استیو ویتکاف، نماینده دونالد ترامپ در امور خاورمیانه، در اظهارات تازه‌ای گفت که رئیس‌جمهوری آمریکا خواهان ایجاد اعتماد با تهران است و قصد دارد از درگیری نظامی با ایران جلوگیری کند.
ویتکاف در مصاحبه‌ای با تاکر کارلسون، که جمعه‌شب پخش شد، در پاسخ به اینکه آیا به‌رغم فشارهای داخلی و خارجی برای حمله به ایران، ترامپ قصد دارد ابتدا راه‌حل دیپلماتیک را امتحان کند، پاسخ داد: «بله. ما در تلاشیم که دریابیم راه‌حل دیپلماتیک دست‌یافتنی است یا نه.»
نماینده ترامپ در امور خاورمیانه درباره ارسال نامه ترامپ به ایران نیز گفت: «همان طور که دیدید این ترامپ بود که برای ایران نامه فرستاد. این اقدام ترامپ از روی ضعف نبود بلکه ناشی از قدرت او بود. ترامپ در حالی این نامه را فرستاد که پدافند هوایی ایران در حمله اسرائیل از بین رفته است. به‌راحتی ممکن است امروز هم تحت حمله قرار بگیرند و در مقایسه با کشور ما بسیار کوچک‌اند. ما می‌توانستیم قاطعانه با آن‌ها برخورد کنیم اما این موضوع برای آن‌ها بسیار بسیار بد خواهد بود.»
او با دفاع از رویکرد ترامپ اظهار داشت که رئیس‌جمهوری آمریکا «در موقعیت برتر نظامی» قرار دارد و به جای جمهوری اسلامی ایران خود او به دنبال راه‌حل دیپلماتیک است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
ویتکاف در ادامه گفت: «رئيس‌جمهوری آمریکا این اختیار را داشت که تهران را تهدید کند اما نامه او تهدیدآمیز نبود. ترامپ به این دلیل برای ارتباط قدم برنداشت که ضعیف است، او یکی از قوی‌ترین مردانی است که در زندگی‌ام دیده‌ام.»
نماینده ترامپ در پاسخ به این پرسش که محتوای نامه ترامپ به ایران چه بوده است، گفت: «مضمون آن نامه تقریبا این بود که من رئیس‌جمهور صلح هستم. صلح چیزی است که من می‌خواهم. هیچ دلیلی وجود ندارد که ما اقدام نظامی انجام دهیم بلکه بهتر است گفتگو کنیم.»
او افزود: «ترامپ در نامه‌اش نوشت که باید باورهای غلط را برطرف کنیم. ما باید یک برنامه راستی‌آزمایی ایجاد کنیم که کسی نگران دستیابی شما به سلاح هسته‌ای نباشد. اگر نتوانیم به نقطه توافق برسیم، جایگزین چندان مناسبی در انتظار نیست.»
ویتکاف در ادامه گفت که ایران از طریق مسیرهای مختلف، از طریق چندین کشور و مجراهای متعدد، با واشینگتن تماس گرفته است.
او افزود: «من فکر می‌کنم مسئله ایران راه‌حل دیپلماتیک دارد، نه به این دلیل که با کسی در ایران صحبت کرده‌ام، بلکه فقط به این دلیل که فکر می‌کنم منطقی است که این مشکل از طریق دیپلماتیک حل شود.»
استیو ویتکاف گفت: «رئیس‌جمهوری اذعان کرده است که ایران فرصتی برای اعتمادسازی دارد و به اعتقاد او ایرانی‌ها ملت بزرگی هستند، آن‌ها نباید تحریم شوند و باید این فرصت را داشته باشند که اقتصادشان را شکوفا کنند. ایرانی‌ها مردم بسیار باهوشی‌اند که اقتصادشان زمانی یک اقتصاد شگفت‌انگیز بود. آن‌ها امروز تحت فشارهای زیادی قرار دارند در حالی که نیازی به این کارها نیست، این مردم می‌توانند به جامعه ملل بپیوندند، ما می‌توانیم رابطه بهتری داشته باشیم و این پیشنهادی است که ترامپ دارد.»
او با اظهار امیدواری از اینکه ایران به نامه ترامپ پاسخ مثبت دهد، گفت: «فکر می‌کنم او می‌خواهد با احترام با ایران برخورد کند. او می‌خواهد در صورت امکان اعتمادسازی کند و این دستوری است که به دولت داده است.»
نماینده ترامپ در امور خاورمیانه همچنین تاکید کرد: «من هم فکر می‌کنم هر سوءتفاهمی را می‌توان با گفتگو رفع کرد. ترامپ رئیس‌جمهوری است که نمی‌خواهد وارد جنگ شود، امیدوارم درباره ایران بتوانیم اختلاف‌ها را برسر میز مذاکره حل کنیم و نیازی به اقدام نظامی نباشد.»
