تازه‌ترین نظرسنجی شهرداری تهران درمورد نگرش مردم درباره بیماری کرونا و موضوعات مرتبط با آن، حکایت از وحشت شهروندان تهرانی نسبت به ویروس کرونا و افزایش اختلافات خانوادگی داشته است.
پیشتر نیز بهزاد وحیدنیا، مدیرکل مشاوره و امور روانشناختی بهزیستی ایران از «افزایش سه‌برابری آمار اختلافات بین زوجین و اختلافات خانوادگی»» در دوران قرنطینه و کرونا خبرداده بود.
به گفته مدیرکل مشاوره و امور روانشناختی بهزیستی، «شرایط خاص کرونا موجب شده تا روزانه چهار هزار تماس با صدای مشاور بهزیستی کشور از ساعت هشت صبح گرفته شود.»
به گزارش خبرگزاری ایرنا، بهزاد وحیدنیا همچنین توضیح داد: «در دوران قرنطینه، ساعات تماس زوج‌ها و مدت زمان تعامل آنها با یکدیگر بیشتر است و اختلافات زناشویی افزایش می‌یابد.» وی دلیل برخی از تماس‌ها را ماندن فرزندان در خانه و آگاهی نداشتن والدین در رفتار با بچه‌ها دانست.
نیویورک تایمز نیز در ۲۷ مارچ در مطلبی با عنوان «کویدطلاق» و «کرونا نوزاد»، به زندگی، روابط اجتماعی و سکس در دوران قرنطینه پرداخت. بر اساس آن گزارش، در دوران همه‌گیری کرونا، کشور چین آمار بالای طلاق در دوران قرنطینه را تجربه کرد و مراسم عروسی بسیاری نیز در سراسر دنیا به آینده‌ای نامشخص موکول شد. با بسته شدن مرزها، ناخودآگاه میان خانواده‌ها و آنها که عاشق هم بودند نیز فاصله افتاد؛ هرچند ضرورت فاصله‌گیری اجتماعی پیشتر این فاصله را ایجاد کرده بود. این شرایط تا جایی پیش رفت که بنا به آن یادداشت در نیویورک تایمز، مهم‌ترین سوال سال ۲۰۲۰ میلادی برای کسانی که قصد داشتند قرار و مدار عاشقانه بگذارند، این شد که «آیا می توانم با "او" در قرنطینه بمانم؟ و آیا دستمال توالت با خودش خواهد آورد؟»
طلاق کرونایی و عشق کرونایی
کرونا همه چیز را در دنیا تحت سیطره خود گرفته است؛ از عشق گرفته تا نفرت. اضطراب در زندگی مردم در بالاترین حد خود قرار دارد و بسیاری، از مبهم بودن آینده رنج می‌برند.
نظرسنجی انجام شده توسط شهرداری تهران نیز حاکی از افزایش نگرانی مردم نسبت به ابتلا به کرونا و چشم‌انداز مبهم مردم درباره پایان این همه‌گیری است. در این نظرسنجی تلفنی، «۵۱ درصد از مردم تهران نگرانی زیادی در مورد ابتلای خود یا خانواده‌شان به کرونا ابراز کرده‌اند و ۲۹ درصد نیز سطح نگرانی‌شان پایین بوده است.» به گزارش ایسنا، «نسبت به موج اول نظرسنجی در میانه اسفندماه میزان نگرانی افراد از ابتلا به کرونا اندکی افزایش یافته و نسبت کسانی که نگرانی‌شان را «کم» اعلام کرده‌اند کاهش یافته و بر شمار افراد با نگرانی متوسط افزوده شده است.»
بر اساس این نظرسنجی، در بین ۱۶ درصد از خانوارهای تهرانی تنش خانوادگی به سبب در خانه ماندن افزایش یافته است. در ۵۸ درصد این خانواده‌ها، تنش میان زن و شوهر افزایش داشته است. اما بالابودن اختلاف‌ها فقط مربوط به زن و شوهرها نبوده است، بلکه ۴۸ درصد هم افزایش تنش والدین با فرزندان را تجربه کرده‌اند.
در سایر استان‌ها نیز بر اساس نظرسنجی‌های انجام شده، شرایط بهتر از تهران نیست و در برخی، با طولانی‌تر شدن قرنطینه، شرایط بدتر از قبل نیز شده است.
