ماه آینده مردم در سراسر جهان، جشن هولی«Holi»، یکی از جشنهای هندوها را که به «جشنواره رنگ» معروف است، برپا خواهند کرد.
این جشنواره که قرنهاست برگزار میشود، بزمی است که در آن هندوها به مناسبت فرا رسیدن بهار آتش برپا میکنند و گردی به رنگ رنگینکمان به یکدیگر میپاشند.
از اهمیت این جشنواره تا شیوه برگزاری آن، هر چیزی که لازم است درباره هولی بدانید:
هولی چیست؟
هولی علاوه بر گرامیداشت فرا رسیدن بهار، حاصلخیزی، رنگ، عشق، و پیروزی خیر بر شر را جشن میگیرد.
خاستگاه این جشنواره را میتوان در افسانههای متنوع اساطیر هندو جست. یکی از این افسانهها داستان دیوی به نام هولیکا و برادرش شاه هیرانیاکاشیپو است.
بر اساس این افسانه، شاه هیرانیاکاشیپو باور داشت که همه باید او را به خدایی بپرستند. پسر شاه، پراهلادا، از پرستش او سر باز زد و تصمیم گرفت به جای پدرش، وشنو خدای هندو، را بپرستد.
شاه که از سرپیچی پسرش برآشفته بود، با خواهرش هولیکا نقشه قتل پراهلادا را کشید. طبق نقشه، هولیکا او را به سمت توده هیزم کشاند تا او را در آتش بسوزاند.
هولیکا همانطور که با پراهلادا بر روی توده هیزم نشسته بود، پارچهای جادویی روی خود انداخت تا از آتش ایمن باشد. اما همین که هیزمها شعلهور شد، پارچه از روی شانههای هولیکا بلند شد و روی پراهلادا افتاد و باعث شد دیو در شعلههای آتش بسوزد.
آنگاه ویشنو، همان خدایی که پراهلادا برای پرستش به جای پدرش برگزیده بود، ظاهر شد؛ به شکل موجودی نیم آدمیزاد و نیم شیر درآمد و شاه خیانتکار را کشت.
شب قبل از هولی، آتشهایی به نشانه سوختن هولیکا و پیروزی خیر بر شر برافروخته میشود. بعضی از هندوهایی که این جشن را برگزار میکنند خود را آغشته به خاکستر آتشی که بر پا کردهاند میکنند تا از پلیدی پاک شوند.
یکی از افسانههای دیگر هولی، داستان عشق بین خدایان هندو رادا و کریشنا است که غالباً آبیپوست به تصویر کشیده میشود.
بر اساس این افسانه باستانی، کریشنا به عشق رادا گرفتار میشود، اما تفاوت در رنگ پوست موجب دوری آنها میشود.
مادر کریشنا بعد از ابراز نگرانیهای خود، به کریشنا پیشنهاد کرد صورت رادا را با پودری به رنگ روشن آغشته کند.
بعد از این کار، رادا به عشق کریشنا پاسخ داد و آن دو با هم ازدواج کردند.
میگویند عشاق این سنت را از همان زمان ادامه دادهاند و برای گرامیداشت هولی و عشق خود صورتهای یکدیگر را با یک رنگ رنگی میکنند.
زمان برگزاری هولی
امسال، هولی دوشنبه ۹ مارس آغاز شده و سهشنبه ۱۰ مارس پایان مییابد. زمان برگزاری هولی از روی ماه تعیین میشود، به این معنا که تاریخ رویداد ممکن است تغییر کند، هر چند که به نشانه پایان زمستان معمولاً در مارس برگزار میشود.
این جشن از دو مراسم تشکیل شده است. شب قبل از جشن و سرور اصلی با هولیکا داهان «Holika Dahan» آغاز میشود و روز بعد با رنگوالی «Rangwali Holi» به اوج خود میرسد.
این جشن چگونه برگزار میشود؟
قدیمیترین اشارههایی که به گرامیداشت هولی شده است به قرن چهارم باز میگردد. این جشن در سراسر جهان برگزار میشود، هرچند بزم و سرور آن عمدتاً در هند و نپال رخ میدهد.
این جشنواره با هولیکا داهان آغاز میشود که مراسم هیزمسوزیِ شبِ قبل از روز اصلی جشن است. این سنت بیشتر در مناطقی مثل شمال هند، نپال و جنوب هند بر پا میشود.
هیزم و چوبی را که قرار است در آتش بسوزانند، از چند روز قبل جمعآوری میشود، و معمولاً تمثالی از هولیکا روی توده هیزم قرار داده میشود.
در روز هولی، بخش اصلی جشنواره، رنگوالی، برگزار میشود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
شرکتکنندگان گردی به نام گلال «Gulal» را، که در رنگهای مختلف است، به روی یکدیگر میپاشند و خود را با آب خیس میکنند.
بر اساس خلاصهای که در مجله سانسکریت آمده است، رنگهای رنگینکمان در هندوئیسم نمادین هستند. برای مثال، رنگ قرمز نماد شهوانیت و سبز نماد زندگی و خوشبختی است.
رنگ زرد نمایانگر دانش، سفید نمایانگر پاکی، و آبی نماد عزم و اراده است.
از مردم خواسته میشود قبل از شرکت در بزم «جشنواره رنگها» برای مراقبت از پوست و موی خود پیشگیریهای لازم را بکنند.
روزنامه تایمز هند مینویسد افراد باید روی صورت، پوست برهنه بدن و موی خود روغن بزنند تا لکه رنگ روی آن نماند.
به شرکتکنندگان توصیه میشود به محض تمام شدن جشن حمام کنند تا رنگها پاک شود.
برای شستن رنگ از صورت باید از آب ولرم استفاده کنند و از محکم مالیدن پوست خودداری کنند.