ویتکاف در عین حال به پیچیدگی‌های مذاکره با ایران اشاره کرد و درباره اینکه آیا درصورت مذاکرات احتمالی آتی او نماینده آمریکا خواهد بود یا نه، افزود: «باید دقت داشته باشیم که این موضوع پیچیده است. موضوع هسته‌ای به برخی پیچیدگی‌هایی نیاز دارد که لازم است درباره آن تصمیم فنی و کارشناسی گرفته شود. اما در صورت لزوم از این فرصت استقبال خواهم کرد.»
این گفتگو در حالی منتشر شد که اکسیوس پیش‌تر گزارش داده بود نامه‌ای که دونالد ترامپ برای علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، فرستاده است لحن تندی دارد و برای او ضرب‌الاجل دو ماهه تعیین کرده و هشدار داده که اگر در این مدت توافق حاصل نشود عواقب آن متوجه جمهوری اسلامی خواهد بود.
در حالی که عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، می‌گوید پاسخ به نامه ترامپ در دست بررسی است و لحن نامه را تهدیدآمیز عنوان کرده است، اکسیوس به نقل از دو مقام اسرائیلی و یک مقام آمریکایی گزارش داده که یک هیئت عالی‌رتبه اسرائیلی قرار است اوایل هفته آینده برای مشورت‌های استراتژیک درباره ایران به کاخ سفید بروند.
اکسیوس با اشاره به اینکه نخست‌وزیر اسرائیل و تیمش معتقدند که «احتمال دستیابی به توافق کم است»، به نقل از یک مقام اسرائیلی نوشت: «آن‌ها می‌خواهند برسر یک مسیر مشترک به توافق برسند، مسیری که با وخامت اوضاع تا مرحله استفاده از نیروی نظامی پیش خواهد رفت.»
اکسیوس پیش‌تر اینگونه تحلیل کرده بود که اگر جمهوری اسلامی به توافق مورد نظر ترامپ، که احتمالا به معنی برچیدن بخش اعظمی از فعالیت‌های هسته‌ای است، تن ندهد، با گزینه اقدام نظامی علیه تاسیسات هسته‌ای روبه‌رو خواهد بود که اسرائیل و آمریکا به تنهایی یا هر دو باهم آن‌ها را عملیاتی می‌کنند.
دو هفته پیش، ترامپ در مصاحبه‌ای با ماریا بارتیرومو از شبکه فاکس نیوز فاش کرد که نامه‌ای به خامنه‌ای فرستاده و پیشنهاد مذاکرات مستقیم داده است.
یک روز بعد ترامپ گفت که آمریکا «به لحظات پایانی» با جمهوری اسلامی رسیده است. او افزود: «ما نمی‌توانیم اجازه دهیم آن‌ها سلاح هسته‌ای داشته باشند. به‌زودی اتفاقی خواهد افتاد. ترجیح می‌دهم توافق صلحی داشته باشم تا گزینه دیگر، اما گزینه دیگر هم مشکل را حل خواهد کرد.»
علی خامنه‌ای در واکنش به هشدارهای اخیر آمریکا گفت: «آمریکایی‌ها بدانند در مواجهه با ایران هرگز با تهدید به جایی نخواهند رسید.» او که روز اول فروردین ۱۴۰۴ در جمع گروهی از هوادارانش سخن می‌گفت، به مقام‌های آمریکا هشدار داد که اگر «خباثتی» در برابر ملت ایران انجام دهند «سیلی سختی خواهند خورد».
خامنه‌ای پیش‌تر نیز گفته بود که مذاکره با آمریکا فایده‌ای ندارد و گره تحریم‌ها را کورتر می‌کند. مسعود پزشکیان رئیس‌جمهوری اسلامی ایران هم خطاب به ترامپ گفته است: «اصلا نمی‌آیم با تو مذاکره کنم، هر غلطی می‌خواهی بکن.»
ابعاد تهدیدآمیز برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی بیش از هر زمان دیگری در دولت بایدن پیشرفت کرد و این کشور اکنون بیش از قبل به تولید سلاح هسته‌ای نزدیک شده است. طبق گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ذخایر اورانیوم ۶۰ درصد غنی‌شده ایران به اندازه‌ای است که اگر تا سطح ۹۰ درصد غنی شود برای ساخت شش بمب هسته‌ای کافی خواهد بود.
جمهوری اسلامی مدعی است که اهداف صلح‌آمیز را دنبال می‌کند اما تا کنون نه آژانس و نه هیچ مقام و نهاد معتبر دیگری نتوانسته ماهیت غیرنظامی یا صلح‌آمیز فعالیت‌های هسته‌ای ایران را تایید کند.
