با وجود آن که چین منشا شیوع ویروس کرونا است، اما در روزهای اخیر میزان شیوع و مرگ و میر ناشی از ویروس کرونا در ایتالیا از چین سبقت گرفته است. در حالی که به‌طور متوسط میزان مرگ و میر ناشی از ویروس کرونا در سطح جهانی ۳.۴ در صد است، این رقم در چین ۳.۸ درصد، در ایتالیا ۶.۳ درصد، و در کره جنوبی کمتر از یک درصد یعنی ۰.۷ درصد است.
منطقه لومباردی، کانون انتشار ویروس کرونا در ایتالیا
ویروس کرونا برای اولین بار در منطقه لومباردی یعنی منطقه مرفه‌نشین ایتالیا مشاهده شد. در این منطقه کارخانه‌های تولید «برند»های مشهور لباس، کیف و کفش و خودروسازی قرار دارند. از مدتی پیش، صاحبان صنایع مد و پوشاک برای کاهش هزینه تولید، اقدام به استفاده از نیروی کار ارزان چینی کرده بودند. بخشی از آن کارگران در تعطیلات سال نو چینی راهی چین شدند و به محض بازگشت، ویروس کرونا را هم با خود به ایتالیا وارد کردند.
شروع قرنطینه
بی‌توجهی مردم ایتالیا در روزهای اول شیوع ویروس به هشدارها، باعث شیوع بیشتر آن شد. در ایتالیا فقط از افرادی که به خاطر بیماری به بیمارستان‌ها و مراکز درمانی رجوع کرده بودند، آزمایش کرونا گرفته شد. روز ۸ مارس جوزپه کونته، نخست وزیر ایتالیا، از قرنطینه حداقل ۱۶ میلیون نفر در منطقه لومباردی و نیز در ۱۴ استان دیگری که تحت قرنطینه اجباری قرار گرفته‌اند، خبر داد. تمامی کلیساها نیز بسته شده‌اند.
هیچ کشور دیگری در جهان تا آن زمان برای مقابله با ویروس کرونا چنین اقدامی انجام نداده بود. بنا بر اعلام صریح دولت ایتالیا، رعایت محدودیت تردد در این کشور برای جمعیت ۶۰ میلیون نفری آن از روز سه‌شنبه ۲۰ اسفند (۱۰ مارس) در سراسر ایتالیا الزامی شد. جز نانوایی‌ها و اصناف مشابه و پمپ بنزین‌ها بقیه اماکن تعطیل شده‌اند. هر فردی که بخواهد حتی برای خرید نان بیرون برود، باید صبح همان روز از طریق تلفن یا ای میل به پاسگاه یا اداره پلیس مربوطه اطلاع دهد و مجوز تردد بگیرد. بلافاصله از طریق ای میل با وی تماس گرفته می‌شود و مجوز خروج برای ساعت محدودی به وی داده می‌شود. پلیس در همه جا حضور فعال دارد و هر کسی بدون مجوز اقدام به تردد در معابر کند، مجبور به بازگشت به خانه می‌شود. مایحتاج افراد سالخورده از طریق شهرداری‌ها و فرمانداری‌ها تامین می‌شود، و در این بین، هر گونه تماسی با افراد سالخورده ممنوع است.
تبدیل نمایشگاه مد میلان به بیمارستان کرونا
آمار مرگ و میرها به حدی زیاد است که افرادی که از این ویروس می‌میرند، در قبرستان‌های مخصوص دفن می‌شوند. برای درمان افراد مبتلا به ویروس کرونا در شهر رم یک بیمارستان ۱۵۰۰ تختخوابی احداث شد. نمایشگاه معروف مد میلان نیز برای درمان بیماران مبتلا به ویروس کرونا اختصاص داده شد. تعداد بیماران در میلان به حدی زیاد است که در حیاط بیمارستان سنت رافائل این شهر دو چادر بزرگ برای مداوای بیماران برپا شده است.
افزایش آمار ابتلا و مرگ میر تا ۲۰ مارس
افرادی که پاسخ آزمایش ویروس آنها مثبت اعلام می‌شود، در بیمارستان‌ها تحت نطارت و درمان قرار می‌گیرند. افزایش تعداد بیماران در کنار کمبود امکانات ،باعث شده است تا تلاش شبانه روزی پرستاران، پزشکان و کادر درمانی در ایتالیا نیز نتواند برای کاهش میزان مرگ و میر تاثیر گذار باشد. خستگی بیش از حد روحی و جسمی کادر درمانی باعث شده است تا آمار ابتلا یپزشکان و پرستاران جوان به ویروس کرونا نیز افزایش یابد و تاکنون تعدادی زیادی از چنان افرادی به علت ابتلا به این ویروس جان خود را از دست داده اند.
امکانات بیمارستانی به هیچ وجه جوابگوی مراجعان نیست. شرایط بیماران در بیمارستان‌ها آنقدر وخیم است که افراد مبتلا پیش از آن که وارد اغما شوند، به خاطر مشکلات تنفسی و تنگی نفس جان می‌دهند. بزرگترین کمبود بیمارستان‌های ایتالیا، دستگاه تنفس است. تعداد بیماران آنقدر زیاد است که اکثر بیماران در تنهایی جان خود را از دست می‌دهند و حتی امکان مکالمه تصویری و صوتی با اعضای خانواده برای آخرین بار را هم نمی‌یابند. با توجه به درصد بالای سالمندان در ایتالیا، احتمال افزایش بیشتر آمار مرگ و میر در اثر این بیماری دور از ذهن نیست.
