سوریه به شروط آمریکا برای کاهش برخی از تحریم‌ها به‌صورت کتبی پاسخ داد و اعلام کرد که به بیشتر آن‌ها عمل خواهد کرد و همچنین گفت که اجرای برخی دیگر از شروط نیز نیازمند «تفاهمات متقابل» با واشینگتن است.

براساس گزارش رویترز، آمریکا ماه گذشته فهرست هشت شرط را به سوریه ارائه داده است که شامل نابودی باقی‌مانده زرادخانه‌های سلاح‌های شیمیایی و اطمینان از عدم واگذاری نقش‌های ارشد حکومتی به اتباع خارجی است.

اقتصاد سوریه براثر ۱۴ سال جنگ فروپاشیده است و اکنون دولت جدید سوریه به‌شدت به کاهش تحریم‌ها برای بازسازی اقتصادی نیاز دارد. تحریم‌های آمریکا، بریتانیا و اروپا برای تحت فشار قرار دادن بشار اسد، رئیس‌جمهوری پیشین سوریه، اعمال شده بودند.

اما در ماه ژانویه، آمریکا برای کمک‌رسانی، معافیت شش‌ماهه برخی تحریم‌ها را صادر کرد، اما این اقدام تاثیر محدودی داشت. براساس گفته برخی منابع به رویترز در ماه مارس، در ازای اجرای تمامی خواسته‌های آمریکا، واشینگتن تعلیق تحریم‌ها را دو سال تمدید می‌کند و احتمالا معافیت دیگری نیز صادر کند.

ناتاشا فرانچسکی، یکی از مقام‌های ارشد آمریکا، فهرست این شرایط را در حاشیه کنفرانس بروکسل در تاریخ ۱۸ مارس، طی دیداری حضوری به اسعد الشبانی، وزیر امور خارجه سوریه، تحویل داد. الشبانی در نخستین سخنرانی‌اش در شورای امنیت سازمان ملل، در روز جمعه، ابراز کرد که سوریه در حال رسیدگی به خواسته‌های غرب، ازجمله در زمینه سلاح‌های شیمیایی و جست‌وجوی آمریکایی‌های مفقودشده در سوریه است.

اظهارات عمومی او با محتوای نامه خصوصی سوریه به آمریکا، که نسخه‌ای از آن به رویترز رسیده است، مطابقت دارد. در این سند چهار صفحه‌ای سوریه متعهد شده است که دفتر رابطی در وزارت امور خارجه برای پیگیری وضعیت آستین تایس، روزنامه‌نگار آمریکایی مفقودشده، ایجاد کند و اقداماتش برای رسیدگی به زرادخانه‌های شیمیایی، ازجمله همکاری بیشتر با یک نهاد جهانی نظارت بر سلاح‌های شیمیایی را شرح داده است.

اما درمورد سایر خواسته‌های کلیدی، ازجمله اخراج جنگجویان خارجی و اعطای مجوز به آمریکا برای انجام حملات ضدتروریستی، مطالب کمتری مطرح شده است. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز تایید کرد که واشینگتن پاسخ مقام‌های سوریه به «اقدامات اعتمادساز مشخص و دقیق» را دریافت کرده است.

این سخنگو افزود: «ما در حال ارزیابی پاسخ هستیم و در حال حاضر مطلبی برای به اشتراک گذاشتن نداریم.» او تاکید کرد که آمریکا «هیچ نهادی را به‌منزله دولت سوریه به رسمیت نمی‌شناسد و هرگونه عادی‌سازی روابط در آینده براساس اقدامات مقام‌های موقت تعیین خواهد شد».

جنگجویان خارجی

در این نامه بیان شده است که مقام‌های سوریه درباره جنگجویان خارجی با دانیل روبینشتاین، فرستاده پیشین آمریکا، گفتگو کرده‌اند، اما این موضوع «نیازمند جلسه مشورتی گسترده‌تری» است. در نامه آمده است: «آنچه در حال حاضر می‌توان تایید کرد این است که اعطای درجات نظامی متوقف شده است» و به انتصاب شش نفر، ازجمله جنگجویان خارجی نظیر اویغورها، یک اردنی و یک ترک در دسامبر گذشته اشاره دارد.

