پس از کش و قوس‌های فراوان و سر و صداهایی که در درون دولت برای شکل‌گیری هیئت مذاکره ‌کننده با طالبان به وجود آمد، بالاخره ترکیب آن هیئت مشخص شد. 

این هیئت به رهبری معصوم استانکزی، که در گذشته وظایفی چون وزارت مخابرات، ریاست عمومی امنیت ملی و معاونت شورای صلح را بر عهده داشته است، تشکیل شده است و در ترکیب آن پنج زن نیز حضور دارند. 

برای ترکیب این هیئت، گفت‌وگوهای زیادی با رهبران جهادی و سیاسی، جامعه مدنی و اعضای مجلس نمایندگان انجام گرفت. با این که این ترکیب با واکنش‌های منفی تعداد زیادی از رهبران سیاسی و حزبی رو‌به‌رو شد، اما در ظاهر امر این هیئت جناح‌ها و جریان‌های مختلف را نمایندگی می‌کند. 

برای مثال، در این ترکیب پنج نفر از نزدیکان محمد اشرف غنی در ترکیب هیئت قرار دارند، تعدادی از اعضای هیئت به دکتر عبدالله نزدیک هستند، و تعدادی نیز چهره‌های مستقل هستند. با این حال، گروه طالبان با رد این ترکیب گفته است که به دلیل فراگیر نبودن آن، نمی‌توانند مذاکره را با این هیئت آغاز کند.

گروه طالبان بدون آن که جزییات بیشتری ارائه کنند، در اعلامیه‌ای که به همین دلیل به نشر رسانده‌اند، گفتند که ترکیب هیئت مذاکره کننده مبتنی بر مفاد توافق صلح میان آمریکا و این گروه نیست. این در حالی‌ست که دولت آمریکا از ترکیب هیئت مذاکره کننده حمایت کرده است و حتی به دولت افغانستان بابت نگاه فراگیرش به ترکیب هیئت، تبریک گفته است. 

زلمی خلیل‌زاد، نماینده ویژه امریکا در امر صلح أفغانستان، نخستین کسی بود که ترکیب هیئت را همه‌شمول دانست. او در توییتی که پس از آشکار شدن ترکیب هیئت به نشر رساند، نوشت: «حکومت افغانستان برای مذاکره و گفت‌و‌گو با طالبان یک هیئت همه‌شمول را ترتیب داده است.» آقای خلیل‌زاد همچنین حضور جامعه مدنی را نیز در ترکیب این هیئت، عالی و مفید عنوان کرد.

چه چیزی طالبان را واداشته است که این ترکیب را «همه‌شمول» ندانند؟

در واقع، طالبان هرگز نخواهند توانست با این ترکیب، خواسته‌های خود را با استفاده از ابزار مختلف به کرسی بنشانند.

ترکیب هیئت به شدت جوان و آگاه است. در این ترکیب، افرادی حضور دارند که در زمان سلطه طالبان بیشترین رنج را متحمل شده‌اند: جوانان و زنان. 

در کنار آن، سیاستمداران حاضر در این ترکیب، با تفکر طالبی به شدت در تقابل قرار دارند. این امر موجب می‌شود تا آنان در مقابل طالبان، ولو به هر قیمتی، کوتاه نیایند. 

گروه طالبان نیز با درک این نکته، در پی رد این هیئت هستند. از سوی دیگر، طالبان با عناصر سیاسی متعددی در بدنه نظام افغانستان در ارتباطند. 

گروه طالبان توانسته‌اند در طول این مدت وعده‌های سر خرمنی به تعدادی از سیاستمداران بدهند که گویا چنانچه در راس قدرت قرار گیرند، آن وعده‌ها را برآورد خواهند کرد. 

به همین دلیل، خواسته طالبان این است که به هر نحو ممکن، آن افراد در چارچوب هیئت‌های مذاکره کننده قرار بگیرند. 

همچنین، تعدادی از سیاستمدارانی که به صورت سنتی در جریان تحولات سیاسی حضور و جایگاهی داشته‌ٔاند، حال برای اولین بار خود را در این آیینه نمی‌بینند. 

برای خیلی از آنها، حضورشان در گفت‌و‌گو‌های صلح، آخرین شانس برای حضور در حیات سیاسی آتی افغانستان است. به همین دلیل، با چنگ و دندان در مقابل ترکیب این هیئت ایستاده‌اند. 

برای این سیاستمداران اصلا مطرح نیست که آیا برنامه‌ای برای گفت‌و‌گو با طالبان دارند یا خیر. به باور آنان، تنها در صورت حضور در ترکیب هیئت، می‌توانند به آینده سیاسی خود امیدوار باشند.

از سوی دیگر، یکی از نکاتی که طالبان در مورد همه‌شمول بودن هیئت مطرح می‌کنند، دخیل بودن همه جناح‌های سیاسی در جنگ افغانستان است. 

این ادعا به‌کلی بی‌اساس است. در هجده سال گذشته، تنها دولت و نیرو‌های خارجی در مقابل طالبان قرار داشته‌اند. جریان‌های سیاسی – جهادی در این دوره کاملا از گردونه جنگ بیرون شده‌اند. 

تنها به صورت انفرادی و آن هم در چارچوب نیرو‌های خیزش مردمی، گه‌گاه فرماندهان محلی در جنگ علیه طالبان قرار گرفته‌اند، که امتیاز آن هم به خود فرماندهان جهادی محلی تعلق گرفته است، نه به سیاستمداران کاخ نشین پایتخت.

به همین دلیل، به نظر می‌رسد  که واکنش طالبان در نپذیرفتن این هیئت، بیشتر به خاطر این بوده باشد که طالبان نمی‌توانند به این ترکیب کنونی فشار بیاورند یا خواسته‌های غیراصولی خود را به آنان بقبولانند.