بنا بر آمار وزارت بهداشت ایتالیا تا روز جمعه ۲۰ مارس تعداد افراد مبتلا به ویروس کرونا به بیش از ۴۷۰۰۰ نفر رسیده است. در این بین فقط در یک روز بیش از ۶۲۷ نفر جان خود را از دست داده‌اند. از اوایل ژانویه که ویروس در ایتالیا شیوع یافت تا امروز بیش از ۴۰۳۲ نفر از بیماران جان خود را از دست داده‌اند. افزایش آمار مرگ و میر در ایتالیا به حدی است که از میزان مرگ و میر در چین نیز فراتر رفته است.
جواب منفی کشورهای دیگر به درخواست کمک ایتالیا
درخواست کمک ایتالیا از کشورهای اروپایی برای دستگاه تنفس و سایر موارد مشابه، با جواب منفی این کشورها روبه‌رو شد. در منطقه لومباردی ایتالیا روزانه بیش از ۳۰۰ هزار ماسک مورد نیاز است که به نظر می‌رسد دولت قادر به تامین آن تعداد ماسک نبوده است. دولت ایتالیا همچنین قادر به تامین «کیت»های مورد نیاز برای آزمایش هم نبوده است. تنها کشوری که به درخواست ایتالیا برای کمک به این کشور جواب مثبت داد، چین بود. کمک‌های ارسالی چین در روز ۱۶ مارس به فرودگاه رم رسید. دولت چین در کنار ارسال لوازم پزشکی مورد نیاز، اقدام به اعزام کادر پزشکی نیز کرده بود. بلافاصله پس از این پرواز، هواپیمای باری چینی با مقادیر زیادی دستگاه تنفس مصنوعی، ماسک و لوازم ضدعفونی در فرودگاه رم به زمین نشست.
نقش چهره‌های مشهور
مردم ایتالیا در حال حاضر فقط با استفاده از کارت‌های اعتباری اقدام به خرید می‌کنند. صف‌های طولانی در جلو فروشگاه‌ها تشکلیل می‌شود، اما افراد تک تک اجازه ورود می‌یابند تا فروشگاه‌ها غارت نشوند. در جلو هر فروشگاه مردم مجبورند به فاصله یک متر از هم در صف منتظر بمانند. برای افزایش روحیه مردم، شبکه‌های تلویزیونی به دفعات زیاد از طریق تماس صوتی و تصویری با هنرمندان و چهره‌های مشهور و محبوب، از آنها می‌خواهند تا توصیه‌های وزارت بهداشت و مواردی را که مردم لازم است در زمان قرنطیه انجام دهند، به مردم یادآوری کنند. این روش تاکنون توانسته است تا حدی در روحیه مردم تاثیر گذار باشد و مردم نسبت به عواقب ابتلا به آن ویروس آگاه‌تر شده‌اند. نکته‌ای که باید بدان اشاره کرد، این است که در شبکه‌های تلویزیونی ایتالیا حجم تبلیغات مواد غذایی بسیار افزایش یافته است و با وجود افزایش تقاضا پس از این حجم آگهی تبلیغاتی، قیمت مواد غذایی تغییری نکرده است.
مردم ایتالیا هر روز ساعات شش عصر در بالکن‌ها سرود ملی این کشور را هم خوانی می‌کنند و به هم روحیه می‌دهند. مطبوعات و رسانه‌های ایتالیا هم به معنای واقعی کلمه به وظیفه اجتماعی خود عمل می‌کنند و در مسیر انعکاس واقعیات جامعه امروزی ایتالیا، ارائه آمار صحیح و اطلاعات درست، افزایش سطح آگاهی و حفظ روحیه مردم، می‌کوشند. با توجه به روحیه جمعی فعلی در ایتالیا، می‌توان امیدوار بود که میزان مرگ و میر در میان‌مدت کاهش یابد. اما کمبود امکانات پزشکی، شیوع ویروس در بازه زمانی کوتاه در اکثر مناطق ایتالیا، بی‌توجهی اولیه مردم به نکات بهداشتی و هشدارهای دولت در اوایل شیوع ویروس، و عدم کنترل ورود و خروج کارگران چینی در سال جدید چینی باعث شده است که با تمامی تلاش‌های دولت و مردم ایتالیا، روند شیوع ویروس کرونا تا کنون متوقف نشده باشد. تجربه دولت و ملت ایتالیا در کنار نقش رسانه‌ها باید مورد توجه کشورهای درگیر با شیوع ویروس کرونا قرار گیرد و اشتباهاتی که دولت و مردم آن کشور در اوایل شیوع ویروس متحمل شدند، تکرار نشود. تجربه موفق کره جنوبی نیز باید سرمشق همه کشورهای جهان در امر مبارزه با ویروس کرونا باشد. شیوع ویروس کرونا نشان داد که اکثر دولت‌ها به زیرساختار بهداشت و درمان در جوامع خود توجه کافی نداشته‌اند.
