سال آموزشی جدید در افغانستان زیر حاکمیت طالبان آغاز شده است، اما هم‌زمان با بازگشایی مدارس دولتی، مواردی از اعمال خشونت فیزیکی علیه دانش‌آموزان، ازجمله تنبیه بدنی و شلاق زدن، نگرانی‌هایی برانگیخته است.
در دوران نظام جمهوری، شلاق زدن دانش‌آموزان به کمترین حد رسیده و در بسیاری از مدارس دولتی پایان یافته بود. اما طالبان به‌تازگی پوشش اجباری پیراهن و تنبان سفید یا آبی با دستار و کلاه را برای تمامی دانش‌آموزان الزامی کرده‌اند. با تحمیلی شدن این نوع پوشش، گزارش‌های متعددی از شلاق زدن دانش‌آموزانی منتشر شده است که از این پوشش سرپیچی کرده‌اند.
ویدیویی از مدرسه عبدالحق بی‌تاب در ناحیه شاه شهید کابل در رسانه‌های اجتماعی منتشر شده است که در آن یکی از مسئولان یا آموزگاران دانش‌آموزان کودک و نوجوانی را که لباس مورد تایید وزارت معارف طالبان را نپوشیده‌اند با شلاق مجازات می‌کند. این ویدیو به‌‌شکل گسترده در رسانه‌های اجتماعی دست‌به‌دست شده و کاربران درمورد آن ابراز نگرانی کرده‌اند.
شفق سیه‌پوش، کارگردان اهل افغانستان، در واکنش به این برخورد خشونت‌آمیز، فیلم کوتاهش با عنوان «معلم سنگی» را بازنشر کرده است.
در این فیلم کوتاه، دانش‌آموزان مکتب با آلات موسیقی بادی و زیر بغلی در حال آمادگی برای اجرای ترانه‌ای به مناسبت سالگرد استرداد استقلال افغانستان از بریتانیا دیده می‌شوند، که آموزگار دینی، پس از فحاشی و دشنام، به لت‌وکوب دانش‌آموزان می‌پردازد. در این فیلم، آموزگار یادشده اندیشه‌های افراطی شبیه به طالبان دارد. این فیلم در دوران نظام جمهوری ساخته شده بود.
پیش از این نیز، در مکتب غازی شهر کابل، یکی از مسئولان آن موهای دانش‌آموزان را قیچی کرده بود. این ویدیو نیز با واکنش‌های منفی زیادی روبه‌رو شد و سپس طالبان عامل این رویداد را به معذرت‌خواهی وادار کردند. او در ویدیویی گفت که خودسرانه به قیچی‌کردن موی دانش‌آموزان اقدام کرده و این کار هیچ ربطی به طالبان ندارد.
ویدیوهای دیگری نیز منتشر شده‌اند که در آنها دانش‌آموزان در مدارس دولتی شلاق می‌خورند و تنبیه بدنی می‌شوند.
دانش‌آموزان دیگری نیز گفته‌اند که مسئولان مدارس دولتی، به‌دلیل امتناع از پوشیدن لباس مورد نظر طالبان، آنان را به تنبیه بدنی تهدید کرده‌اند.
نوید، دانش‌آموز ۱۵ ساله یکی از مدارس کابل، به ایندیپندنت فارسی گفت که مدیر مدرسه‌شان به دانش‌آموزان هشدار داده است اگر پیراهن تنبان سفید همراه با دستار یا لنگی نپوشند نه‌تنها تنبیه بدنی می‌شوند، که در فهرست حاضری نیز غایب محسوب خواهند شد.
او افزود: «من هیچ پیراهن تنبان و لنگی خوش ندارم، اما مجبور هستم که این لباس طالبان را بپوشم. کاش سن من بالا بود و زودتر از مکتب فارغ می‌شدم، تا این روز را نمی‌دیدم.»
بیشتر مقام‌ها، فرماندهان و نیروهای طالبان آموزش‌های دینی را در مدارس دینی افغانستان و پاکستان فراگرفته‌اند، مدارسی که در بسیاری از آنها اعمال خشونت، ازجمله شلاق زدن طلبه‌های دینی امری رایج و پذیرفته است. در این مدارس کودکان و نوجوانان به دلیل کندی در یادگیری یا بی‌انضباطی، طبق اصول تعریف‌شده، ضرب‌وشتم می‌شوند. طالبان اکنون نیز چنین می‌پندارند که با اعمال خشونت و شلاق می‌توانند روند تدریس را تسریع و با بی‌انضباطی دانش‌آموزان مقابله کنند.
در دوره نخست حاکمیت طالبان در افغانستان، میان سال‌های ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ میلادی، نیز پوشیدن لباس سنتی شامل پیراهن و تنبان سفید، همراه با کلاه و دستار، برای دانش‌آموزان اجباری بود و آنها بدون این پوشش اجازه ورود به مکتب را نداشتند. اگرچه بسیاری از دانش‌آموزان با این نوع پوشش مخالف بودند، اما چاره‌ای جز پذیرش آن نداشتند. آنان تنها در محیط مدرسه این لباس را می‌پوشیدند و پس از پایان ساعت درس دستار و کلاه را از سر برمی‌داشتند.
وحید، جوانی ۳۲ ساله که پس از سقوط حکومت جمهوری به آلمان پناهنده شده، در گفت‌وگو با ایندیپندنت فارسی می‌گوید که کلاس اول و دوم مدرسه را در دوره نخست حاکمیت طالبان، در استان هرات در غرب افغانستان، سپری کرده است. او می‌افزاید که در آن زمان خشونت کلامی و فیزیکی آموزگاران وابسته به طالبان امری معمول بود.
او می‌گوید: «چندین بار معلم ما در صنف (کلاس) اول و دوم، من را در مکتب مولانا عبدالرحمان جامی شلاق زد و هیچ وقت آن لحظات را فراموش نمی‌کنم. دقیقا یادم است که گاهی وقت‌ها، در دوره اول طالبان، در مکتب دانش‌آموزان را به فلک می‌کردند (میله چوبی که با ریسمان پای شاگردان را به آن می‌بندند) و سپس پاهایشان را شلاق می‌زدند. این نوع شلاق‌ها در یادم مانده و حالا که بیش از ۲۰ سال از آن زمان گذشته، هنوز هم فکر نمی‌کنم که آن دوره را از یاد ببرم.»
