آب میوه هم به اندازه نوشابه مضر است

تحقیقات نشان می‌دهد که نوشیدن مقدار زیاد آب میوه می‌تواند ریسک مرگ زودرس را درست به اندازه لیموناد، نوشابه گازدار، یا آب میوه گازدار افزایش دهد.

مطالعه‌ای که با مدیریت پژوهشگران آمریکایی انجام شده نشان داده است به‌رغم آنچه به عنوان انتخابی سالم شناخته می‌شود، نوشیدن ۱۰۰ درصد آب میوه به جای نوشیدنی‌های دیگر که شکر افزودنی یا مصنوعی دارند، مزیت چندانی در بر ندارد.

کسانی که روزانه یک لیوان ۳۵۰ میلی لیتری آب میوه نوشیدند، در طول این مطالعه احتمال مرگشان بیشتر بود، از جمله افزایش ۱۱ درصدی در میان کسانی که روزانه هر نوع نوشابه گازدار می‌نوشیدند.

پژوهشگران دانشگاه اموری گفته اند که یافته‌هایشان این فرض را که آب میوه سالم‌تر از دیگر نوشیدنی‌های حاوی شکر است، به چالش می‌کشد.

پژوهشگران در نشریه «جاما اوپن» نوشتند: «در حالی که آب میوه های ۱۰۰ درصد، حاوی برخی ویتامین‌ها و مواد مغذی گیاهی هستند که در بیشتر نوشابه‌هایی که با شکر شیرین می‌شوند وجود ندارند، محتویات اساسی هر دو، آب و شکر هستند».

هر چند آب میوه، حاوی شکر «طبیعی» است، وقتی وارد بدن می‌شود و هضم می‌شود، از نظر شیمیایی تفاوتی با شکر موجود در دیگر نوشابه‌ها ندارد.

به رغم تلاش‌های بین‌المللی برای کاهش مصرف شکر و مقابله با اضافه وزن زیانبار کودکان، مولفان گزارش گفته‌اند توجه کمتری به نقش مصرف ۱۰۰ درصد آب میوه – که نوشابه‌ای سالم تصور می‌شود – شده است.

این یافته‌های تحقیق نشان می‌دهند که «مصرف نوشابه‌های حاوی شکر، از جمله آب میوه، با مرگ و میر ناشی از سایر دلال مرگ و میر ارتباط دارد».

در این مطالعه که شش سال طول کشید، ۱۳۴۴۰ فرد بالغ آمریکایی بالاتر از ۴۵ ساله شرکت داشتند که هیچ یک قبلاً دچار نارسایی قلبی نبودند.

حدود ۹۴ درصد مردان مورد آزمایش گفتند که آب میوه می‌نوشند؛ در مقایسه با ۸۰.۹ درصد که دیگر نوشابه‌های حاوی شکر می‌نوشیدند. در طول مدت مطالعه، ۱۰۰۰ نفر درگذشتند که ۱۶۸ نفر از آن‌ها به دلیل بیماری قلبی و عروقی جان خود را از دست دادند.

افراد گروه مورد آزمایش، به طور میانگین ۸.۴ درصد از کالری خود را از نوشابه‌های حاوی شکر به دست می‌آورند. اما خطر مرگ ناشی از بیماری قلبی در میان کسانی که بیشترین مصرف نوشابه‌های حاوی شکر را داشتند – یعنی آنهایی که ۱۰ درصد یا بیشتر از کالری مورد نیازشان را از نوشابه‌های شیرین به دست می ‌آوردند – ۴۴ درصد بالاتر بود؛ به گفته دیگر، احتمال مرگ آنها ۱۴ درصد بیشتر از مرگ در اثر هر عملی بود.

به گفته پژوهشگران، چاقی و بیماری‌های مرتبط با آن یکی از آشکارترین راه‌هایی است که می‌تواند موجب این وضعیت شود.

اما پژوهشگران دریافتند که مصرف نوشابه حاوی شکر احتمال بیماری قلبی و دیابت را حتا در کسانی که وزن سالمی داشتند، افزایش می‌دهد و در نتیجه ممکن است جدای از چاقی، بر فشار خون، التهاب یا مقاومت در برابر انسولین تاثیر داشته باشد.

بریتانیا تنها یکی از کشورهایی است که با چاقی فزاینده بزرگسالان و کودکان روبروست و برای نوشابه‌های شیرین مالیات وضع کرده است. اما آب میوه‌های  ۱۰۰ درصدی مشمول این قانون نیستند، چون شکر افزودنی ندارند.

دکتر گونتر کوهنل، پژوهشگر تغذیه در دانشگاه ردینگ، گفت که مطالعه دانشگاه اموری «حاکی از آن است که مزایای تندرستی که به آب میوه – که فعلا از مالیات شکر در بریتانیا معاف است – نسبت داده می‌شود، برای مقابله با زیان‌های شکر کافی نیست».

او افزود: «آب میوه‌ها ویتامین و حتا مقداری الیاف مورد نیاز بدن را تأمین  می‌کنند، اما جز آن، فایده  چندانی برای تندرستی ندارند. مقدار مواد شیمیایی گیاهی موجود در آب میوه بسیار کمتر از آن است که تأثیر سودمند بیشتری بر سلامتی داشته باشد و از نظر به ‌اصطلاح آنتی اکسیدان‌ها، هیچ تأثیر مفیدی بر تندرستی ندارند».

به نظر وی آب میوه جایگزین ناچیزی برای مصرف میوه طبیعی است، به ویژه این که می‌تواند به راحتی مورد مصرف بیش از اندازه قرار گیرد.

هرچند این یافته‌ای مهم است. از آنجا که این اولین مطالعه‌ای است که نوشابه‌های  حاوی ۱۰۰ آب میوه و نوشابه‌های حاوی شکر را مقایسه می‌کند و به این معنی است که باید مطالعات دیگری در این زمینه انجام شود.

توصیه بریتانیا این است که مصرف یک لیوان ۱۵۰ میلی لیتری آب میوه می‌تواند یک پنجم نوشیدنی روزانه هر شخص را تأمین کند، ولی بیش از آن نباید نوشید.

دکتر الیسون تدستون، کارشناس ارشد تغذیه در پی‌اچ‌ای، گفت: «این مطالعه یادآور می‌شود که مصرف نوشابه‌های شکردار، در ضایعات دندان، افزایش کالری، اضافه وزن و بیماری‌های ناشی از آنها نقش دارد».

توصیه فعلی این است که به جای نوشابه‌های شکردار، آب، شیرهای کم چربی و نوشابه‌های کم شکر یا بی شکر مصرف کنیم.