در شرایطی که نگرانی‌ها از حمله نظامی احتمالی اسرائیل و آمریکا به مواضع جمهوری اسلامی در خاک ایران افزایش یافته است، به نظر می‌رسد سه قدرت اروپایی فرانسه، بریتانیا و آلمان از سوی دونالد ترامپ به‌طور کامل از پرونده هسته‌ای ایران کنار گذاشته شده‌اند.
العربیه در گزارش خود نوشته است نقش اروپایی‌ها که در مذاکرات توافق هسته‌ای برجان در سال ۲۰۱۵ فعالانه حضور داشتند، اکنون به نظاره‌گری و دنبال کردن مذاکرات جاری بین واشنگتن و تهران از راه دور محدود شده است. در تاریخ ۲۳ فروردین، ایران و ایالات متحده که از سال ۱۳۵۸ روابط دیپلماتیک ندارند، با میانجی‌گری عمان گفت‌وگوهایی را با هدف دستیابی به توافقی جدید در خصوص پرونده هسته‌ای ایران آغاز کرده‌اند.
اما فرصت برای تحقق این هدف رو به پایان است؛ چرا که ایران، بنا به هشدار رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی «فاصله چندانی» تا ساخت بمب اتم ندارد. کشورهای غربی، به ویژه ایالات متحده هم گمان می‌کنند که ایران در پی دستیابی به سلاح هسته‌ای است. در حالی که تهران این اتهامات را رد کرده و بر حق خود در استفاده از انرژی هسته‌ای برای اهداف غیرنظامی تاکید می‌کند.
قرار است دور جدیدی از گفت‌وگوهای ایران و آمریکا، روز شنبه برگزار شود که تا این لحظه رم، پایتخت ایتالیا به‌عنوان میزبان این نشست انتخاب شده است.
پیش از اعلام خبر مذاکرات ایران و آمریکا، سه کشور اروپایی عضو برجام در ماه‌های اکتبر، نوامبر، ژانویه و فوریه مذاکراتی را در ژنو با جمهوری اسلامی برگزار کرد که تهران از آن‌ها به عنوان مذاکراتی «سازنده» یاد کرد. داوید خلفا از بنیاد ژان ژورس به العربیه می‌گوید: «اکنون به نظر می‌رسد اروپایی‌ها در یک تله دوگانه گرفتار شده‌اند؛ از یک سو از مذاکرات جاری کنار گذاشته شده‌اند و نقشی جز اظهار نظر ندارند و از سوی دیگر نمی‌توانند با هدف اثبات جایگاه خود، شانس رسیدن به توافق احتمالی جدید میان ایران و آمریکا را کاهش دهند.»
خلفا بعید می‌داند که نقش اروپایی‌ها در روزهای آینده تغییر چشم‌گیری داشته باشد؛ چرا که به گفته او «دولت ترامپ در ماه‌های اخیر مواضعی ضد اتحادیه اروپا داشت.»
اما تیه‌ری کوویل، پژوهشگر در موسسه روابط بین‌الملل و راهبردی فرانسه معتقد است کنار گذاشتن اروپایی‌ها، تنها تصمیم واشنگتن نبوده است. به گفته این پژوهشگر، «خطای راهبردی در زمان خروج دونالد ترامپ از توافق برجام در سال ۲۰۱۸ اتفاق افتاد.»
این توافق در سال ۲۰۱۵ بین ایران و پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل شامل ایالات متحده، چین، روسیه، فرانسه و بریتانیا، به علاوه آلمان امضا شد. کوویل افزود: «ایرانی‌ها که می‌خواستند این توافق را حفظ کنند، از اروپایی‌ها خواستند با ادامه مبادلات تجاری با ایران با وجود تحریم‌های آمریکا، به آن‌ها کمک کنند. درست است که اروپایی‌ها به اهمیت این توافق اذعان داشتند، اما در عمل شرکت‌هایشان همگی از بازار ایران خارج شدند و این مساله تا حد زیادی به وخامت وضعیت اقتصادی ایران و همچنین از دست رفتن اعتبار اروپایی‌ها منجر شد.»
اروپایی‌ها همچنان بر توانایی خود در فعال کردن سازوکار بازگرداندن تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران، موسوم به مکانیسم ماشه تاکید می‌کنند. بر اساس توافق برجام قرار بود در مقابل محدود شدن برنامه هسته‌ای ایران، تحریم‌های بین‌المللی علیه این کشور کاهش یابد. اما در پی خروج واشنگتن از برجام و عدول تهران از تعهداتش ذیل این توافق، برلین، لندن و پاریس در دسامبر گذشته نامه‌ای به شورای امنیت فرستادند و در آن به احتمال بازگرداندن تحریم‌ها اشاره کردند.
در ادامه گزارش العربیه آمده است که دیپلمات‌های اروپایی اشاره می‌کنند مهلت موجود محدود است و تنها تا پایان ماه ژوئن یا تابستان فرصت باقی است. در سال ۲۰۱۸ و زمانی که ترامپ کشورش را از برجام خارج کرد، تحریم‌های شدیدی علیه ایران وضع کرد. به گفته کارشناسان، مکانیسم ماشه، حالا تنها ابزار فشار در اختیار اروپایی‌ها است.
داوید خلفا می‌گوید: «استراتژی آن‌ها در حال حاضر این است که آمریکایی‌ها را متقاعد کنند که در مقطعی منافع دولت ترامپ در مشارکت دادن اروپایی‌ها در مذاکرات است.» تیه‌ری کوویل هم اشاره کرد که جمهوری اسلامی ایران احتمالا بر این باور است که «حصول توافق با ترامپ به دلیل قدرت بالای او، ضمانت و پایداری بیشتری دارد.»
