدی‌اش به عنوان شهردار ناحیه بیلیکدوزوی استانبول بوده است.

اخیرا، در ۲۰ ژانویه، پرونده جدیدی علیه او به دلیل انتقادش از یک دادستان تشکیل شده است.