در نامه گفته نشده که آیا درجات اعطا‌شده به این جنگجویان لغو شده یا نه، و همچنین مراحل بعدی مشخص نشده است. یک منبع مطلع از رویکرد دولت سوریه در این مورد به رویترز گفت که دمشق سعی خواهد کرد تا حد امکان این مسئله را به تعویق بیندازد زیرا معتقد است باید با شورشیان غیرسوری که در سرنگونی اسد کمک کردند محترمانه برخورد کرد.

این نامه در خصوص درخواست آمریکا برای هماهنگی در امور ضدتروریستی و انجام حملات علیه اهداف تروریستی نیز تصریح می‌کند که «این موضوع نیازمند تفاهمات متقابل» است. نامه متعهد می‌شود که دولت جدید سوریه هیچ تهدیدی علیه منافع آمریکا یا غرب در سوریه را تحمل نخواهد کرد و قول داده است تا «اقدامات قانونی مناسب» را اتخاذ کند.

احمد الشرع، رئیس‌جمهوری موقت سوریه، در مصاحبه‌ای اوایل سال جاری گفته بود که نیروهای آمریکایی بدون موافقت دولت در سوریه مستقر شده‌اند و افزود که این حضور باید با دولت هماهنگ شود. یک مقام سوری مطلع از نامه گفت که مقام‌های سوریه راه‌های دیگر برای تضعیف افراط‌گرایان را بررسی می‌کنند، بدون اینکه نیازی باشد مستقیما به آمریکا اجازه انجام حملات را بدهند، زیرا این اقدام به دلیل سال‌ها بمباران سوریه توسط نیروهای هوایی خارجی در حال حاضر موضوع حساسی است.

تعهد به عدم تهدید اسرائیل

یک دیپلمات ارشد و فرد دیگر مطلع از نامه به رویترز گفتند که نامه به پنج درخواست آمریکا به طور کامل پاسخ داده، اما چند درخواست دیگر را «بی‌پاسخ» گذاشته است. آن‌ها گفتند که این نامه در تاریخ ۱۴ آوریل، ۱۰ روز پیش از ورود الشبانی به نیویورک برای سخنرانی در شورای امنیت، ارسال شده است. مشخص نیست که آمریکا به این نامه پاسخی داده است یا نه.

یک مقام سوری و یک منبع آمریکایی مطلع از نامه گفتند که الشبانی قرار بود در جریان سفرش به نیویورک درباره محتوای این نامه با مقام‌های آمریکایی گفتگو کند. در نامه دولت سوریه، ابراز امیدواری شده است که اقدامات انجام‌شده و «تضمین‌ها» به برگزاری جلسه‌ای برای بحث‌های جزئی‌تر، ازجمله بازگشایی سفارتخانه‌ها و لغو تحریم‌ها، منجر شود.

همچنین در خصوص شبه‌نظامیان فلسطینی در سوریه، در نامه گفته شده است که الشرع کمیته‌ای برای «نظارت بر فعالیت‌های جناح‌های فلسطینی» تشکیل داده و تاکید کرده است که به جناح‌های مسلح خارج از کنترل دولت اجازه فعالیت داده نخواهد شد. این نامه چند روز پیش از بازداشت دو مقام فلسطینی از گروه جهاد اسلامی ارسال شده است.

در نامه آمده است: «در حالی که بحث درباره این موضوع می‌تواند ادامه یابد، موضع کلی ما این است که اجازه نخواهیم داد سوریه به منبع تهدید برای هیچ طرفی، ازجمله اسرائیل، تبدیل شود.»

نامه همچنین به «گفتگوهای جاری» میان مقام‌های ضدتروریسم سوریه و نمایندگان آمریکا در عمان برای مبارزه با داعش اشاره می‌کند و می‌گوید که سوریه به گسترش این همکاری مایل است. این درحالی است که وقوع گفتگوهای مستقیم میان سوریه و آمریکا در پایتخت عمان پیش‌تر گزارش نشده بود.