در افغانستان برای کرونا یک ضرب‌المثل ساخته‌اند: پیش از اینکه کرونا آدم را بکشد، نگرانی‌اش می‌کشد. تا الان از مجموع هفت مورد آزمایش‌شده، که همه آنها در شهر هرات بوده است، سه مورد آن مثبت بوده است؛ اما شبکه‌های اجتماعی و حتی درسطح جامعه، چنان واهمه و نگرانی‌ای ایجاد شده،که گویی کرونا تمام افغانستان را مبتلا کرده است.

در این میان شایعه‌ها بیشتر از خود کرونا کشنده شده است. رسانه‌های محلی در غرب افغانستان گزارش دادند که دو فرد مبتلا به کرونا، که در شهر هرات و غور قرنطینه شده بودند از قرنطینه فرار کردند. گفته می‌شود به این افراد گفته شده بوده است، حالا که ویروس کرونا در بدن شما وجود دارد، شما را آتش خواهند زد که دیگران را مبتلا نکند. چنین شایعه‌هایی می‌تواند صدمه‌ بسیاری به روند قرنطینه یا مداوای مریضان مبتلا به ویروس کرونا بزند.

دردناک‌تر این که کسانی که در مرحله اول به ویروس کرونا مبتلا شده‌اند، از شهر قم در ایران، که یک شهر مذهبی است، به افغانستان برگشته‌اند. این افراد چهره‌های مذهبی‌ هستند که یا برای زیارت یا برای درس خواندن به این شهر رفته‌اند. آنها با تمسک به اینکه خداوند بنده‌های صالح و مومن و پرهیزگار خود را به این مرض مبتلا نمی‌کند، با شیوه‌های طبی نوین کاملا مخالفت دارند، به‌خصوص قرنطینه کردن. به همین دلیل وقتی گروهی از این افراد که در فرودگاه کابل - پس از مشخص شدن اینکه از قم به افغانستان آمده‌اند، تحت قرنطینه قرار گرفتند، اعتراض کرده و خود را عاری از هرگونه ویروسی می‌دانستند. این مسئله در شهر هرات نیز به همین صورت بوده است. کسانی که مشخص می‌شود که از قم به افغانستان برگشته‌اند، با هرگونه قرنطینه مخالفت دارند و خود را عاری از ویروس می‌دانند.

هجوم به سوپرمارکت‌ها

ساعاتی پس از اعلام رسمی حضور ویروس کرونا در افغانستان، مغازه‌ها و سوپر مارکت‌ها از مواد بهداشتی به خصوص دستکش و ضد عفونی کننده‌های دست خالی شد. ماسک که از قبل در افغانستان نایاب شده بود، زیرا بخش زیادی از ماسک‌های موجود در افغانستان قبلا توسط بازرگانان جمع آوری شده و جهت سود بیشتر به چین فرستاده بود.

نرخ موادی که گفته شده است می‌تواند از ورود ویروس کرونا به بدن جلوگیری کند به شدت بالا رفت. بیشتر از همه، لیمو، که به دلیل ورود زیاد از پاکستان و استان ننگرهار در شرق کشور، بسیار ارزان و دم دست بود، با جهش یکباره ۴۰۰ درصد گران شد و یک کیلوگرم آن از ۳۰ افغانی به ۱۵۰ افغانی رسید. همچنان تمامی موادی که در ان ویتامین ث بیشتر است گران شده است. لازم به ذکر است که طبق گفته‌های سازمان بهداشت جهانی، مصرف لیمو و در کل ویتامین ث بر پیشگیری از ابتلا به این ویروس اثری ندارد.

در کنار آن مردم شروع به انبار کردن مواد خوراکی کرده‌اند. برنج، روغن، آرد و حبوبات نسبت به گذشته گران‌تر شده است. نگرانی‌ای که باعث شده مردم به صورت سرسام آوری در صدد انبار کردن مواد خوراکی برآیند، این است که افغانستان به شدت یک کشور مصرفی است و بخش عمده‌ای از نیا مندی‌های مردم از خارج تهیه می‌شود. نگرانی مردم این است که در صورت افزایش موارد ویروس کرونا در افغانستان، کشور‌های همسایه مرز‌های خود با افغانستان را ببندند. در این صورت هیچ گونه مواد مورد نیازی به افغانستان نخواهد آمد و چون افغانستان ذخیره‌ای ندارد، هم‌زمان با ویروس کرونا، قحطی و نبود مواد اولیه زندگی هم خواهد آمد. به همین دلیل اکثریت مردم بخشی از وجوه نقد خود را تبدیل به مواد خوراکی کرده‌اند. آنها که خود را دوراندیش‌تر می‌دانند، با این ذهنیت که در صورت واگیر شدن کرونا در سراسر جهان، ارزش پول به شدت افت می‌کند، شروع به خرید طلا و جواهرات قیمتی کرده‌اند تا برای آینده توشه با ارزش‌تر از اسکناس داشته باشند. به همین دلیل ارزش طلا نیز در بازار‌های افغانستان بالا رفته و گفته می‌شود در سطح جهان نیز ارزش طلا افزایش بی‌سابقه‌ای یافته است.

با این حال دولت افغانستان برنامه‌های پیشگیرانه را برای مبارزه با کرونا در دست دارد. دولت ۲۵ میلیون دلار برای مبارزه با کرونا اختصاص داده، که هرچند نسبت به جمعیت افغانستان کم است، اما تا حدی می‌تواند در مراحل اولیه اثرگذار باشد. در کنار آن از سازمان جهانی بهداشت نیز برای مبارزه با این ویروس در افغانستان درخواست کمک‌ شده است.

هرچند موارد وقوع کرونا در افغانستان هنوز بسیار کم است، سطح شایعه‌ها در افغانستان بسیار بالا است. این موضوع به شدت روحیه مردم را در مقابل ویروس کرونا ضعیف کرده است. طوری که در افغانستان فکر می‌کنند در صورتی که کسی به این ویروس مبتلا شود، مرگش حتمی است.