در استان اصفهان نیز تماس‌های مردمی با مرکز مشاوره تلفنی حدود سه برابر افزایش داشته است.
سمیه کریمی، معاون پیشگیری اداره کل بهزیستی استان اصفهان، با اعلام این خبر، به ایسنا، در مقایسه امسال با سال‌های گذشته گفته است: «نسبت به سال‌های قبل امسال با جهش چندبرابری آمار تماس گیرندگان روبه‌رو بودیم.» خانم کریمی، مشکلات همسران با یکدیگر را بیشترین عامل شکایت تماس گیرندگان با این مرکز مشاوره عنوان کرده است. اما دومین محور شکایت‌های مردمی در استان أصفهان، مربوط به مشکلات ارتباط والدین با کودکان و نوجوانان، و سپس نگرانی از ابتلا به ویروس کرونا است.
در استان همدان نیز، طبق گفته معاون امور فرهنگی و پیشگیری بهزیستی استان، افزایش ۲۰ درصدی تماس‌های همسران با صدای (خط تلفنی/ پیامگیر) مشاور بهزیستی با محوریت اختلاف‌های زناشویی نسبت به ماه قبل از آن، تجربه شده است.
عهدیه طهماسبی، مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری ایلام نیز با هشدار افزایش طلاق و اختلافات خانوادگی پس از کرونا، گفته است: «با توجه به روند افزایش اختلافات خانوادگی، احتمال دارد در دوران پساکرونا آمار طلاق، افسردگی و مسایل اجتماعی دیگر افزایش یابد که از هم اکنون باید برای مقابله با این معضلات اجتماعی برنامه‌ریزی و چاره‌اندیشی شود.»
عهدیه طهماسبی به ایرنا توضیح داده است: «در این شرایط که برای در امان ماندن از بیماری کرونا مردم باید در خانه‌ها بمانند، به دلیل پایین بودن تاب‌آوری اجتماعی، بعضی از خانواده‌ها دچار مشکلاتی می‌شوند.»
حامد برکاتی، مدیرکل بهزیستی گیلان، نیز گفته است که در این مقطع زمانی بیش از دوهزار تماس با خط مشاوره بهزیستی گرفته شده است: «اضطراب ناشی از افکار مربوط به درگیری ویروس کرونا ، اختلافات زناشویی در دوره قرنطینه خانگی بر اثر عواملی چون بیکاری، مسایل اقتصادی، عدم ارتباطات اجتماعی، عدم رعایت نکات بهداشتی طرفین، اختلاف نظرهای تربیتی درباره فرزندان و مشکلات والد فرزندی و غیره، ابراز علایم وسواسی و ترس از دچار شدن به بیماری، دردهای روان‌تنی و خود بیمارانگاری، شایع‌ترین علل تماس گیرندگان درباره بیماری کرونا با صدای (خط تلفنی/ پیامگیر) مشاوره بهزیستی گیلان است.»
افزایش شدید اختلافات خانوادگی و زناشویی از آنجایی قابل تامل است که چهره اجتماعی ایران در چارچوب زندگی زناشویی، چندان قابل دفاع نیست. چنانچه به گفته مدیرکل دفتر سلامت جمعیت و خانواده وزارت بهداشت، در سال ۸۹ تعداد ازدواج‌های ثبت شده ۸۹۰ هزار مورد بوده است و این تعداد در سال ۹۷ با ۴۰ درصد کاهش به ۵۰۰ هزار ازدواج رسیده است. به گزارش ایرنا، حامد برکاتی با تایید کاهش شدید نرخ ازدواج و افزایش طلاق در ایران، می‌گوید که به ازای هر سه ازدواج یک طلاق ثبت می‌شود، و نیمی از جدایی‌ها در پنج سال نخست رخ می‌دهد.
به احتمال زیاد باید منتظر بحران‌های اجتماعی بعد از کرونا در ایران بود. این در حالی است که آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، نیز به تازگی در پیامی ویدیویی نسبت به افزایش مهلک خشونت علیه زنان در دوران قرنطینه خانگی و تعطیلی‌های ناشی از شیوع ویروس کرونا هشدار داده بود و اشاره کرده بود که زنان بسیاری که باید از خانه کار کنند که باید فضای امن آنها باشد، در معرض خشونت‌های فزاینده‌تر قرار دارند.
